Nowelizacja w zasadzie dotyczy problemu przyznawania dodatku w oparciu o kryteria dochodowe. Aktualnie regulacje art. 3 ust. 1 DodMieszkU stanowią, że:
1. Dodatek mieszkaniowy przysługuje osobom, o których mowa w art. 2 ust. 1, jeżeli średni miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego w okresie 3 miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego nie przekracza 175% kwoty najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym i 125% tej kwoty w gospodarstwie wieloosobowym, obowiązującej w dniu złożenia wniosku, z zastrzeżeniem art. 6 ust. 8.
Natomiast wskazany projekt przewiduje nowatorskie rozwiązania ukierunkowane na rozszerzenie możliwości przyznawania dodatku mieszkaniowego o nowe kryteria. Mianowicie, przewiduje się dwa rozwiązania.
Po pierwsze, proponuje się dodanie nowej jednostki redakcyjnej tj. ust. 1a, gdzie zawarto upoważnienie dla rady gminy do podwyższenia ww. kryterium dochodowego z ust. 1.
Po drugie, proponuje się także nową jednostką redakcyjną tj. ust. 1b o treści:
Rada gminy, w drodze uchwały, może ustalić, że dodatek mieszkaniowy przysługuje osobom, o których mowa w art. 2 ust. 1, niespełniających warunków wymienionych w art. 3 ust. 1 jeśli spełniają co najmniej jeden, wskazany w tej uchwale, warunek:
- nie ukończyły 30 lat i prowadzą jednoosobowe gospodarstwo domowe,
- nie ukończyły 30 lat i prowadzą gospodarstwo domowe wspólnie z małżonkiem lub z osobą, z którą pozostają we wspólnym pożyciu; lub
- nie ukończyły 30 lat, mieszkają z dzieckiem, nad którym sprawują opiekę samodzielnie i prowadzą wyłącznie z nim gospodarstwo domowe.
To nie wszystkie proponowane zmiany związane z dodatkami mieszkaniowymi. W jednej z projektowanych regulacji proponuje się także przyznawanie dodatku na okres 2 lat – aktualnie przyznaje się na okres 6 miesięcy. Ten nowy 2-letni okres ma jednak dotyczyć przypadków, gdy dodatek będzie przyznawany bez względu na kryterium dochodowe, według kryterium wieku i sytuacji osobistej. Jednocześnie projektodawca stworzył zapis, że temu samemu wnioskodawcy, w tych samych sytuacjach, dodatek mieszkaniowy może zostać przyznany tylko dwukrotnie, czyli w sumie nie dłużej niż 4 lata.
Niezależnie od powyższego projekt przewiduje zmianę kompetencji dla rady gminy, do obniżenia kwoty wydatków poniesionych przez wnioskodawcę, która to okoliczność jest uwzględniana przy ustalaniu wysokości wspomnianego dodatku. W konsekwencji rada gminy zyska możliwość zwiększenia kwoty dodatku, co ma służyć dostosowaniu kręgu uprawnionych do dodatku adekwatnie do sytuacji ekonomicznej w danej gminie.
Podsumowując, z przedstawionego projektu wynikają z pewnością korzystne rozwiązania dla społeczności lokalnych. Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że zgodnie z art. 9a DodMieszkU wypłata dodatków mieszkaniowych jest zadaniem własnym gminy. Jak zaś podano w uzasadnieniu omawianego projektu, wprowadzenie przez gminę nowych rozwiązań prawnych oznaczać będzie wzrost wydatków z tego tytułu dla danego budżetu gminnego. Warto jednak dodać, że projekt przewiduje rozwiązania na zasadzie fakultatywności, więc w zależności od decyzji organów danej gminy. W konsekwencji wzrost obciążeń budżetowych wystąpi w tych jednostkach, które po prostu zdecydują się na wprowadzenie nowych rozwiązań, o ile rzecz jasna zostaną one przyjęte w procesie legislacyjnym.