W Dz.U. z 2018 r. pod poz. 645 opublikowano rozporządzenie Ministra Środowiska z 8.2.2018 r. w sprawie szacowania szkód wyrządzonych przez niektóre gatunki zwierząt objęte ochroną gatunkową.
Rozporządzenie określa:
- tryb postępowania przy szacowaniu szkód wyrządzonych przez: żubry, wilki, rysie, niedźwiedzie, bobry;
- sposób wypłaty odszkodowań za szkody;
- wzory dokumentów dotyczących szacowania szkód i wyliczania odszkodowań za szkody;
- terminy zgłoszenia i szacowania szkody.
Z rozporządzenia wynika m.in., że poszkodowany po stwierdzeniu szkody dokonuje niezwłocznie jej zgłoszenia przez złożenie wniosku o odszkodowanie za szkodę (rozporządzenie określa, co taki wniosek powinien zawierać), w postaci papierowej albo elektronicznej, w szczególności przez elektroniczną skrzynkę podawczą, do właściwych organów, czyli regionalnego dyrektora ochrony środowiska, a w przypadku szkody wyrządzonej na obszarze parku narodowego – do dyrektora parku narodowego . Przy czym, w przypadku szkody wyrządzonej w odniesieniu do zwierząt, w pasiece albo w budowli stawów rybnych w gospodarstwie rybackim, jeżeli szkoda w tej budowli spowodowała albo może spowodować ubytek ryb, zgłoszenia szkody można dokonać również przez złożenie wniosku telefonicznie. Osoba przyjmująca telefoniczne zgłoszenie szkody w tym przypadku, udokumentuje zgłoszenie w formie notatki służbowej, informując poszkodowanego o konieczności przekazania wymaganych dokumentów (wymienia je § 2 ust. 5 rozporządzenia) podczas oględzin szkody.
Właściwy organ dokonuje oględzin szkody w obecności poszkodowanego, niezwłocznie po otrzymaniu wniosku, jednak nie później niż w terminie 30 dni od dnia otrzymania kompletnego wniosku. Natomiast w przypadku:
- szkód wyrządzonych w odniesieniu do zwierząt, w pasiece albo w budowli stawów rybnych w gospodarstwie rybackim, jeżeli szkoda w tej budowli spowodowała albo może spowodować ubytek ryb, oględzin szkody dokonuje się niezwłocznie po otrzymaniu wniosku, jednak nie później niż w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania;
- szkody wyrządzonej w uprawach lub płodach rolnych oględzin szkody dokonuje się najpóźniej na dzień przed sprzętem uprawy lub płodów rolnych, w których ona wystąpiła.
Podczas oględzin szkody:
- dokonujący oględzin wykonuje dokumentację fotograficzną szkody;
- dokonujący oględzin sporządza protokół, który podpisują dokonujący oględzin oraz poszkodowany (nieobecność poszkodowanego dokonujący oględzin odnotowuje w protokole) – odmowę podpisania protokołu przez poszkodowanego dokonujący oględzin odnotowuje w protokole (odmowa nie wstrzymuje szacowania szkody i wypłaty odszkodowania za szkodę);
- poszkodowany może wnieść zastrzeżenia do protokołu.
Dokonując oględzin szkody wyrządzonej w użytkach zielonych, uprawach lub płodach rolnych, roślinach sadowniczych, powierzchni gruntów, drzewostanach, zadrzewieniach i pojedynczych drzewach , ustala się odpowiednio:
- gatunek zwierzęcia, które wyrządziło szkodę;
- rodzaj uprawy, która uległa szkodzie;
- powierzchnię całej uprawy;
- wydajność uprawy z 1 ha – jeżeli jest to możliwe;
- powierzchnię uprawy, która uległa szkodzie, a w przypadku drzew, które uległy szkodzie – liczbę, gatunek oraz wiek tych drzew;
- w przypadku szkody wyrządzonej w drzewostanach, w których wartość rynkowa utraconych sortymentów jest wyższa od kosztów poniesionych na założenie i pielęgnację drzewostanu, oraz w zadrzewieniach i pojedynczych drzewach – wymiary drewna albo średnicę pniaka, niezbędne do ustalenia miąższości grubizny drzew, które uległy szkodzie;
- w przypadku szkody wyrządzonej w uprawach leśnych i młodych drzewostanach, w których wartość rynkowa utraconych sortymentów jest niższa lub równa kosztom poniesionym na założenie i pielęgnację drzewostanu – wiek drzewostanu i dane do ustalenia stopnia zadrzewienia bądź stopnia pokrycia drzewostanu oraz klasę bonitacji drzewostanu, który uległ szkodzie;
- objętość materiału ziemnego niezbędnego do przywrócenia gruntu, który uległ szkodzie, do stanu bezpośrednio przed zaistnieniem szkody.
Rozporządzenie określa też zasady określania rozmiarów tych szkód.
Dokonując oględzin szkody:
- wyrządzonej w odniesieniu do zwierząt (w pasiece), ustala się: gatunek zwierzęcia, które spowodowało szkodę, rodzaj i rozmiar szkody, rodzaj zabezpieczeń zastosowanych przed atakiem drapieżników, czas wyrządzenia szkody, sposób nadzoru nad zwierzętami gospodarskimi w okresie od zachodu do wschodu słońca;
- gospodarstwie rybackim, ustala się odpowiednio: gatunek zwierzęcia, które spowodowało szkodę, a także rodzaj i rozmiar szkody w: budowli stawów rybnych, urządzeniach hydrotechnicznych i rybostanie;
- innej niż wymieniona wyżej ustala się odpowiednio gatunek zwierzęcia, które spowodowało szkodę, a także rodzaj i rozmiar szkody.
Rozporządzenie określa też wzory dokumentów, tj. wzór protokołu oględzin szkody wyrządzonej w użytkach zielonych, uprawach lub płodach rolnych, roślinach sadowniczych, powierzchni gruntów, drzewostanach, zadrzewieniach i pojedynczych drzewach (załącznik nr 1), ale także wzory formularzy szacowania szkody wyrządzonej w:
- użytkach zielonych (załącznik nr 2);
- uprawach lub płodach rolnych (załącznik nr 3);
- roślinach sadowniczych (załącznik nr 4);
- powierzchni gruntów (załącznik nr 5);
- drzewostanach, w których wartość rynkowa utraconych sortymentów jest wyższa od kosztów poniesionych na założenie i pielęgnację drzewostanu, oraz w zadrzewieniach i pojedynczych drzewach (załącznik nr 6);
- uprawach leśnych i młodych drzewostanach, w których wartość rynkowa utraconych sortymentów jest niższa lub równa kosztom poniesionym na założenie i pielęgnację drzewostanu (załącznik nr 7).
Natomiast wzór:
- protokołu oględzin szkody wyrządzonej w odniesieniu do zwierząt określa załącznik nr 8;
- formularza szacowania szkody wyrządzonej w odniesieniu do zwierząt określa załącznik nr 9;
- protokołu oględzin szkody wyrządzonej w pasiekach określa załącznik nr 10;
- formularza szacowania szkody wyrządzonej w pasiekach określa załącznik nr 11;
- protokołu oględzin szkody wyrządzonej w gospodarstwie rybackim określa załącznik nr 12;
- formularza szacowania szkody wyrządzonej w gospodarstwie rybackim określa załącznik nr 13;
- protokołu oględzin innej szkody określa załącznik nr 14;
- formularza szacowania innej szkody określa załącznik nr 15.
