1. Omówienie przepisów

W rozporządzeniu określono:

  • cele, wytyczne i standard dla superwizji pracy socjalnej;
  • minimum programowe dla szkolenia superwizorów pracy socjalnej;
  • sposób szkolenia dla superwizorów;
  • sposób wnoszenia odpłatności za postępowanie związane z uzyskaniem certyfikatu, w tym za egzamin i egzamin poprawkowy;
  • organizację i sposób przeprowadzania egzaminu;
  • wzór certyfikatu superwizora (załącznik do rozporządzenia);
  • warunki, jakie powinny spełniać podmioty ubiegające się o uzyskanie zgody na prowadzenie szkolenia;
  • sposób i warunki nadawania podmiotom ubiegającym się o uzyskanie zgody na prowadzenie szkolenia uprawnień do prowadzenia szkoleń;
  • wymagania dotyczące kadry dydaktycznej szkolenia;
  • sposób prowadzenia nadzoru merytorycznego nad szkoleniami;
  • zasady wyboru jednostki organizacyjnej prowadzącą działalność szkoleniową adresowaną m.in. do służb społecznych (art. 117 ust. 6 ustawy z 12.3.2004 r. o pomocy społecznej, t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 930 ze zm.; dalej: PomSpołU) i warunki jej współpracy z Centralną Komisją Egzaminacyjną do spraw stopni specjalizacji zawodowej pracowników socjalnych w zakresie organizacji egzaminów na superwizora.

Jeśli chodzi o wspomniane cele, wytyczne i standard, w rozporządzeniu wskazano, że superwizja może być realizowana w formie indywidualnej lub grupowej, a jej celem jest m.in.:

  • wzmacnianie kompetencji zawodowych pracowników socjalnych, podnoszenie skuteczności pracy pracowników socjalnych, a także udzielanie wsparcia pracownikom socjalnym, sprzyjanie ich rozwojowi zawodowemu oraz zapobieganie wypaleniu zawodowemu;
  • wzmacnianie umiejętności komunikowania się pracowników socjalnych z osobami korzystającymi z pomocy społecznej, współpracownikami i instytucjami oraz otoczeniem, w którym wykonują pracę;
  • nawiązanie relacji superwizyjnej między pracownikiem socjalnym a superwizorem.
Ważne
Pracownik socjalny ma prawo wnioskować o superwizora i formę superwizji, natomiast superwizor może odmówić superwizji, jeśli zachodzi wątpliwość co do jego bezstronności lub neutralności.

Superwizor nie może ponadto:

  • być związany umową o pracę lub umowami cywilnoprawnymi z podmiotami, w których są zatrudnieni pracownicy socjalni przez niego superwizowani, z wyjątkiem umowy, na podstawie której prowadzi superwizję;
  • pozostawać w zależności lub podległości służbowej z superwizowanym;
  • pozostawać w relacjach rodzinnych lub osobistych z superwizowanym, jak również z jego przełożonymi.

Do egzaminu na superwizora Komisja dopuszcza osobę, która ukończyła szkolenie i złożyła wniosek o przystąpienie do egzaminu w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia ukończenia szkolenia. Wniosek zawiera: imię, nazwisko, adres oraz o ile posiada – numer telefonu, a także podpis osoby składającej wniosek oraz nazwę miejscowości i datę złożenia wniosku, a dołącza się do niego:

  • dokumenty potwierdzające spełnianie warunków wymienionych w art. 121a ust. 5 PomSpołU;
  • zaświadczenie o ukończeniu szkolenia;
  • opis praktyki superwizyjnej, w postaci papierowej i elektronicznej, odbytej w trakcie szkolenia w ramach Modułu 5 wraz z opinią (§ 9 ust. 6 rozporządzenia);
  • potwierdzenie wniesienia opłaty.

Natomiast osoby, które w okresie ostatnich 5 lat przed 5.10.2015 r. przeprowadziły co najmniej 500 godzin konsultacji i poradnictwa dla pracowników socjalnych z zakresu umiejętności interpersonalnych i społecznych, metodyki pracy socjalnej, diagnozy socjalnej, warsztatu pracy pracownika socjalnego lub aksjologii pracy socjalnej polegających na wzmacnianiu kompetencji zawodowych pracowników socjalnych, do wniosku o przystąpienie do egzaminu na superwizora dołącza się:

  • dokumenty potwierdzające spełnianie warunków wymienionych w art. 3 ustawy z 5.8.2015 r. o zmianie ustawy o pomocy społecznej (Dz.U. z 2015 r. poz. 1310 ze zm.), tj. o posiadaniu wymaganego wykształcenia lub kwalifikacji oraz o przeprowadzonych 500 godzinach pracy w wymienionym wyżej zakresie;
  • potwierdzenie wniesienia opłaty za egzamin.

2. Komentarz

Warto przypomnieć, że zgodnie z art. 121a PomSpołU:

  • superwizja pracy socjalnej polega na ustawicznym rozwoju zawodowym pracowników socjalnych, służącym utrzymaniu wysokiego poziomu świadczonych usług, zachowaniu i wzmacnianiu kompetencji zawodowych, udzielaniu wsparcia, poszukiwaniu źródeł trudności w pracy i możliwości ich pokonywania;
  • prawo do korzystania z superwizji pracy socjalnej prowadzonej przez superwizorów pracy socjalnej ma każdy pracownik socjalny.

Jeśli zaś chodzi o superwizorów, może nim być osoba, która ukończyła szkolenie dla superwizorów pracy socjalnej, przystąpiła do egzaminu, zdała egzamin i uzyskała certyfikat superwizora pracy socjalnej. Szkolenie mogą realizować jednostki prowadzące kształcenie pracowników socjalnych lub szkolenia z zakresu I lub II stopnia specjalizacji w zawodzie pracownik socjalny i wykazujące się co najmniej 3-letnim doświadczeniem w tym zakresie po uzyskaniu zgody ministra rodziny i pracy na prowadzenie szkoleń dla superwizorów pracy socjalnej. Za egzamin, w tym za egzamin poprawkowy, osoby przystępujące wnoszą na rachunek ministra rodziny i pracy opłatę w wysokości 20% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim roku kalendarzowym.