Zgodnie z projektem rozporządzenia Rady Ministrów z 15.4.2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych na potrzeby wykazu adresowo-mieszkaniowego, przewidzianych do weryfikacji, aktualizacji i uzupełnienia przez gminy w związku z narodowym spisem powszechnym ludności i mieszkań w 2021 r., którego wydanie stanowi wykonanie upoważnienia ustawowego zawartego w art. 24 ust. 5 ustawy z 9.8.2019 r. o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2021 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 1775), gminy zobowiązane zostały do weryfikacji, aktualizacji i uzupełnienia w przekazanym im wykazie adresowo-mieszkaniowym, informacji dotyczących:
1) budynków – w zakresie obejmującym takie dane jak:
a) nazwa miejscowości,
b) nazwa ulicy,
c) numer porządkowy albo numery porządkowe budynku,
d) dodatkowa numeracja budynków położonych na tej samej nieruchomości i oznaczonych tym samym numerem porządkowym, nie występująca w ewidencji miejscowości, ulic i adresów, o której mowa w art. 47a ustawy z 17.5.1989 r. ‒ Prawo geodezyjne i kartograficzne (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 276 ze zm.),
e) rodzaj budynku: mieszkalny, niemieszkalny lub obiekt zbiorowego zakwaterowania, gdzie przez budynek niemieszkalny należy rozumieć obiekt budowlany przeznaczony dla potrzeb niemieszkalnych, który nie jest klasyfikowany jako budynek mieszkalny. Dla potrzeb narodowego spisu powszechnego ludności i mieszkań w 2021 r. zbierane będą zaś dane o tych budynkach niemieszkalnych, w których znajduje się przynajmniej jedno mieszkanie,
f) opis budynku niemieszkalnego (bliższe określenie budynku, np. szkoła, biuro, magazyn),
g) opis adresu. Jest to przy tym dodatkowa informacja ułatwiająca identyfikację budynku w terenie. Informacja ta jest opcjonalna i dotyczy tylko tych budynków, których odnalezienie w terenie jest utrudnione ze względu na niezgodność ich adresów z położeniem (np. w przypadku włączenia budynków do miejscowości sąsiedniej lub użycia w adresie budynku nieurzędowej nazwy miejscowości) oraz w innych przypadkach budzących wątpliwości co do lokalizacji budynków,
h) położenie budynku w państwowym systemie odniesień przestrzennych, które określone jest przez parę współrzędnych X i Y;
2) mieszkań – w zakresie obejmującym takie dane jak:
a) typ obejmujący:
– mieszkanie,
– część mieszkania wchodzącego w skład zasobu mieszkaniowego gminy, zajmowaną na podstawie umowy najmu,
– mieszkanie położone w obiekcie zamkniętym, przez które uważa się mieszkanie w budynku będącym w dyspozycji lub trwałym zarządzie Ministra Obrony Narodowej, Ministra Sprawiedliwości, Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji lub podległych im jednostek organizacyjnych,
– zamieszkane pomieszczenie niebędące mieszkaniem,
b) numer mieszkania,
c) przyczyna niezamieszkania mieszkania będącego własnością gminy;
3) obiektów zbiorowego zakwaterowania – w zakresie obejmującym takie dane jak:
a) nazwa obiektu,
b) liczba budynków zajmowanych przez obiekt.
Przypomnieć jedynie należy w tym miejscu, iż stosownie do art. 24 ust. 1 – powołanej wyżej ‒ ustawy z 9.8.2019 r. o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2021 r., zadania gminy w ramach prac spisowych, jako zadania z zakresu administracji rządowej obejmują m.in. weryfikację, aktualizację i uzupełnienie wykazu adresowo-mieszkaniowego. Wykaz ten sporządzony zostanie przez Prezesa GUS, a następnie przekazany w postaci elektronicznej do gmin w celu weryfikacji i ewentualnego uzupełnienia, mającego z kolei za zadanie umożliwienie przeprowadzenia spisu powszechnego. Lokalizacja adresów zostanie udostępniona gminom za pomocą aplikacji internetowej zawierającej moduł mapowy.
Na podstawie uzyskanych danych oraz danych przekazanych z rejestrów urzędowych, z systemów informacyjnych administracji publicznej, a także z niepublicznych systemów informacyjnych zostanie następnie przygotowany operat spisowy, a sam wykaz posłuży do zarządzania pracami spisowymi, tj. do monitorowania postępów spisu, zarządzania rachmistrzami spisowymi i kontroli w zakresie kompletności spisanych budynków, mieszkań i obiektów zbiorowego zakwaterowania.
Zwrócić należy przy tym uwagę, iż projekt rozporządzenia był przedmiotem uzgodnień międzyresortowych, opiniowania i konsultacji publicznych. Zgodnie z raportem z przeprowadzonych konsultacji, w ramach opiniowania najistotniejsze uwagi zgłosił zaś Główny Geodeta Kraju. Uwagi te dotyczyły m.in. braku precyzji w sformułowaniach „numer porządkowy budynku” oraz „dodatkowa numeracja budynków położonych na tej samej nieruchomości i oznaczonych tym samym numerem porządkowym”, co mogło powodować wątpliwości w zakresie zgodności tych przepisów z przepisami rozporządzenia Ministra Administracji i Cyfryzacji z 9.1.2012 r. w sprawie ewidencji miejscowości, ulic i adresów (Dz.U. z 2012 r. poz. 125). Ponadto, wątpliwości Głównego Geodety Kraju budziła możliwość realizacji niektórych zadań nałożonych na gminy. Uwagi te zostały uwzględnione, zaś wszelkie wątpliwości wyjaśniono na spotkaniu roboczym Głównego Geodety Kraju z przedstawicielami Głównego Urzędu Statystycznego, które odbyło się 14.2.2020 r.
Aktualnie projekt rozporządzenia skierowany został do podpisu Prezesa Rady Ministrów. Rozporządzenie ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia jego ogłoszenia.
