Uchwała została podjęta przez radę gminy na podstawie upoważnienia ustawowego z art. 7 ust. 3 PodLokU. Z podanej regulacji wynika, że rada gminy, w drodze uchwały, może wprowadzić inne zwolnienia przedmiotowe niż określone w ust. 1 oraz w art. 10 ust. 1 ZmStrefyEkonU03. Na kanwie ww. regulacji prawnych w orzecznictwie sądowym akcentuje się, że uprawnienie do ustanawiania zwolnień przez gminę dotyczy wyłącznie zwolnień przedmiotowych, tj. takich, które odnoszą się do pewnej kategorii przedmiotów opodatkowania. Nie obejmuje natomiast prawa do ustanowienia zwolnień podmiotowo-przedmiotowych, to jest wyłączenia z opodatkowania pewnych kategorii podmiotów znajdujących się w określonej sytuacji faktycznej lub prawnej (por. np. wyrok WSA z 27.11.2020 r., I SA/Bk 761/20).
W podanym rozstrzygnięciu nadzorczym regionalna izba obrachunkowa podważyła zapis dotyczący zwolnienia z podatku od nieruchomości o treści: gruntów i budynków stanowiących własność stowarzyszeń organizujących pomoc oraz ratujących osoby na wodzie, w których nie jest prowadzona działalność gospodarcza.
W argumentacji prawnej organ nadzoru zwrócił uwagę na kilka aspektów. Po pierwsze wskazał, że zwolnienie przedmiotowe to takie, które odnosi się wyłącznie do przedmiotu opodatkowania, to znaczy opisuje ten przedmiot, wymienia jego cechy charakterystyczne i ewentualnie wskazuje na sposób jego wykorzystywania, w żaden sposób nie nawiązując jednak do konkretnego zindywidualizowanego podmiotu, który w myśl art. 3 PodLokU. Uwzględniając natomiast, że każda norma prawna ma swego adresata i jest do niego kierowana, co może nastręczać pewne trudności w redakcji przepisów ustanawiających zwolnienia o charakterze wyłącznie przedmiotowym, wskazać należy, że skonkretyzowanie tego podmiotu może nastąpić dopiero w procesie subsumcji prawa, tj. zastosowania normy prawnej ustanawiającej zwolnienie podatkowe do zaistniałego stanu faktycznego.
Po drugie podkreślono, że w orzecznictwie sądowo administracyjnym wskazuje się także na mieszany (tj. podmiotowo-przedmiotowy) charakter zwolnienia podatkowego, stanowiącego przywilej podatkowy, który decydujące znaczenie przypisuje wyróżnikowi podmiotowemu, a element przedmiotowy nie nadaje zwolnieniu cech przedmiotowych, lecz wiąże jedynie określoną grupę osób (podmioty zwolnienia) z przedmiotem, który wynika z samej istoty podatku od nieruchomości. Nie ma zatem znaczenia wysunięcie w redakcyjnym sformułowaniu przepisu prawa na pierwszy plan elementów o charakterze przedmiotowym, skoro fakt zwolnienia od podatku został powiązany z cechami indywidualnymi podatnika.
Po trzecie wreszcie zaakcentowano, że przytoczone wyżej zwolnienie od podatku od nieruchomości posiada cechy zwolnienia podmiotowo-przedmiotowego, bowiem nie odnosi się wyłącznie do przedmiotu opodatkowania. Wskazuje natomiast wprost na zwalnianego podatnika, tj. stowarzyszenia organizujące pomoc oraz ratujące osoby na wodzie, określając jednoznacznie, że wszystkie nieruchomości będące własnością tych podmiotów, nie będą podlegać opodatkowania, za wyjątkiem jedynie tych, w których jest prowadzona działalność gospodarcza. W powyższym przypadku o zwolnieniu nie będą decydować jedynie cechy zwalnianych z podatku gruntów i budynków, ale fakt, że stanowią one własność ww. stowarzyszeń.
Podsumowując, stanowisko organu nadzoru jest prawnie uzasadnione. Jakkolwiek zwolnienie jest społecznie i celowościowe zasadne, to jednak zostało uchwalone niezgodnie z prawem, bowiem promowało podmioty – stowarzyszenia. Zwolnienie nie może mieć takiego charakteru prawnego.
Źródło: http://bip.gdansk.rio.gov.pl