1. Ustalanie praw rzeczowych do nieruchomości

W projekcie zaproponowano dodanie przepisów art. 5b-5d ustawy z 7.7.1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1332 ze zm., dalej: PrBud), które dotyczą zasady, że prawa rzeczowe do nieruchomości ustalane będą na podstawie treści ksiąg wieczystych, zbioru dokumentów albo innych dokumentów urzędowych. W celu usunięcia wątpliwości pod jaki adres należy dokonywać doręczeń, przewidziano rozwiązanie, że zasadniczo doręczenie ma się odbywać na adres wskazany w ewidencji gruntów i budynków.

Określono też sposób doręczania zawiadomień o wszczęciu postępowania, jak również wysyłanych w toku postępowania pism, które kierowane są do wszystkich stron, a także rozstrzygnięć oraz zawiadomień o ich wydaniu. W przypadku inwestycji celu publicznego zawiadomienie o wszczęciu postępowania oraz inne pisma w jego toku mają być doręczane inwestorowi oraz właścicielom i użytkownikom wieczystym nieruchomości objętych wnioskiem o wydanie decyzji. Doręczenie tych pism pozostałym stronom nastąpi w formie obwieszczenia. Podobne zasady dotyczyć będą doręczania rozstrzygnięć oraz zawiadomień o ich podjęciu.

Zdaniem projektodawców, rozwiązania te mają wpłynąć na sprawność i ekonomikę postępowań prowadzonych przed organami administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego oraz zmniejszyć jego biurokratyzację .

2. Wniosek o wydanie zgody na odstępstwo od przepisów techniczno-budowlanych

W art. 9 proponuje się zmiany, a także dodanie nowych przepisów art. 9a-9b PrBud. Wynika z nich m.in., że inwestor będzie mógł wystąpić o takie odstępstwo do właściwego organu administracji architektoniczno-budowlanej przed złożeniem wniosku o pozwolenie na budowę, zatwierdzenie projektu inwestycyjnego, czy też wniosku o zmianę decyzji pozwolenia na budowę. Zgodę ma wydać tylko wspomniany organ.

Do wniosku o odstępstwo konieczne będzie przedłożenie przewidzianych dokumentów, w tym m.in. projektu inwestycyjnego. Jeżeli inwestor nie wystąpi z wnioskiem o wydanie decyzji pozwolenia na budowę, ważność zgody na odstępstwo, będzie wygasać po roku od momentu w którym decyzja stała się ostateczna.

Procedura udzielenia zgody na odstępstwo będzie uzależniona od rodzaju zamierzenia budowlanego. W przypadku nadbudowy, rozbudowy, przebudowy lub zmiany sposobu użytkowania budynku, wydanie zgody uzależnione będzie wyłącznie od stanowiska organu administracji architektoniczno-budowlanej. Do wniosku w takim przypadku będzie konieczne przedłożenie ekspertyzy technicznej właściwego rzeczoznawcy. W przypadku budowy nowych budynków oraz zamierzeń budowlanych dotyczących budowli, udzielenie zgody będzie wymagało wcześniejszego uzyskania upoważnienia przez właściwego ministra. Udzielenie upoważnienia umożliwi organowi a wydanie zgody na odstępstwo.

Odniesiono się również do obiektów wpisanych indywidualną decyzją do rejestru zabytków oraz zlokalizowanych na obszarze wpisanym do rejestru zabytków. W takich przypadkach wydanie zgody, będzie podlegało uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków.

Zdaniem projektodawców, całościowe unormowanie w PrBud kwestii odstępstw od przepisów techniczno-budowlanych pozwoli na ujednolicenie oraz usprawnienie w organach administracji architektoniczno-budowlanych procedury odstępstw od przepisów techniczno-budowlanych .

3. Zmiany w zakresie projektu budowlanego

Projekt przewiduje wyraźne rozróżnienie elementów projektu budowlanego, które będą weryfikowane przez organ administracji publicznej od elementów, za których prawidłowe sporządzenie odpowiadać będą wyłącznie projektanci. Projekt budowlany będzie się składał z projektu inwestycyjnego oraz projektu technicznego.

Projekt inwestycyjny ma być tą częścią projektu budowlanego, którą ma zatwierdzać organ administracji architektoniczno-budowlanej. Projekt techniczny nie będzie zatwierdzany i przedkładany do tego organu. Zdaniem projektodawców, dzięki takiemu rozwiązaniu wydawanie decyzji pozwolenia na budowę, czy też przyjęcia zgłoszenia wraz z projektem, będzie przebiegało sprawniej i szybciej .

Po dokonanych zmianach inwestor będzie przedkładał do organu 3 egzemplarze projektu inwestycyjnego, a nie jak obecnie, 4. Wobec powyższego po jednym egzemplarzu otrzymają: inwestor, organ administracji architektoniczno-budowlanej oraz organ nadzoru budowlanego.

Wymieniono też elementy projektu inwestycyjnego, który ma podlegać weryfikacji przez organ administracji publicznej oraz zakres opracowań projektowych wchodzących w skład projektu technicznego, za którego prawidłowe sporządzenie odpowiadać będą wyłącznie projektanci. Zdaniem projektodawców, konsekwencją przyjętych rozwiązań będzie zwiększenie odpowiedzialności projektantów w zakresie zastosowanych rozwiązań technicznych oraz usprawnienie procesu wydawania decyzji pozwolenia na budowę czy też skutecznego przyjęcie zgłoszenia .

4. Niektóre inne zmiany

W projekcie dodano też m.in. zapisy stanowiące, że:

1) w sytuacji gdy dla danej inwestycji konieczne jest uzyskanie zgody na odstępstwo, inwestor zobowiązany jest do uzyskania decyzji pozwolenia na budowę również dla tych zamierzeń budowlanych, które zgodnie z przepisami wymagają zgłoszenia do organu administracji architektoniczno-budowlanej (art. 29 PrBud);

2) wspomniany organ może na wniosek inwestora wydać decyzję o pozwoleniu na budowę lub przyjąć zgłoszenie również w zakresie zamierzenia budowlanego, które nie wymaga ich uzyskania (art. 30 PrBud);

3) zakres wniosku o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę powinien być tożsamy z zakresem zawartym w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu (art. 33 PrBud).