Takie wnioski płyną z interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 11.8.2020 r., 0111-KDIB1-1.4010.255.2020.2.BK.

Organ interpretacyjny rozstrzygał sprawę spółki, która podpisała umowę leasingu na samochód osobowy z końcem 2018 r. (wartość samochodu przekraczała limit ustanowiony w przepisach obowiązujących od 1.1.2019 r.). Ze względu na trudniejszą sytuację biznesową w Polsce spowodowaną epidemią COVID-19 wiele instytucji finansowych proponowało możliwość odroczenia nawet na 6 miesięcy spłaty raty kapitałowej zawartej w standardowej umowie leasingu i wydłużenie umowy o ten okres, bez żadnych dodatkowych opłat związanych z aneksowaniem umowy i bez podniesienia wysokości marży. Chodziło tu o to, czy zmiany w harmonogramie spłat leasingu samochodu, będące skutkiem COVID-19, na podstawie aneksu do umowy powodują konieczność przejścia na nowe, limitowane zasady zaliczania kosztów wprowadzone i obowiązujące od 1.1.2019?

Od 1.1.2019 r. zmieniły się zasady zaliczania do kosztów uzyskania przychodów opłat wynikających z umowy leasingu, umowy najmu, dzierżawy i innej o podobnym charakterze dotyczącej samochodu osobowego. Zmiany wprowadziła ustawa z 23.10.2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 2159; dalej: nowelizacja).

Zgodnie z wprowadzonym nowelizacją art. 16 ust. 1 pkt 49a ustawy z 15.2.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1406; dalej: PDOPrU), nie uważa się za koszty uzyskania przychodów dotyczących samochodu osobowego opłat wynikających z umowy leasingu (art. 17a pkt 1 PDOPrU), umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, z wyjątkiem opłat z tytułu składek na ubezpieczenie samochodu osobowego, w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150 000 zł pozostaje do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem tej umowy. Natomiast z art. 16 ust. 5 PDOPrU wynika, że w przypadku samochodu osobowego oddanego do używania na podstawie umowy leasingu, ograniczenie to stosuje się do tej części opłaty, która stanowi spłatę wartości samochodu osobowego.

Ważne

Do umów leasingu dotyczących samochodu osobowego zawartych przed 1.1.2019 r. stosuje obowiązujące do 31.12.2018 r., przepisy regulujące zaliczanie do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z opłatami za korzystanie z samochodów używanych na podstawie umowy leasingu. Przepisy obwiązujące od 1.1.2019 r. stosuje się do umów leasingu zmienionych lub odnowionych po 31.12.2018 r. (art. 8 nowelizacji).

Dyrektor KIS zwrócił uwagę, że aby zaistniał skutek w postaci utraty prawa do stosowania przepisów obowiązujących do 31.12.2018 r., zmiana umowy musi mieć charakter istotnej zmiany treści stosunku prawnego łączącego strony. Taką istotną zmianą będzie np. zmiana przedmiotu umowy leasingu, zmiana wysokości opłat leasingowych. Istotne znaczenie ma też wpływ dokonanej zmiany umowy leasingu na skutki podatkowe związane z rozliczeniem umowy leasingu, co w szczególności wiąże się z rozliczaniem kosztów uzyskania przychodów.

Dyrektor KIS stwierdził w omawianej interpretacji, że istotną okolicznością dla oceny tego, czy w danej sytuacji zmianę umowy należy zakwalifikować jako zmianę skutkującą koniecznością stosowania nowych regulacji jest to, czy taka zmiana umowy wpływa na skutki podatkowe związane z rozliczeniem umowy leasingu, najmu, dzierżawy itp., czyli w stosunku do stanu przed zmianą umowy. Chodzi tu o istotny wpływ takiej zmiany na wysokość możliwych do zaliczenia przez podatnika kosztów uzyskania przychodów.

Ważne

Zmiana umowy leasingu z powodu COVID-19, która nie wpłynie na wysokość możliwych do zaliczenia do kosztów podatkowych rat leasingowych, a jedynie na ich przesunięcie w czasie, nie powoduje konieczności stosowania do takiej umowy przepisów obowiązujących od 1.1.2019 r. Natomiast zmiana wartości rat miesięcznych jest istotną zmianą umowy i wpływa na wysokość rozliczanych kosztów uzyskania przychodów nawet w przypadku, gdy wartość wykupu samochodu osobowego oraz jego pierwotna wartość pozostają bez zmian. Zmieniając wysokość rat leasingowych, leasingobiorca zwiększy lub zmniejszy wysokość kosztów podatkowych w danym okresie.

Reasumując, w przypadku umowy leasingu zawartej w 2018 r., w której nie dojdzie do zmiany wysokości rat, a nastąpi jedynie przesunięcie w czasie spłaty rat ustalonych uprzednio w tej umowie, to do tej umowy zastosowanie znajdą przepisy obowiązujące do 31.12.2018 r.