W kontekście podanej problematyki przytoczyć warto w pierwszej kolejności regulacje prawne OchrLokU.

Na uwagę zasługuje art. 21 ust. 1 pkt 1 w zw. z ust. 2 OchrLokU. Z podanych regulacji wynika, że rada gminy uchwala wieloletnie programy gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy. Nadto, wieloletni program gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy powinien być opracowany na co najmniej 5 kolejnych lat i obejmować w szczególności:

1) prognozę dotyczącą wielkości oraz stanu technicznego zasobu mieszkaniowego gminy w poszczególnych latach;

2) analizę potrzeb oraz plan remontów i modernizacji wynikający ze stanu technicznego budynków i lokali, z podziałem na kolejne lata;

3) planowaną sprzedaż lokali w kolejnych latach;

4) zasady polityki czynszowej oraz warunki obniżania czynszu;

5) sposób i zasady zarządzania lokalami i budynkami wchodzącymi w skład mieszkaniowego zasobu gminy oraz przewidywane zmiany w zakresie zarządzania mieszkaniowym zasobem gminy w kolejnych latach;

6) źródła finansowania gospodarki mieszkaniowej w kolejnych latach;

7) wysokość kosztów w kolejnych latach, z podziałem na koszty bieżącej eksploatacji, koszty remontów oraz koszty modernizacji lokali i budynków wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy, koszty zarządu nieruchomościami wspólnymi, których gmina jest jednym ze współwłaścicieli, a także koszty inwestycyjne;

8) opis innych działań mających na celu poprawę wykorzystania i racjonalizację gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy, a w szczególności (…).

Orzecznictwo

W orzecznictwie sądowym akcentuje się, że w przepisie art. 21 ust. 2 OchrLokU wymieniono, jakie elementy winna zawierać uchwała rady gminy w przedmiocie programu gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy. Zawarte w tym przepisie określenie „w szczególności” oznacza, że uchwała rady gminy powinna kompleksowo i szczegółowo regulować wszystkie przykładowo wskazane w upoważnieniu ustawowym kwestie i zagadnienia oraz uczynić to w sposób dostosowany do zindywidualizowanych potrzeb danej społeczności lokalnej. Przepis ten, poprzez użycie słowa „powinien”, określa jedynie niezbędne elementy aktu prawa miejscowego (por. wyrok WSA w Łodzi z 18.2.2020 r., III SA/Łd 1071/19).

Problematyka kształtowania zakresu przedmiotowego ww. uchwał była przedmiotem analizy prawnej w rozstrzygnięciu nadzorczym Wojewody Śląskiego z 29.12.2021 r. (NPII.4131.1.1226.2021; http://dzienniki.slask.eu), gdzie zwrócono uwagę na kluczowy aspekt, że nie znajdują uzasadnienia w przepisie upoważniającym unormowania dotyczące lokali użytkowych. Stosownie bowiem do treści art. 21 ust. 1 pkt 1 OchrLokU, rada gminy uchwala wieloletnie programy gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy. Zgodnie zaś z art. 2 ust. 1 pkt 10 OchrLokU ilekroć w ustawie jest mowa o mieszkaniowym zasobie gminy należy przez to rozumieć lokale służące do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych, stanowiące własność gminy lub jednoosobowych spółek gminnych, którym gmina powierzyła realizację zadania własnego w zakresie zaspokajania potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej, z wyjątkiem społecznych inicjatyw mieszkaniowych, oraz lokale pozostające w posiadaniu samoistnym tych podmiotów. 

Ważne

Tym samym, jako że lokale użytkowe nie służą zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych nie wchodzą one do gminnego zasobu mieszkaniowego i z tej racji nie mogą być przedmiotem regulacji przedmiotowej uchwały.

Podsumowując, rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody jest prawnie uzasadnione. Rada gminy nie może w uchwale w sprawie gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy, ujmować zapisów dotyczących lokali użytkowych wchodzących w zasób gminy.