W kontekście podanej problematyki kluczowe znaczenie mają stosowne regulacje zawarte w CzystGmU. I tak, w art. 4 ust. 1 postanowiono, że rada gminy, po zasięgnięciu opinii państwowego powiatowego inspektora sanitarnego, uchwala regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie gminy, zwany „regulaminem”, który jest aktem prawa miejscowego.

Z kolei, z ust. 2 ww. artykułu wynika m.in., że regulamin określa szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku na terenie gminy dotyczące:

1) wymagań w zakresie:

a) selektywnego zbierania i odbierania odpadów komunalnych obejmującego co najmniej: papier, metale, tworzywa sztuczne, szkło, odpady opakowaniowe wielomateriałowe oraz bioodpady,

b) selektywnego zbierania odpadów komunalnych prowadzonego przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych w sposób umożliwiający łatwy dostęp dla wszystkich mieszkańców gminy, (…)

c) uprzątania błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z części nieruchomości służących do użytku publicznego,

d) mycia i naprawy pojazdów samochodowych poza myjniami i warsztatami naprawczymi;

2) rodzaju i minimalnej pojemności pojemników lub worków, przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości, (…)

2a) utrzymania w odpowiednim stanie sanitarnym i porządkowym miejsc gromadzenia odpadów;

3) częstotliwości i sposobu pozbywania się odpadów komunalnych i nieczystości ciekłych z terenu nieruchomości oraz z terenów przeznaczonych do użytku publicznego;

4)

5) innych wymagań wynikających z wojewódzkiego planu gospodarki odpadami;

(…).

Na kanwie ww. regulacji warto odnotować stanowisko podane w rozstrzygnięciu nadzorczym Wojewody Świętokrzyskiego z 9.3.2022 r. (PNK.I.4130.28.2022, które ukazało się w Dzienniku Urzędowym Województwa Dolnośląskiego 10.3.2022 r.). W podanym rozstrzygnięciu organ nadzoru m.in. ustalił, że:

W § 4 ust. 2 regulaminu, stanowiącego załącznik do uchwały podjętej przez Radę Gminy (…), zawarto regulację, zgodnie z którą właściciele nieruchomości mają obowiązek niezwłocznego uprzątnięcia ze śniegu, lodu, błota oraz innych zanieczyszczeń z części nieruchomości służącej do użytku.

Orzecznictwo

W argumentacji prawnej wskazano, w szczególności, że delegacja z art. 4 ust. 2 pkt 1 lit. c CzystGmU nie upoważnia rady gminy do określania częstotliwości uprzątania tych zanieczyszczeń. Jak podkreślono, wskazania, że ma to następować niezwłocznie po wystąpieniu zjawiska atmosferycznego stanowi rozszerzenie ustawowego obowiązku (por. wyrok NSA z 27.6.2017 r., II OSK 2866/15). Kwestionowane postanowienie w tej części przekracza zatem zakres upoważnienia ustawowego i w sposób istotny narusza prawo.

Podsumowując, stanowisko organu nadzoru ma prawne uzasadnienie. Rada gminy nie może określać w regulaminie utrzymania i czystości porządku na terenie gminy, zapisów dotyczących częstotliwości usuwania zanieczyszczeń pochodzących z opadów atmosferycznych.