W Dz.U. z 2018 r. pod poz. 1859 opublikowano rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 27.9.2018 r. w sprawie przyznawania środków na podjęcie działalności na zasadach określonych dla spółdzielni socjalnych, utworzenie stanowiska pracy oraz na finansowanie kosztów wynagrodzenia skierowanej osoby w spółdzielni socjalnej.

W rozporządzeniu znajdziemy, po pierwsze, szczegółowe warunki i tryb przyznawania przez starostę z Funduszu Pracy:

1) bezrobotnemu,

2) absolwentowi centrum integracji społecznej (CIS), o którym mowa w art. 2 pkt 1a ustawy z 13.6.2003 r. o zatrudnieniu socjalnym (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1828 ze zm.; dalej: ZatrudSocjalU),

3) absolwentowi klubu integracji społecznej (KIS), o którym mowa w art. 2 pkt 1b ZatrudSocjalU;

4) poszukującemu pracy niepozostającemu w zatrudnieniu lub niewykonującemu innej pracy zarobkowej opiekunowi osoby niepełnosprawnej, z wyłączeniem opiekunów osoby niepełnosprawnej pobierających świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, lub zasiłek dla opiekuna na podstawie przepisów o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów,

5) poszukującemu pracy niepozostającemu w zatrudnieniu lub niewykonującemu innej pracy zarobkowej

– jednorazowo środków na założenie spółdzielni socjalnej lub przystąpienie do niej.

W rozporządzeniu przedstawiono również szczegółowe warunki i tryb przyznawania przez starostę z Funduszu Pracy spółdzielni socjalnej jednorazowo środków na utworzenie stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego, skierowanego opiekuna lub skierowanego poszukującego pracy oraz szczegółowe warunki i tryb przyznawania przez starostę z Funduszu Pracy spółdzielni socjalnej środków na finansowanie kosztów wynagrodzenia dla skierowanego bezrobotnego, skierowanego opiekuna lub skierowanego poszukującego pracy.

Uregulowano również formy zabezpieczenia zwrotu środków Funduszu Pracy, o których mowa wyżej, w przypadku niedotrzymania warunków umowy dotyczącej ich przyznania. Formą zabezpieczenia zwrotu otrzymanych z Funduszu Pracy środków może być poręczenie, weksel z poręczeniem wekslowym (aval), gwarancja bankowa, zastaw na prawach lub rzeczach, blokada środków zgromadzonych na rachunku bankowym albo akt notarialny o poddaniu się egzekucji przez dłużnika.

Bezrobotny, absolwent CIS, absolwent KIS, opiekun lub poszukujący pracy zamierzający założyć spółdzielnię socjalną lub przystąpić do niej, mogą złożyć do starosty właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu albo ze względu na siedzibę spółdzielni socjalnej wniosek o przyznanie jednorazowo środków na założenie spółdzielni socjalnej lub przystąpienie do niej , w tym na pokrycie kosztów pomocy prawnej, konsultacji i doradztwa związanych z podjęciem tej działalności. Wnioski powinny zawierać dane wymienione w § 3-5 rozporządzenia.

Przyznanie bezrobotnemu, absolwentowi CIS, absolwentowi KIS, opiekunowi lub poszukującemu pracy jednorazowo środków na założenie spółdzielni socjalnej lub przystąpienie do niej jest dokonywane na podstawie umowy. Umowa o przyznanie jednorazowo środków na założenie spółdzielni socjalnej lub przystąpienie do niej zawiera się w formie pisemnej pod rygorem nieważności oraz zawierać w szczególności zobowiązanie bezrobotnego, absolwenta CIS, absolwenta KIS, opiekuna lub poszukującego pracy do :

1) wydatkowania otrzymanych środków zgodnie z wnioskiem;

2) złożenia rozliczenia w terminie 2 miesięcy od dnia rozpoczęcia działalności gospodarczej przez spółdzielnię socjalną, a w przypadku przystąpienia do spółdzielni socjalnej – od dnia otrzymania środków przez bezrobotnego, absolwenta CIS, absolwenta KIS, opiekuna lub poszukującego pracy;

3) zwrotu otrzymanych środków zgodnie z art. 46 ust. 3 ustawy z 20.4.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1265 ze zm.), czyli m.in. na przystąpienie do spółdzielni socjalnej;

4) zwrotu równowartości odliczonego lub zwróconego, zgodnie z ustawą z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm.), podatku naliczonego dotyczącego zakupionych towarów i usług w ramach przyznanych środków na założenie spółdzielni socjalnej lub przystąpienie do niej, w terminie:

a) określonym w umowie, nie dłuższym jednak niż 90 dni od dnia złożenia przez spółdzielnię socjalną deklaracji VAT, w której wykazano kwotę podatku naliczonego z tego tytułu – jeżeli z deklaracji za dany okres rozliczeniowy wynika kwota podatku podlegająca wpłacie do urzędu skarbowego lub kwota do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy,

b) 30 dni od dnia dokonania przez urząd skarbowy zwrotu podatku na rzecz spółdzielni socjalnej – jeżeli z deklaracji VAT, w której wykazano kwotę podatku naliczonego z tego tytułu, za dany okres rozliczeniowy wynika kwota do zwrotu.

W przypadku umowy o przyznanie jednorazowo środków na założenie spółdzielni socjalnej:

1) za datę rozpoczęcia działalności gospodarczej przez spółdzielnię socjalną uznaje się datę określoną w umowie, wynikającą z uchwały członków założycieli spółdzielni socjalnej;

2) środki te podlegają przekazaniu przez starostę w terminie określonym w umowie, w okresie od dnia zawarcia umowy do dnia rozpoczęcia przez spółdzielnię socjalną działalności gospodarczej.

Bezrobotny, absolwent CIS, absolwent KIS, opiekun lub poszukujący pracy, który otrzymał jednorazowo środki z Funduszu Pracy na założenie spółdzielni socjalnej lub przystąpienie do niej, lub w jego imieniu spółdzielnia socjalna, przedkładają staroście rozliczenie otrzymanych i wydatkowanych środków. Osoby te, które otrzymały środki na przystąpienie do spółdzielni socjalnej, przedkładają ponadto staroście potwierdzenie wpłaty tych środków do spółdzielni socjalnej (§ 7 rozporządzenia).

Ponadto, spółdzielnia socjalna może złożyć wniosek o przyznanie środków z Funduszu Pracy na finansowanie kosztów wynagrodzenia dla skierowanego bezrobotnego, skierowanego opiekuna lub skierowanego poszukującego pracy. Zasady finansowania tych kosztów określają przepisy § 12-16 rozporządzenia.

Wnioski o przyznanie z Funduszu Pracy jednorazowo środków na założenie spółdzielni socjalnej lub przystąpienie do niej złożone i nierozpatrzone przed 1.10.2018 r. rozpatruje się na podstawie przepisów dotychczasowych. Do umów:

1) zawartych po 1.10.2018 r. na podstawie wniosków o przyznanie z Funduszu Pracy jednorazowo środków na założenie spółdzielni socjalnej lub przystąpienie do niej, rozpatrzonych przed 1.10.2018 r., stosuje się przepisy omawianego rozporządzenia;

2) o przyznanie z Funduszu Pracy jednorazowo środków na założenie spółdzielni socjalnej lub przystąpienie do niej zawartych przed 1.10.2018 r. stosuje się przepisy dotychczasowe.