Nowe przepisy tworzą bardzo niejasne w tym kontekście pojęcie zamiaru dalszego zatrudniania. Na pewno nie można odczytywać tego jako jakiegokolwiek zobowiązania do dalszego zatrudnienia, gdyż przeczyłoby to istocie okresu próbnego. Zdaniem autora odpowiedzi, zaoferowanie pracownikowi krótszego okresu zatrudnienia niż przewidziany w umowie jest możliwe, ale musiałoby opierać się na jakiejś zmianie warunków, która zaszła w trakcie okresu próbnego.
Umowa o pracę na okres próbny
Od 26.4.2023 r. umowę o pracę na okres próbny zawiera się maksymalnie na okres nieprzekraczający 3 miesięcy. Istotny jednak będzie wyrażony w umowie zamiar dalszego zatrudnienia. Okres próbny nie będzie mógł przekraczać:
1) 1 miesiąca – w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony krótszy niż 6 miesięcy;
2) 2 miesięcy – w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony wynoszący co najmniej 6 miesięcy i krótszy niż 12 miesięcy.
Strony mogą jednokrotnie wydłużyć w umowie o pracę na okres próbny te okresy – nie więcej jednak niż o 1 miesiąc – jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy.
Wskazanie okresu, na który strony mają zamiar zawrzeć umowę o pracę na czas określony
W umowie określać się będzie okres, na który strony mają zamiar zawrzeć umowę o pracę na czas określony w obu wskazanych przypadkach (czyli wówczas, gdy kolejne planowane zatrudnienie miałoby być po pierwsze zatrudnieniem okresowym, a po drugie obejmującym okres poniżej 12 miesięcy), jak też postanowienie o wydłużeniu umowy w przypadku, gdy rodzaj pracy to uzasadnia. Zapis dotyczący kolejnego zatrudnienie nie jest konieczny jedynie wówczas, gdy planowane byłoby zawarcie umowy na co najmniej 12 miesięcy albo umowy na czas nieokreślony.
Konstrukcja ta ma na celu umożliwienie pracownikowi oceny potencjalnego zakresu dalszej współpracy po okresie próbnym (zob. motyw 28 dyrektywy 2019/1152). Niestety regulacjom tym daleko do czytelności.
Zamiar odnoszony powinien być tutaj do sytuacji przyszłej związanej z dalszą współpracą, przy ocenia warunków znanych w chwili zawierania umowy na okres próbny. Nie jest to zobowiązanie do zawarcia kolejnej umowy, ale wskazówka oznaczająca, że w razie pomyślnego przejścia okresu próbnego i braku zaistnienia zmiany okoliczności (zmiany gospodarcze itp. itd.) pracownik może liczyć na zatrudnienie opiewające na wskazany w umowie czas.
Możliwe jest jednak zaoferowanie zarówno dłuższego zatrudnienia niż wskazany w umowie (tutaj nie jest konieczne jakiekolwiek uzasadnianie takiej propozycji), jak również – zdaniem autora odpowiedzi – na okres krótszy. To drugie jednak powinno zostać połączone z istnieniem jakiejś zmiany okoliczności. Może to dotyczyć samej oceny pracownika podczas okresu próbnego, jak też zmiany po stronie pracodawcy, chociażby połączonej ze zmianą okoliczności gospodarczych, zwiększeniem niestabilności prowadzonej działalności.
