Podstawą normatywną wskazanej uchwały były regulacje prawne art. 6k ust. 1 pkt 1, ust. 3, ust. 4a CzystGmU. Z podanych regulacji wynika m.in., że rada gminy, w drodze uchwały dokona wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi spośród metod określonych w art. 6j ust. 1 i 2 CzystGmU oraz ustali stawkę takiej opłaty; dopuszcza się stosowanie więcej niż jednej metody ustalenia opłat na obszarze gminy. Nadto, rada gminy określi stawki opłaty podwyższonej za gospodarowanie odpadami komunalnymi, jeżeli właściciel nieruchomości nie wypełnia obowiązku zbierania odpadów komunalnych w sposób selektywny, w wysokości nie niższej niż dwukrotna wysokość i nie wyższej niż czterokrotna wysokość stawki ustalonej przez radę gminy odpowiednio na podstawie ust. 1 albo w art. 6j ust. 3b CzystGmU. 

Co jednak istotne, we wspomnianym orzeczeniu sądowym kwestionowano legalność zapisu o treści:

Uchwała wchodzi w życie z dniem … r. i podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Województwa …

Dokonując analizy ww. regulacji prawnych zwrócono uwagę na kilka kwestii. Po pierwsze wskazano, że do istotnych wad uchwały, skutkujących stwierdzeniem jej nieważności, zalicza się naruszenie przepisów wyznaczających kompetencję organów samorządu do podejmowania uchwał, naruszenie podstawy prawnej podjętej uchwały, naruszenie przepisów prawa ustrojowego oraz prawa materialnego poprzez wadliwą ich interpretację oraz przepisów regulujących procedury podejmowania uchwał (por. Z. Kmieciak, M. Stahl, Akty nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego, Samorząd terytorialny 2001/1-2, s. 102). Po drugie, sąd podkreślił, że ww. zapis istotnie narusza art. 88 ust. 1 Konst oraz art. 4 ust. 1 AktyNormU, ale również wynikającą z art. 2 Konst zasadę demokratycznego państwa prawnego. Z art. 88 ust. 1 i 2 Konst wynika, że warunkiem wejścia w życie ustaw, rozporządzeń oraz aktów prawa miejscowego, jest ich ogłoszenie. Zasady i tryb ogłaszania aktów normatywnych określa ustawa. W myśl art. 4 ust. 1 AktyNormU, akty normatywne, zawierające przepisy powszechnie obowiązujące, ogłaszane w dziennikach urzędowych wchodzą w życie po upływie czternastu dni od dnia ich ogłoszenia, chyba że dany akt normatywny określi termin dłuższy.

Opierając się o ww. wytyczne, sąd doszedł do przekonania, że konstrukcja wspomnianego przepis dotycząca wejścia w życie uchwały jest po prostu wadliwa. W tym zakresie sąd stwierdził m.in., że wejście w życie i uzyskanie mocy przez akt prawny są zdarzeniami tożsamymi. Wejście w życie przepisu oznacza, że uzyskuje on moc prawną i w konsekwencji ma zastosowanie do określonych zdarzeń i stosunków. Akt prawny (przepis) nie może bowiem wejść w życie bez uzyskania przez niego mocy obowiązującej, a uzyskanie mocy obowiązującej oznacza jego wejście w życie (zob. np. wyrok NSA z 27.11.2019 r., II FSK 1271/19).

Dalej wskazano również, że uchwała nie może wprowadzać w błąd, co do daty jej wejścia w życie. Należy wskazać, że początek mocy obowiązującej uchwały oznacza jej wejście w życie. W ocenie sądu taka regulacja jest nie do pogodzenia z zasadami demokratycznego państwa prawa, gdy chodzi o przepisy prawa miejscowego.

Końcowo sąd podał także prawidłową treść normy prawnej, która powinna brzmieć: Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa … z mocą od … r.

Podsumowując, wskazany wyrok precyzuje mechanizmy związane z wprowadzeniem do obrotu prawnego uchwały w sprawie opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Zapis jest uniwersalny i równie dobrze może dotyczyć też innego rodzaju uchwał. W tym zakresie konieczne jest jednak zachowanie ostrożności legislacyjnej, aby nie interweniowała regionalna izba obrachunkowa. 

Źródło: https://orzeczenia.nsa.gov.pl