Przypomnijmy, w dotychczasowym stanie prawnym, tj. w stanie prawnym sprzed 1.4.2016 r., w celu potwierdzenia okoliczności zawartych w oświadczeniach, wójt (burmistrz, prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce zamieszkania kandydata korzysta z informacji, które zna z urzędu, lub może wystąpić do instytucji publicznych o udzielenie informacji o okolicznościach zawartych w oświadczeniach, jeżeli instytucje te posiadają takie informacje. Oświadczenie o samotnym wychowywaniu dziecka może być zweryfikowane w drodze wywiadu, o którym mowa w art. 23 ust. 4a ustawy z 28.11.2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 559 ze zm.)

Ustawa z 11.2.2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2016 r. poz. 195), która wejdzie w życie 1.4.2016 r. wprowadza zmianę w ustawie o świadczeniach rodzinnych. Aktualnie ustawa o świadczeniach rodzinnych przewiduje, że jeżeli w stosunku do osoby ubiegającej się o świadczenia rodzinne wystąpią wątpliwości co do samotnego wychowywania dziecka, organ właściwy może przeprowadzić wywiad. Organ właściwy może również zwrócić się do kierowania ośrodka pomocy społecznej o przeprowadzenie rodzinnego wywiadu środowiskowego, o którym mowa w przepisach o pomocy społecznej. Autorzy projektu ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, zwanej również ustawą 500+, uznali, że utrzymanie dwóch narzędzi weryfikacji uprawnień (tj. wywiad z przepisów o świadczeniach rodzinnych i wywiad z przepisów o pomocy społecznej) jest niecelowe. Dlatego zdecydowano się na utrzymanie tylko jednego narzędzia – rodzinnego wywiadu środowiskowego, o którym mowa w przepisach o pomocy społecznej. W związku z powyższym, po pierwsze, w ustawie o świadczeniach rodzinnych zmieniono przepis art. 23 ustawy o świadczeniach rodzinnych w ten sposób, że uchylono ust. 4a, który stanowił samodzielną podstawę do przeprowadzania wywiadu, w sytuacji, gdy organ przyznający świadczenie rodzinne powziął wątpliwości dotyczące samotnego wychowywania dziecka.

Po drugie, w samej ustawie o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci zawarto w art. 15 przepis, zgodnie z którym, jeżeli w stosunku do osoby ubiegającej się o przyznanie świadczenia wychowawczego lub osoby pobierającej to świadczenie wystąpią wątpliwości dotyczące sprawowania opieki nad dzieckiem, w tym również w przypadku, o którym mowa w art. 22, wydatkowania świadczenia wychowawczego niezgodnie z celem lub marnotrawienia świadczenia wychowawczego, organ właściwy oraz marszałek województwa mogą zwrócić się do kierownika ośrodka pomocy społecznej o przeprowadzenie rodzinnego wywiadu środowiskowego, o którym mowa w ustawie z 12.3.2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 163, z późn. zm.7), w celu weryfikacji tych wątpliwości.

W związku z powyższym od 1.4.2016 r. przepis art. 20t ust. 8 ustawy z 7.9.1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2156 ze zm.) będzie miał następuje brzmienie:

„W celu potwierdzenia okoliczności zawartych w oświadczeniach, wójt (burmistrz, prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce zamieszkania kandydata korzysta z informacji, które zna z urzędu, lub może wystąpić do instytucji publicznych o udzielenie informacji o okolicznościach zawartych w oświadczeniach, jeżeli instytucje te posiadają takie informacje. Oświadczenie o samotnym wychowywaniu dziecka może być zweryfikowane w drodze wywiadu przeprowadzanego przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego ze względu na miejsce zamieszkania kandydata. Do wywiadu stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące rodzinnego wywiadu środowiskowego przeprowadzanego w celu ustalenia prawa do świadczenia wychowawczego, o którym mowa w ustawie z dnia 11.2.2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. poz. 195)”.