W sytuacji, gdy gminie zależy na czasie, powinna złożyć możliwie szybko zarówno skargę na orzeczenie regionalnej izby obrachunkowej, jak i wniosek o zastosowanie trybu uproszczonego. Z pewnością umożliwi to gminie uniknięcie negatywnych skutków zmian wprowadzonych w tarczy antykryzysowej, dotyczących ograniczonych możliwości działania sądów administracyjnych w stanie epidemii. Natomiast ocena merytoryczna skargi gminy pozostaje już w gestii sądu administracyjnego.

Zanim przejdzie się do analizy możliwości proceduralnych związanych z rozpoznaniem skargi w kontekście przyjętych ostatnio specjalnych ustaw, w tym KoronawirusU, należy wskazać, że problematyka związana z uchwalaniem stawek za opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi jest zawarta w CzystGmU. Tamże, w art. 6j ust. 3b CzystGmU, postanowiono, że w przypadku nieruchomości, na której znajduje się domek letniskowy, lub innej nieruchomości wykorzystywanej na cele rekreacyjno-wypoczynkowe, rada gminy uchwala ryczałtową stawkę opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi nie wyższą niż 10% przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę ogółem – za rok od nieruchomości, na której znajduje się domek letniskowy, lub od innej nieruchomości wykorzystywanej na cele rekreacyjno-wypoczynkowe.

Zatem, niewątpliwie z ww. regulacji wynika, że wspomniana opłata ma charakter roczny, co może mieć wpływ na niedopuszczalność jej przyjęcia w trakcie roku kalendarzowego.

Orzecznictwo
Za takim stanowiskiem optowała dotąd część regionalnych izb obrachunkowych i nieliczne orzeczenia sądowe, np. wyrok WSA w Olsztynie z 27.6.2019 r. (I SA/Ol 323/19), gdzie wskazano, że: „Z rocznego charakteru opłaty ryczałtowej wynika, że nowa stawka opłaty nie może wejść w życie w trakcie roku”.

Jednakże należy tu zaznaczyć, że uchwały podejmowane w ostatnich miesiącach w ww. zakresie, bazują już na nowelizacji CzystGmU, która weszła w życie we wrześniu 2019 r., a w konsekwencji trudno też jednoznacznie ocenić dopuszczalność podejmowania uchwał w sprawie ww. opłat – już po rozpoczęciu bieżącego roku kalendarzowego. Takiego konstruktywnego stanowiska można by oczekiwać właśnie po orzeczeniu wojewódzkiego sądu administracyjnego.

Ważne
Jak jednak trafnie wskazano w zapytaniu, w aktualnym panującym w kraju stanie epidemii, działanie m.in. sądów jest bardzo ograniczone, o czym świadczy treść art. 15zzs ust. 1 w zw. z ust. 6 KoronawirusU. I tak, w ust. 6 podano, że w okresie, o którym mowa w ust. 1, nie przeprowadza się rozpraw ani posiedzeń jawnych, z wyjątkiem rozpraw i posiedzeń jawnych w sprawach określonych w art. 14a ust. 4 i 5 KoronawirusU. Z kolei, w ust. 1 podano m.in., że w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID bieg terminów procesowych i sądowych w postępowaniach sądowych, w tym sądowo administracyjnych – nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu na ten okres. Natomiast zgodnie z ust. 7, czynności dokonane w okresie, o którym mowa w ust. 1, w postępowaniach i kontrolach, o których mowa w ust. 1, są skuteczne.

Na uwagę zasługuje także art. 92a ust. 1 SamGminU, gdzie podano, że w przypadku złożenia przez organ gminy skargi na rozstrzygnięcie nadzorcze, sąd administracyjny wyznacza rozprawę nie później niż w ciągu 30 dni od dnia wpłynięcia skargi do sądu.

Z powyższego wynika więc, że, co do zasady, gmina może złożyć skargę skutecznie na orzeczenie regionalnej izby obrachunkowej, przy czym, owa skarga nie będzie rozpoznana w normalnym trybie, czyli na rozprawie. Taka sytuacja faktycznie może wpłynąć negatywnie na interesy majątkowe gminy, gdy okres ten ulegnie znacznemu wydłużeniu w czasie.

Niestety, ale KoronawirusU nie przewiduje żadnych specjalnych rozwiązań prawnych umożliwiających sprawniejsze przeprowadzenie przez sąd administracyjny oceny zasadności – orzeczenia regionalnej izby obrachunkowej.

Pewnym rozwiązaniem może być jednak mechanizm (nadal aktualny w okresie epidemii), a określony w art. 119 pkt 2 PostAdmU. W przepisie tym postanowiono bowiem, że sprawa może być rozpoznana w trybie uproszczonym, jeżeli – strona zgłosi wniosek o skierowanie sprawy do rozpoznania w trybie uproszczonym, a żadna z pozostałych stron w terminie czternastu dni od zawiadomienia o złożeniu wniosku nie zażąda przeprowadzenia rozprawy. Natomiast zgodnie z art. 120 PostAdmU, w trybie uproszczonym sąd rozpoznaje sprawy na posiedzeniu niejawnym w składzie trzech sędziów.