Na mocy art. 10 ww. ustawy – poprzez uchylenie art. 15r1 KoronawirusU – wyeliminowano przepisy ograniczające potrącenie kary umownej zastrzeżonej na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy oraz dochodzenie zaspokojenia z zabezpieczenia należytego wykonania umowy w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego w związku z COVID-19, i przez 90 dni od dnia odwołania stanu, który obowiązywał jako ostatni.

Oprócz uchylenia art. 15r1 KoronawirusU należy zwrócić uwagę na przepis przejściowy zawarty w art. 32 ww. ustawy. Przewidziano w nim bowiem wprowadzenie zróżnicowanych terminów do dochodzenia roszczeń z umów wobec wykonawców przez zamawiających. Takie rozwiązanie jako korzystne – zdaniem prawodawcy – dla wykonawców i gwarantów, ma na celu umożliwienie przygotowania się do spłaty zobowiązań – skumulowanych kar umownych. W związku ze zróżnicowaniem terminów do dochodzenia roszczeń konieczne stało się dostosowanie biegu terminu przedawnienia od wskazanych dat dochodzenia roszczeń.

Terminy dochodzenia roszczeń w zależności od terminu zaistnienia zdarzenia

Termin powstania zdarzenia Kiedy zamawiający może dokonać może dokonać potrącenia z wynagrodzenia wykonawcy lub z innych jego wierzytelności, a także dochodzić zaspokojenia z zabezpieczenia należytego wykonania umowy
od 8.3.2020 r. do 31.12.2020 r. nie wcześniej niż od 1.10.2022 r.
od 1.1.2021 r. do 31.12.2021 r. nie wcześniej niż od 1.1.2023 r.
od 1.1.2022 r. do dnia wejścia w życie ww. ustawy (tj. do 24.9.2022 r.) nie wcześniej niż od 1.4.2023 r.

Powyższe oznacza, że w przypadku kar umownych, które zostały lub zostaną naliczone w związku z wystąpieniem zdarzeń mających miejsce po 24.8.2022 r. dokonywanie potrąceń kar umownych lub dochodzenia ich zapłaty z zabezpieczenia przez zamawiających jest już w pełni dopuszczalne.

Ponadto na mocy art. 32 ust. 2 ww. ustawy terminy przedawnienia roszczeń, o których mowa w art. 15r1 ust. 1 KoronawirusU, których bieg nie rozpoczął się do dnia wejścia w życie ww. ustawy, a rozpoczęty uległ zawieszeniu do tego dnia, odpowiednio rozpoczynają swój bieg albo biegną nadal w przypadku, o którym mowa w:

  1. art. 32 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy – od 1.10.2022 r.,
  2. art. 32 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy – od 1.1.2023 r.,
  3. art. 32 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy – od 1.4.2023 r.

– z tym że upływ terminu przedawnienia może nastąpić nie wcześniej niż po upływie 30 dni od dnia, w którym zawieszony termin rozpoczął swój bieg.

W art. 32 ust. 3 ww. ustawy określono z kolei, że w przypadku gdy termin ważności zabezpieczenia należytego wykonania umowy upływa w okresie od dnia wejścia w życie ww. ustawy do dnia:

  1. 13.10.2022 r. – w przypadku, o którym mowa w art. 32 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy,
  2. 13.1.2023 r. – w przypadku, o którym mowa w art. 32 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy,
  3. 13.4.2023 r. – w przypadku, o którym mowa w art. 32 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy

– zamawiający może dochodzić zaspokojenia z tego zabezpieczenia jeszcze przed upływem terminów wskazanych odpowiednio w art. 32 ust. 1 pkt 1–3 ww. ustawy, chyba że wykonawca na 14 dni przed upływem ważności zabezpieczenia, każdorazowo przedłuży jego ważność lub wniesie nowe zabezpieczenie, którego warunki zostaną zaakceptowane przez zamawiającego.