W kontekście podanej problematyki odnieść się należy do regulacji CzystGmU, która w art. 4 m.in. stanowi, że rada gminy, po zasięgnięciu opinii państwowego powiatowego inspektora sanitarnego, uchwala regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie gminy, zwany dalej „regulaminem”; regulamin jest aktem prawa miejscowego.

Jak zaś wynika z ust. 2 art. 4 CzystGmU, regulamin określa szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku na terenie gminy dotyczące:

1) wymagań w zakresie:

a) selektywnego zbierania i odbierania odpadów komunalnych obejmującego co najmniej: papier, metale, tworzywa sztuczne, szkło, odpady opakowaniowe wielomateriałowe oraz bioodpady,

b) selektywnego zbierania odpadów komunalnych prowadzonego przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych w sposób umożliwiający łatwy dostęp dla wszystkich mieszkańców gminy, (….)

c) uprzątania błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z części nieruchomości służących do użytku publicznego,

d) mycia i naprawy pojazdów samochodowych poza myjniami i warsztatami naprawczymi;

2) rodzaju i minimalnej pojemności pojemników lub worków, przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości, (…)

2a) utrzymania w odpowiednim stanie sanitarnym i porządkowym miejsc gromadzenia odpadów;

3) częstotliwości i sposobu pozbywania się odpadów komunalnych i nieczystości ciekłych z terenu nieruchomości oraz z terenów przeznaczonych do użytku publicznego;

(…)

5) innych wymagań wynikających z wojewódzkiego planu gospodarki odpadami;

6) obowiązków osób utrzymujących zwierzęta domowe, mających na celu ochronę przed zagrożeniem lub uciążliwością dla ludzi oraz przed zanieczyszczeniem terenów przeznaczonych do wspólnego użytku;

7) wymagań utrzymywania zwierząt gospodarskich na terenach wyłączonych z produkcji rolniczej, w tym także zakazu ich utrzymywania na określonych obszarach lub w poszczególnych nieruchomościach;

Z kolei, w art. 5 ust. 1 pkt 4 CzystGmU postanowiono, że właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez m.in. uprzątnięcie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z dróg dla pieszych położonych wzdłuż nieruchomości, przy czym za taką drogę uznaje się wydzieloną część drogi publicznej przeznaczoną do ruchu pieszych położoną bezpośrednio przy granicy nieruchomości; właściciel nieruchomości nie jest obowiązany do uprzątnięcia drogi dla pieszych, na której jest dopuszczony płatny postój lub parkowanie pojazdów samochodowych.

W kontekście poruszonego zagadnienia warto odnotować stanowisko wyrażone w rozstrzygnięciu nadzorczym Wojewody Podlaskiego (Nr NK-II.4131.142.2022.AK) opublikowane w dzienniku urzędowym 24.10.2022 r. W podanym orzeczeniu organ nadzoru zakwestionował następujący zapis: W przypadku braku możliwości usunięcia zalegającego lodu i śniegu właściciele nieruchomości mają obowiązek posypać go piaskiem lub innym środkiem zapobiegającym śliskości, jeżeli został do tego celu prawnie dopuszczony.

W analizie prawnej organ nadzoru wskazał m.in., że przepisem art. 5 ust. 1 pkt 4 CzystGmU została uregulowana kwestia utrzymywania w czystości chodników położonych wzdłuż nieruchomości. Właściciele nieruchomości, o których mowa w przywołanym przepisie są zobligowani do uprzątnięcia z nich błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń. Przepis art. 4 ust. 2 pkt 1 lit. c CzystGmU nie przyznaje uprawnienia organowi stanowiącemu gminy do nałożenia na nich obowiązku podejmowania dodatkowych działań usuwających (likwidujących) lub ograniczających śliskość chodnika. Organ nadzoru finalnie podkreślił, że nakładając w regulaminie na właścicieli nieruchomości obowiązek usuwania śliskości na chodniku rada gminy wykroczyła poza przyznany zakres ustawowego upoważnienia.

Podsumowując, rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody jest prawnie uzasadnione. Rada gminy nie może wykraczać poza zakres przyznanego upoważnienia ustawowego w zakresie kształtowania zapisów regulaminu.