25 lutego 2014 r. Trybunał konstytucyjny rozpozna skargę konstytucyjną SK 18/13 w sprawie zgodności art. 17 ust. 1 ustawy z 25.6.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa z art. 67 ust. 1 w związku z art. 64 ust. 1 i 2, art. 31 ust. 3 oraz art. 32 ust. 1 Konstytucji RP.

Stan faktyczny sprawy jest następujący: w okresie od 15.10.2007 r. do 31.3.2008 r. skarżąca przedstawiała pracodawcy zwolnienia lekarskie. Oprócz tego, dwa razy w tygodniu pełniła odpłatnie dyżury na rzecz Rady Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych Województwa Opolskiego, polegające na udzielaniu porad prawnych członkom organizacji związkowych. Dyżury trwały po około 90 minut. Okoliczność ta stała się podstawą do wydania przez ZUS decyzji o zwrocie zasiłku chorobowego.

Skarżąca, pracownica PIP, kwestionuje zakaz podejmowania zajęć zarobkowych w okresie niezdolności z powodu choroby. W jej ocenie, skutek zakazu, jakim jest utrata prawa do zasiłku chorobowego za okres choroby, podczas którego wykonywała zajęcia zarobkowe, godzi w wymienione zasady konstytucyjne. Wprowadzając zakaz szeroko pojętej pracy zarobkowej, ustawodawca nie przewidział m.in. sytuacji, w której czynności zarobkowe w czasie zwolnienia lekarskiego są sporadyczne i nie są sprzeczne z celem zwolnienia. Nadto, nie uwzględnił sytuacji, w której czynności zarobkowe wpływają terapeutycznie na niezdolnego do pracy ubezpieczonego (pracownika), powodując szybszy powrót do pracy. Zdaniem wnioskodawcy, stawianie znaku równości pomiędzy osobami świadomie nadużywającymi zwolnień lekarskich (a tym samym prawa do zasiłku chorobowego), a osobami wykonującymi pracę zarobkową na zwolnieniu lekarskim w niewielkim wymiarze ze względów terapeutycznych, zgodnie z zaleceniami lekarskimi, narusza zasadę sprawiedliwości społecznej oraz zasadę równego traktowania.

Do Trybunału wpłynęło stanowisko Sejmu w sprawie (na podstawie opinii nr 286 Komisji Ustawodawczej uchwalonej 4.12.2013 r. dla Marszałka Sejmu w sprawie skargi konstytucyjnej p. Jolanty D., SK 18/13), w której Marszałek Sejmu wnosi o umorzenie postępowania w sprawie na podstawie art. 39 ust. 1 pkt. 1 ustawy o TK, ze względu na niedopuszczalność wyroku. W ocenie Sejmu, skarga nie spełnia wymogów formalnych, nie zwraca się bowiem przeciwko regulacji prawnej, na podstawie której sądy rozstrzygnęły sprawę skarżącej, lecz przeciwko samym orzeczeniom zapadłym w sprawie skarżącej, co można doczytać jako próbę ich wzruszenia.

Źródło:

Opinia nr 286 Komisji Ustawodawczej z 4.12.2013 r.

Stanowisko Sejmu

Stanowisko skarżącej