Zakwestionowana przez organ nadzoru uchwała zawierała zapisy o treści:

Dyrektor kontrolowanego przedszkola i organ prowadzący przedszkole mają obowiązek: 

1) udostępnienia kontrolującemu wszelkich dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia kontroli; 

(…)

Kontrolujący mają prawo do:

2) żądania potwierdzenia za zgodność z oryginałem odpisów lub zestawień z dokumentacją, na podstawie której zostały wytworzone.

Rada gminy podejmując ww. uchwałę powołała się m.in. na art. 38 ust. 1 FinZadOśwU. Z tej regulacji wynika m.in., że organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, w drodze uchwały, ustala tryb udzielania i rozliczania dotacji, o których mowa w art. 15-21, art. 25, art. 26, art. 28-31a i art. 32 FinZadOśwU, oraz tryb przeprowadzania kontroli prawidłowości ich pobrania i wykorzystania, w tym zakres danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania, termin przekazania informacji o liczbie odpowiednio dzieci objętych wczesnym wspomaganiem rozwoju, uczniów, wychowanków, uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych lub słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych, o których mowa w art. 34 ust. 2, oraz termin i sposób rozliczenia wykorzystania dotacji. 

Organ nadzoru dodatkowo zwrócił uwagę na dwie inne regulacje dotyczące kontroli, a mianowicie art. 36 ust. 2 i 3 FinZadOśwU. Z pierwszej z regulacji wynika, że osoby upoważnione do przeprowadzenia kontroli mają prawo wstępu do przedszkoli, innych form wychowania przedszkolnego, szkół i placówek oraz wglądu do prowadzonej przez nie dokumentacji organizacyjnej, finansowej i dokumentacji przebiegu nauczania w związku z przekazaną dotacją, a w przypadku szkół, o których mowa w art. 26 ust. 2 FinZadOśwU – także do wglądu do list obecności, o których mowa w art. 26 ust. 3 FinZadOśwU, oraz ich weryfikacji. 

W drugiej regulacji postanowiono zaś, że przedszkole, inna forma wychowania przedszkolnego, szkoła i placówka udostępnia dokumentację, o której mowa w ust. 2, oraz listy obecności, o których mowa w art. 26 ust. 3 FinZadOśwU, w terminie 14 dni od dnia zwrócenia się przez osobę upoważnioną do przeprowadzenia kontroli o udostępnienie tej dokumentacji.

Na kanwie ww. regulacji prawnych organ nadzoru doszedł do pewnych wniosków. Po pierwsze podał, że zakres kontroli pobrania i wykorzystania dotacji, jak również kompetencje do jej przeprowadzenia, wyznacza ww. art. 36 FinZadOśwU. Po drugie wskazał, że ustawodawca w art. 38 FinZadOśwU upoważnił organy stanowiące gminy jedynie do określenia trybu przeprowadzenia kontroli. W dalszej analizie podkreślono także, że:

W ocenie organu nadzoru Rada Gminy (…) w drodze § 13 ust. 1 pkt 1 na organy prowadzące przedszkole nałożyła obowiązek udostępnienia dokumentacji wykraczającej poza zakres brzmienia art. 36 ust. 2 i 3 ustawy. Jednocześnie na mocy § 13 ust. 2 pkt 2 kontrolującym przyznano kompetencję żądania potwierdzania za zgodność z oryginałem odpisów lub zestawień, podczas gdy zakres upoważnienia do przeprowadzenia kontroli wynikający z treści art. 36 ustawy takich uprawnień organom i podmiotom kontrolującym nie przewiduje. 

Finalnie, organ nadzoru stwierdził nieważność wskazanych wyżej zapisów uchwały dotacyjnej. Podsumowując, rozstrzygnięcie organu nadzoru było prawnie uzasadnione. Rada gminy nie może rozszerzać kompetencji kontrolnych pracowników urzędu gminy ponad te z ustawy, a z drugiej strony nie może rozszerzać obowiązków kontrolowanych placówek oświatowych w zakresie przedkładania wszelkiej dokumentacji.

Źródło: https://szczecin.rio.gov.pl