Organ kontroli (regionalna izba obrachunkowa) wskazał, że doszło do nieprawidłowości związanych z brakiem stosowania przepisów o zamówieniach publicznych i udzieleniem zamówień publicznych trzem różnym wykonawcom (w trybie zapytania ofertowego) w zakresie robót budowlanych tego samego rodzaju, tj.: budowy chodników. Zdaniem organu kontroli doszło w konsekwencji do nieuprawnionego podziału zamówienia na części. Następstwem tego było udzielenie zamówienia publicznego wykonawcy wybranemu z pominięciem przepisów o zamówieniach publicznych. Regionalna izba obrachunkowa wskazała, że wskazany stan faktyczny świadczy o naruszeniu art. 29 ust. 1 i art. 30 ust. 1 PrZamPubl oraz art. 44 ust. 4 FinPubU.

W tym miejscu warto przypomnieć treść ww. regulacji prawnych. I tak, z podanych przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych wynika, po pierwsze, że zamawiający nie może, w celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy, zaniżać wartości zamówienia lub konkursu, lub wybierać sposobu obliczania wartości zamówienia. Po drugie, jeżeli zamawiający planuje udzielić zamówienia na roboty budowlane lub usługi w częściach, z których każda stanowi przedmiot odrębnego postępowania, lub dopuszcza możliwość składania ofert częściowych, wartością zamówienia jest łączna wartość poszczególnych części zamówienia. Z kolei, zgodnie ze wspomnianym art. 44 ust. 4 FinPubU jednostki sektora finansów publicznych zawierają umowy, których przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlane, na zasadach określonych w przepisach o zamówieniach publicznych, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej.

Organ kontroli dodatkowo wskazał, że za nieprawidłowości odpowiedzialność ponosi wójt gminy. Założenie to jest jak najbardziej trafne, z uwagi na treść art. 52 ust. 1 PrZamPubl, z którego wynika, że za przygotowanie i przeprowadzenie postępowania o udzielenie zamówienia odpowiada kierownik zamawiającego.

Jednocześnie we wnioskach pokontrolnych organ kontroli nakazał, aby zaniechano ustalania wartości zamówienia publicznego w sposób umożliwiający uniknięcie stosowania przepisów o zamówieniach publicznych.

Podsumowując, ustalenia kontrolne RIO są prawnie uzasadnione. Co do zasady odpowiedzialność za przygotowanie i przeprowadzenie postępowania o udzielenie zamówienia odpowiada kierownik zamawiającego. On też jest odpowiedzialny za dokonanie nieuprawnionego podziału zamówienia na części, czego skutkiem było udzielenie zamówienia publicznego wykonawcy wybranemu z pominięciem przepisów o zamówieniach publicznych. Konsekwencją tych naruszeń jest możliwa odpowiedzialność w trybie dyscypliny finansów publicznych na podstawie ustawy z dnia 17.12.2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 289 ze zm.).