Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych (dalej: KR RIO) w sprawozdaniu z działalności za 2016 r. zaproponowała wprowadzenie obowiązku ujawnienia rozliczenia zrealizowanych dochodów z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w zestawieniu z wydatkami poniesionymi na finansowanie systemu.

Uzasadniając zmianę KR RIO podkreśliła brak ustawowych przesłanek do traktowania środków z opłat za gospodarowanie jako gromadzonych na odrębnym rachunku noszącym cechy funduszu oraz zmiany wielkości dochodów jak i wydatków związanych z funkcjonowaniem systemu gospodarowania odpadami komunalnymi. Krajowa Rada nawiązała również do przyjmowanego przez gminy okresu rozliczania z nadwyżek po zamknięciu roku budżetowego. W tym przypadku niektóre gminy wydatkują te nadwyżki w następnym roku budżetowym, a inne dokonują rozliczenia przyjmując za okres rozliczeniowy okres na jaki została zawarta umowa z wykonawcą zadania (2, 3 lub 4 lata).

Obecnie w gminach system gospodarowania odpadami komunalnymi powinien się samofinansować – dochody powinny pokrywać zrealizowane wydatki. Zakazane jest jednocześnie wykorzystywanie tych środków na cele niezwiązane z pokrywaniem kosztów funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, a z upływem roku budżetowego niezrealizowane wydatki wygasają, a niewydatkowane dochody powiększają nadwyżkę budżetową.

Ważne
Wprowadzenie ,,mechanizmu ujawniania rozliczenia’’ wskazanych dochodów miałoby służyć radnym oraz społeczności lokalnej w korekcie wysokości obowiązujących w danej gminie stawek za gospodarowanie odpadami komunalnymi. W ocenie Krajowej Rady rozliczenie to powinno znajdować się w sprawozdaniu z wykonania budżetu gminy.