Ministerstwo Finansów przedstawiło nam szczegóły nowelizacji ustawy o PIT i o CIT, która ma przywrócić możliwość naliczania podatkowych kosztów w otrzymanych od rodziny przedsiębiorstwach. Zapewnia, że ułatwi to sukcesję rodzinnego biznesu.

Przypomnijmy, że zakaz rozliczania w podatkowych kosztach majątku otrzymanego w spadku lub darowiźnie obowiązuje już od 1 stycznia. Ministerstwo Finansów uzasadniało jego wprowadzenie koniecznością ograniczenia podatkowej optymalizacji.

Amortyzacja będzie dozwolona

Jak pisaliśmy w „Rzeczpospolitej” z 30 października 2017 r., zakaz uderzy w rodzinne przedsięwzięcia. Dzieci, które przejmą firmę po rodzicach, nie będą bowiem mogły zaliczać odpisów amortyzacyjnych od odziedziczonego majątku do podatkowych kosztów. Dotyczy to też osób, które już wcześniej dostały rodzinne przedsiębiorstwa. Nowy przepis ma bowiem zastosowanie także do rozliczeń wcześniejszych spadków i darowizn.

Po naszej publikacji Ministerstwo Finansów wydało komunikat, w którym zapewniło, że przywróci możliwość rozliczania otrzymanego nieodpłatnie majątku. Teraz poinformowało nas, że odziedziczony majątek będzie mógł być amortyzowany na dotychczasowych zasadach. Spadkobiercy będą mogli więc ponownie określić wartość początkową otrzymanych w spadku środków trwałych, np. maszyn, samochodów, budynków (bądź wartości niematerialnych i prawnych) i rozliczać je w kosztach.

– To dobra propozycja, następca prawny będzie mógł od nowa amortyzować odziedziczony majątek po określeniu jego wartości rynkowej – mówi prof. Adam Mariański, doradca podatkowy, prezes Stowarzyszenia Polskich Firm Rodzinnych.

Inaczej będzie się natomiast rozliczało majątek otrzymany w darowiźnie. Ministerstwo Finansów pozwoli na naliczanie podatkowych kosztów, obdarowany będzie musiał jednak przyjąć wartość określoną wcześniej przez darczyńcę i kontynuować dokonywane przez niego odpisy amortyzacyjne.

Zasada kontynuacji

– Przyjęcie takiej zasady stawia w gorszej sytuacji rodziny, które w celu przeprowadzenia sprawnej sukcesji podejmują wcześniej pewne działania, np. darowując dzieciom część majątku – mówi Adam Mariański. – Jest to jednak pewien kompromis między interesami fiskusa i przedsiębiorców. Zasada kontynuacji wykluczy podwójną amortyzację, jednocześnie nie uderzy w rodzinne darowizny. Przykładowo, jeśli w firmie ojca majątek został zamortyzowany w 70 proc., to dzieci, które dostały jego przedsiębiorstwo, mogą rozliczyć w kosztach pozostałe 30 proc. – dodaje.

Ograniczenie optymalizacji

Jak informuje Ministerstwo Finansów, projekt nowych przepisów został już przyjęty przez Stały Komitet Rady Ministrów. Wprowadza on zmiany w nowelizacji z 27 października ub.r. (DzU z 2017 r., poz. 2175). Miała ona ograniczyć przenoszenie majątku zamortyzowanego w jednej firmie do drugiej po to, aby go ponownie wykorzystać podatkowo.

Jak to się odbywało? Na przykład przedsiębiorca rozliczał nieruchomość w podatkowych kosztach swojej firmy. Potem przekazywał go w darowiźnie komuś z bliskiej rodziny. Nie było tu ani PIT, ani podatku od darowizny. Następnie obdarowany amortyzował majątek i zaliczał odpisy do kosztów własnej działalności. Jednocześnie mógł go wynająć darczyńcy. Korzyści podatkowe były jeszcze wyższe, jeśli wartość rynkowa majątku wzrosła i obdarowany mógł naliczać większe odpisy amortyzacyjne.

Nowelizacja nowelizacji

Oprócz przywrócenia możliwości rozliczania w kosztach majątku otrzymanego w spadku bądź darowiźnie Ministerstwo Finansów planuje też inne zmiany w obowiązującej od 1 stycznia nowelizacji. Przykładowo dotyczące dochodów uzyskiwanych ze zbycia akcji nabytych w ramach tzw. programów motywacyjnych. Ministerstwo chce jednoznacznie wskazać, że preferencyjne zasady opodatkowania dotyczą również programów organizowanych przez spółki, których siedziba lub zarząd znajduje się na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej (w tym Polski) lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Kolejna propozycja to jednoznaczne przesądzenie, że opodatkowaniu nie podlega wnoszenie do spółek wkładów pieniężnych. Ministerstwo chce też doprecyzować możliwość wyłączenia z kosztów odsetek od finansowania przekraczającego rynkową zdolność kredytową danego podatnika.