Naczelny Sąd Administracyjny w wydanych w ostatnim czasie postanowieniach przesądził o tym, że podmioty organizujące objazdowe przedstawienia cyrkowe z udziałem zwierząt nie mają interesu prawnego w skarżeniu zakazów organizowania tego typu przedstawień na terenach stanowiących mienie lub pozostających w zarządzie gminy .

Tematem budzącym duże zainteresowanie jest kwestia dopuszczalności wykorzystywania zwierząt dla celów rozrywkowych. Prezydenci wielu polskich miast wydali zarządzenia zakazujące organizowania przedstawień cyrkowych z udziałem zwierząt na terenach stanowiących mienie lub pozostających w zarządzie tych miast.

Przedsiębiorcy prowadzący działalność cyrkową zaskarżyli do wojewódzkich sądów administracyjnych wydane przez organy gmin apele i zarządzenia. Sądy I instancji wydawały niejednolite orzeczenia, wprowadzając tym samym wątpliwość co do legalności takich zakazów. W następstwie wniesionych skarg kasacyjnych, sprawą zajął się NSA, rozstrzygając ostatecznie sporną kwestię na korzyść gmin:

– postanowienie NSA z 5.4.2017 r., I OSK 2929/16,

– postanowienie NSA z 4.1.2017 r., I OSK 2778/16

– postanowienie NSA z 21.4.2017 r., I OSK 161/17).

Zdaniem NSA zarządzenia i apele wydane przez organy gminy nie pozbawiły skarżących uprawnienia do korzystania z nieruchomości gminnej, ani nie uniemożliwiły uzyskania takiego uprawnienia, bo żaden przepis prawa materialnego nie przyznaje skarżącym uprawnienia do wystąpienia z roszczeniem o najem nieruchomości należącej do gminy. Żaden przepis nie nakłada także na gminę obowiązku wynajęcia gruntu należącego do gminy z przeznaczeniem na określoną działalność. Zaskarżone akty mają zdaniem NSA charakter niewiążącej na zewnątrz deklaracji i zawierają jedynie wytyczne, zalecenia i dyspozycje skierowane do dyrektorów biur i wydziałów urzędu miasta, a także kierowników jednostek organizacyjnych dysponujących nieruchomościami stanowiącymi mienie lub pozostającymi w zarządzie gminy. W związku z tym nie sposób przyjąć, że zaskarżone akty mogły naruszyć interes prawny lub uprawnienie podmiotów zewnętrznych.

Ważne
Wydane przez NSA postanowienia jednoznacznie przesądzają o tym, że zarządzenia i apele zakazujące organizowania przedstawień cyrkowych z udziałem zwierząt na terenach stanowiących mienie lub pozostających w zarządzie gminy mają charakter wewnętrznie obowiązujący, a tym samym brak jest jakichkolwiek podstaw prawnych do ich skarżenia przez organizatorów przedstawień cyrkowych.