Termin wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia
Podkreślić przede wszystkim należy, że w pierwszej pilotażowej edycji Polskiego Ładu obowiązuje zasada: jeden wniosek o dofinansowanie – jedno postępowanie zakupowe (postępowanie o udzielenie zamówienia). Trzeba przy tym pamiętać o ryzyku związanym z przygotowaniem dużych oraz skomplikowanych postępowań, ponieważ nie później niż w terminie 6 miesięcy od momentu uzyskania promesy wstępnej JST musi ogłosić postępowanie zakupowe, mające na celu wyłonienie wykonawcy lub wykonawców inwestycji. W sytuacji więc, gdy JST rozpocznie postępowanie zakupowe w tym terminie, natomiast będzie musiała je unieważnić, to jeżeli upłynie tych 6 miesięcy, nie będzie już można ogłosić kolejnego postępowania. Można bowiem ogłosić kolejne postępowanie zakupowe tylko zachowując termin 6 miesięcy od przyznania promesy wstępnej. Nie określa się natomiast maksymalnego terminu zakończenia zadań inwestycyjnych.
Rozliczenie następuje zgodnie z zasadami określonymi w Regulaminie Programu, który dostępny jest na stronie www.bgk.pl/polski-lad. Dla inwestycji realizowanych w terminie do 12 miesięcy – rozliczenie następuje po zakończeniu realizacji. Dla inwestycji realizowanych powyżej 12 miesięcy możliwe są wypłaty środków w transzach, które odzwierciedlają postęp realizacji prac. Wymagane dokumenty składane będą w aplikacji Polski Ład, a środki wypłacane będą JST.
Zauważenia wymaga, że nierzadkie są przypadki, gdy w ramach jednego wniosku JST otrzymuje środki na jedno duże zadanie, w ramach którego wykonana zostanie np. oczyszczalnia ścieków w miejscowości A, sieć kanalizacyjna w miejscowości B i C, z czego w ramach jednego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego zostanie zlecona budowa sieci w miejscowości B i C, a oczyszczalnia ścieków w miejscowości A zostanie zlecona jako „zaprojektuj i wybuduj”. Taka sytuacja z punktu widzenia Polskiego Ładu jest dopuszczalna pod warunkiem – jak wskazuje BGK – jeżeli dla tej inwestycji zostanie ogłoszone jedno postępowanie o udzielenie zamówienia. Z punktu widzenia przepisów PrZamPubl może to jednakże powodować niemałe komplikacje proceduralno-formalne.
Inspektor nadzoru inwestorskiego
Ponadto, w przypadku gdy dla realizacji inwestycji niezbędne jest uzyskanie pozwolenia lub pozwoleń na budowę, wnioskodawca jest zobowiązany do ustanowienia nadzoru inwestorskiego dla inwestycji, również w sytuacji gdy nie jest to obowiązkowe zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa. Warto przy tym zwrócić uwagę na kwestie dotyczące kosztów zatrudnienia inspektora nadzoru w kontekście możliwości dodania ich do kosztów inwestycji. Jeżeli bowiem koszt nadzoru inwestycyjnego będzie częścią postępowania o udzielenie zamówienia na realizację inwestycji, wówczas będzie mógł być finansowany z Programu Polski Ład. Natomiast jeżeli będzie to osobne postępowanie o udzielenie zamówienia, JST musi pokryć jego koszty samodzielnie.
Reguły wypłaty wynagrodzenia wykonawcy
Stosownie do treści § 9 ust. 2 pkt 3 załącznika do ww. uchwały dokonywana przez BGK (na podstawie promesy) wypłata dofinansowania na rzecz wnioskodawców – dla inwestycji, których realizacja trwa dłużej niż 12 miesięcy, na podstawie więcej niż jednej umowy – odbywa się w 3 transzach, każdorazowo po zakończeniu określonego etapu prac związanych z realizacją inwestycji:
a) pierwsza transza w wysokości nie wyższej niż 20% kwoty dofinansowania z Programu określonej w promesie;
b) druga transza w wysokości nie wyższej niż 30% kwoty dofinansowania z Programu określonej w promesie;
c) trzecia transza w wysokości kwoty dofinansowania z Programu określonej w promesie, pomniejszonej o kwoty wypłacone we wcześniejszych transzach.
Z Polskiego Ładu wynika, że wnioskodawca, który ogłosił postępowanie zakupowe, jest zobowiązany do uwzględnienia w jego warunkach zgodności zasad wypłaty wynagrodzenia wykonawcy lub wykonawcom z zasadami wypłat dofinansowania wskazanymi we wstępnej promesie (de facto zasadami wypłaty dofinansowania z Programu opisanymi w pkt a–c) oraz tym samym zapewnienia w ten sposób finansowania inwestycji przez wykonawcę lub wykonawców w części niepokrytej udziałem własnym wnioskodawcy, na czas poprzedzający wypłatę lub wypłaty dofinansowania z Programu w ramach udzielonej wstępnej promesy. Etapy inwestycji należy określać w odniesieniu do całej inwestycji, a nie oddzielnie do każdej, realizowanej w ramach inwestycji umowy.
W przypadku inwestycji realizowanych w okresie dłuższym niż 12 miesięcy na podstawie jednej umowy, wypłata środków wynikających z promesy następuje w dwóch transzach, każdorazowo po zakończeniu określonego etapu prac w ramach realizacji inwestycji:
a) pierwsza transza w wysokości nie wyższej niż 50% kwoty dofinansowania z Programu określonej w promesie;
b) druga transza w wysokości kwoty dofinansowania z Programu określonej w promesie pomniejszonej o kwotę wypłaconą w pierwszej transzy.
W przypadku inwestycji realizowanych w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy, wypłata pełnej kwoty dofinansowania z Programu Polski Ład określonej w promesie następuje po zakończeniu realizacji inwestycji.
Wymaganie przewidzenia polubownego rozwiązywania sporów
Należy zwrócić szczególną uwagę na wymaganie, aby wnioskodawca zapewniał zamieszczenie w dokumentacji zakupowej postanowień zobowiązujących do poddania ewentualnych sporów w relacjach z wykonawcami o roszczenia cywilnoprawne w sprawach, w których zawarcie ugody jest dopuszczalne, mediacjom lub innemu polubownemu rozwiązaniu sporu przed Sądem Polubownym przy Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, wybranym mediatorem albo osobą prowadzącą inne polubowne rozwiązanie sporu.