Rada powiatu na początku 2015 r. odwołała przewodniczącego z funkcji. Mężczyzna wniósł na tę uchwałę skargę najpierw do Wojewódzkiego Sądu w Białymstoku (dalej: WSA) argumentując, że przy podejmowaniu tej uchwały naruszone zostały przepisy statutu powiatu.

Przede wszystkim, według skarżącego, projekt uchwały w sprawie jego odwołania nie zawierał uzasadnienia, a to według niego, naruszało konkretne przepisy statutu.

Ponadto, zdaniem skarżącego, brak było opinii komisji, co według niego także naruszało statut. Wreszcie, zdaniem odwołanego przewodniczącego, uchwała powinna była zostać podpisana przez niego, a nie wiceprzewodniczącego rady powiatu, co miało miejsce.

WSA w Białymstoku w wyroku z 15.10.2015 roku oddalił skargę (II SA/Bk 343/15). Sąd uznał, że wynik głosowania stanowił jedynie potwierdzenie woli członków rady odwołania dotychczasowego przewodniczącego, a takie uchwały nie muszą mieć uzasadnienia, bowiem nie stwarzają żadnego nowego faktu, a jedynie potwierdzają wolę członków rady. Uzasadnienie jest konieczne w celu skutecznej sądowej kontroli uchwał, ale w tym przypadku uchwała jedynie potwierdzała wolę członków rady.

Sam wniosek o odwołanie przewodniczącego nie miał co prawda, uzasadnienia, ale zawierał je projekt wniosku – jak zauważył sąd.

„(…) zdaniem sądu, w sytuacji gdy brak motywów podjęcia nie ma wpływu na ocenę aktu, tak, jak w sprawie niniejszej z uwagi na przedmiot uchwały – to brak uzasadnienia nie stanowi naruszenia prawa i nie skutkuje uznaniem uchwały za wadliwą. Taka „liberalna” ocena braku uzasadnienia uchwały, zdaniem sądu, odnosić się będzie do aktów (uchwał) o charakterze deklaratoryjnym (…). Dlatego dla oceny deklaratoryjnej spornej uchwały istotne było zbadanie spełnienia wymogów art. 14 ust. 4 w związku z art. 14 ust. 1 u.s.p.”

Ponieważ wymogi z art. 14 ust. 1 i 4 ustawy z 5.6.1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 814, dalej: SamPowU) (kworum, wniosek podpisany przez 1/4 składu rady, głosowanie tajne) został spełniony, to WSA uznał, że skarga podlega oddaleniu i podkreślił, że „to od członków rady powiatu zależy kto ma pełnić funkcję jej przewodniczącego”.

Ważne
Sprawa trafiła do NSA, a ten uznał w wyroku z 13.5.2016 r. (II OSK 242/16), że w sprawie wyboru przewodniczącegobezwzględnie trzeba przestrzegać jedynie przepisów SamPowU. Ponadto, w ustnym uzasadnieniu sędzia NSA Jerzy Stolarski podkreślił, że wybór przewodniczącego rady jest sprawą organizacyjną, a o jego osobie zawsze decyduje większość.