W kontekście podanej problematyki wspomnieć należy o art. 73 PomocUkrainaU, na podstawie którego wprowadzono przepisy umożliwiające przekazywanie pomocy społecznościom lokalnym i regionalnym innych państw, w tym społecznościom na terenie Ukrainy. Na podstawie tego przepisu w art. 10 SamGminU dodano ust. 3 o treści:

Gminy, związki międzygminne oraz stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego mogą udzielać pomocy, w tym pomocy finansowej, społecznościom lokalnym i regionalnym innych państw. Podstawą udzielania tej pomocy jest uchwała organu stanowiącego gminy, związku międzygminnego lub właściwego organu statutowego stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego.

W związku z powyższym warto odnotować stanowisko wyrażone w uchwale Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie z 26.4.2022 r. (Nr KI.411.61.2022). W rozstrzygnięciu tym organ nadzoru wskazał na kilka aspektów.

Po pierwsze wskazano, że dopuszczono wydatkowanie środków na wsparcie w formie „pomocy finansowej”. W ocenie izby tak określona forma wydatku na pomoc (wsparcie) oznacza możliwość bezpośredniego przekazania przez gminę na rzecz społeczności lokalnej lub regionalnej innego państwa, określonych środków finansowych w formie przelewu lub przekazania gotówki.

Po drugie podano, że określenie w uchwale z art. 10 ust. 3 SamGminU, że stanowi ona podstawę udzielenia pomocy finansowej oznacza, że uchwała taka, jako wyraz oświadczenia woli rady gminy o udzieleniu pomocy finansowej, powinna wskazywać społeczność (wspólnotę) samorządową, jako podmiot konkretny, jakiemu gmina przekazuje określoną kwotowo pomoc finansową. Społeczność tę, poprzez użycie jej nazwy urzędowej, powinna określić rada gminy, tak udzielając pomocy rzeczowej, jak i pomocy finansowej. Oznacza to, że uchwały z art. 10 ust. 3 SamGminU powinny wyrażać treści podmiotowo indywidualne i przedmiotowo konkretne. Po trzecie podkreślono, że niezamieszczenie w uchwale takich treści podstawowych powoduje, że o ustaleniu konkretnej społeczności samorządowej z terenu Ukrainy, która od gminy otrzyma pomoc finansową, decydowałby wójt gminy, korzystając z ustawowych uprawnień z art. 30 ust. 1 i ust. 2 pkt 2 SamGminU. Podważa to wyłączną właściwość rady gminy do podjęcia uchwały z art. 10 ust. 3 (zdanie drugie) SamGminU, jako podstawy prawnej do udzielenia przez gminę pomocy (w tym finansowej) na rzecz konkretnej społeczności lokalnej lub regionalnej innego państwa. Pomoc finansowa dla ukraińskiego samorządu musi być więc dookreślona.

Podsumowując, rozstrzygnięcie nadzorcze regionalnej izby obrachunkowej jest prawnie uzasadnione. Rada gminy musi skonkretyzować samorząd z terenu Ukrainy, który ma być beneficjentem pomocy z budżetu gminy.

Źródło: http://www.krakow.rio.gov.pl