Projekt zakłada, iż odpady komunalne będą zbierane w pojemnikach, workach w miejscu ich wytworzenia lub pojemnikach przeznaczonych do zbierania odpadów gromadzonych selektywnie umieszczonych w miejscach publicznych (tzw. gniazda lub dzwony ). Jednocześnie pojemniki te ze względu na zbierane frakcje odpadów mają być wykonane z materiałów zapewniających zabezpieczenie zbieranych odpadów przed działaniem niepożądanych czynników zewnętrznych.

1. Główne założenia projektu nowelizacji

Rada gminy (rada miasta lub odpowiednio zgromadzenie związku międzygminnego) zobowiązana jest określić w regulaminie utrzymania czystości i porządku na terenie gminy rodzaj i minimalne pojemności pojemników przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości oraz na drogach publicznych, warunki rozmieszczania tych pojemników i ich utrzymania w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym (art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z 13.9.1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach; t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 250 ze zm.; dalej: CzystGmU).

W osobnych workach lub pojemnikach należy zbierać co najmniej następujące frakcje odpadów komunalnych:

1) papier,

2) metale,

3) tworzywa sztuczne, w tym opakowania wielomateriałowe,

4) szkło,

5) odpady ulegające biodegradacji, ze szczególnym uwzględnieniem bioodpadów,

6) tzw. odpady resztkowe (inne odpady komunalne, które nie są objęte gminnym systemem selektywnej zbiórki odpadów komunalnych zarówno „u źródła” jak i w systemie PSZOKowym), albo odpady zmieszane wraz z tzw. odpadami resztkowymi (będzie to występowało zwłaszcza w zabudowie wielorodzinnej, gdzie do jednego pojemnika mogą trafiać zarówno odpady od podmiotów nie prowadzących selektywnej zbiórki – wówczas trafi tu całość strumienia odpadów komunalnych, jak i od podmiotów, które prowadząc selektywną zbiórkę gromadzić tu będą tzw. odpady resztkowe w ww. znaczeniu).

Ważne
Rada gminy (rada miasta lub odpowiednio zgromadzenie związku międzygminnego) będzie mogła w regulaminie utrzymania czystości i porządku na terenie gminy dopuścić łączne zbieranie w tym samym worku lub pojemniku metalu wraz z tworzywami sztucznymi (w tym opakowaniami wielomateriałowymi), w celu przekazania ich do sortowania.

Ujednolicenie kolorystyki pojemników i worków przeznaczonych do zbierania różnych frakcji odpadów komunalnych

KOLOR

RODZAJ ODPADÓW

pojemniki lub worki koloru niebieskiego, oznaczone napisem „Papier i tektura”

odpady z papieru, w tym tektury, odpady opakowaniowe z papieru i tektury

pojemniki lub worki koloru zielonego, oznaczonego napisem „Szkło”

odpady ze szkła oraz odpady opakowaniowe ze szkła

pojemniki lub worki koloru żółtego oznaczonego odpowiednio napisem „Metale” lub „Tworzywa sztuczne i opakowania wielomateriałowe”

odpady metali, w tym odpady opakowaniowe z metali, odpady tworzyw sztucznych, w tym odpady opakowaniowe z tworzyw sztucznych, oraz opakowania wielomateriałowe

pojemniki lub worki koloru białego oznaczonych napisem „Szkło bezbarwne” albo pojemnik lub worki koloru zielonego oznaczone napisem „Szkło kolorowe”

jeśli szkło zbierane będzie w podziale na szkło bezbarwne i szło kolorowe

W projekcie określono także, że wymóg selektywnego zbierania odpadów przez gminę, uważa się za spełniony, jeżeli mieszkańcy gminy mają zapewnione warunki do wydzielania frakcji odpadów komunalnych, o których mowa w projekcie rozporządzenia. Jednocześnie Ministerstwo Środowiska odstąpiło od określania kiedy wymóg selektywnego zbierania odpadów komunalnych spełniony jest przez poszczególnych właścicieli nieruchomości.

2. Przewidziane projektowane terminy

Ważne
Obowiązek zapewnienia pojemników przeznaczonych na zbieranie określonych w rozporządzeniu frakcji odpadów komunalnych w określonym kolorze realizuje się w terminie nie dłuższym niż 5 lat od dnia wejścia w życie rozporządzenia, natomiast oznakowanie pozwalające na właściwe selektywne zbieranie w nich odpadów w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia.

Rozporządzenie ma wejść w życie 1.1.2017 r. Obecnie projekt rozporządzenia skierowano do konsultacji społecznych i uzgodnień międzyresortowych. Partnerom społecznym wyznaczono 10-dniowy termin na zgłaszanie ewentualnych uwag. Brak odpowiedzi w ww. terminie traktowany będzie jako uzgodnienie projektu. Projekt skierowano także do Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego z prośbą o możliwie szybkie zajęcie stanowiska.

Wskazany model selektywnej zbiórki odpadów komunalnych jest modelem „minimum” , który decyzją organu stanowiącego danej jednostki samorządu terytorialnego może być rozszerzony o dodatkowe frakcje. Model ten nie może być natomiast ograniczony poniżej wskazanego w nim minimum.

Ważne
W rozporządzeniu wyraźnie zanegowano możliwość stosowania systemów dwupojemnikowych (z podziałem na frakcje: sucha-mokra), z uwagi na niezadawalającą jakość zbieranego w ten sposób surowca. Możliwość łącznego zbierania odpadów z metalu i tworzyw sztucznych (w tym opakowań wielomateriałowych) uzasadniono możliwością ich łatwego rozdzielenia na dalszych etapach postępowania z odebranymi odpadami. Jednocześnie ww. frakcje pomimo łącznego zbierania nadal zachowują swoje właściwości.

3. Konsekwencje wprowadzenia ewentualnych zamian

Ministerstwo wskazało na podmioty, na które oddziaływać będzie projekt:

1) podmioty odbierające odpady komunalne od właścicieli nieruchomości,

2) gminy (pominięto w tym zakresie odrębne wskazanie związków międzygminnych),

3) właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy oraz na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne,

4) prowadzący regionalne instalacje do przetwarzania odpadów komunalnych.

Na liście tej zabrakło podmiotów, które nie będąc właścicielami nieruchomości zobowiązani są do partycypowania w uiszczaniu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi (np. osoby zamieszkujące w zabudowie wielorodzinnej). Podmioty te obarczone będą wyższymi kosztami rozbudowanego systemu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, podobnie jak właściciele nieruchomości, którzy nie tylko będą musieli dokonać zakupu nowych pojemników, o ile obowiązku tego nie przejęła gmina), ale także pokrywać koszty związane z odbiorem dodatkowych frakcji odpadów komunalnych.

Ważne
Ministerstwo Środowiska wskazuje, że projektowane rozporządzenie wprowadza konieczność zmiany części regulaminów czystości i porządku na terenie gminy, a także konieczność przeprowadzenia kampanii informacyjnych i edukacyjnych w zakresie nowego systemu selektywnego zbierania odpadów komunalnych.

4. Ocena projektowanych zmian

Projekt rozporządzenia wzbudził szerokie zainteresowanie licznych środowisk, które w pismach przesyłanych do Ministerstwa wskazują na możliwe zmiany zaproponowanych rozwiązań.

W najbliższym czasie należy oczekiwać stanowisk organizacji samorządowych – zarówno tych o zasięgu ogólnopolskim (np. Związek Miast Polskich, Związek Gmin Wiejskich RP, Unia Metropolii Polskich), jak i regionalnych.