Przedsiębiorca, który spodziewa się, iż w pewnym okresie czasu nie będzie wykonywał czynności związanych z działalnością gospodarczą, ma możliwość uniknięcia obowiązku opłacania obowiązkowych składek ZUS oraz wykonywania pewnych obowiązków podatkowych. Wystarczy, iż na pewien czas zawiesi działalność gospodarczą. Zawieszoną działalność można w dowolnym momencie wznowić. Zawieszenie działalności nie jest tożsame z jej zamknięciem i jest stosunkowo proste do wykonania.

Kto może zawiesić działalność gospodarczą?

Powód zawieszenia działalności gospodarczej jest dla urzędu nieistotny. Nie musimy go podawać we wniosku. Może to być zatem zarówno wyjazd wakacyjny, choroba, jak i czasowe zaprzestanie prowadzenia firmy ze względu na sezonowość działań.

Należy jednak pamiętać, iż działalność gospodarcza może być zawieszona jedynie w przypadku tych przedsiębiorców, którzy nie zatrudniają pracowników.

Co istotne, pracownikami są jedynie osoby zatrudnione na podstawie umów o pracę. Jeżeli zatem zatrudniamy kogoś np. na umowę zlecenie, to wciąż mamy prawo do zawieszenia działalności gospodarczej.

Na jak długo można zawiesić działalność gospodarczą?

Minimalny okres zawieszenia działalności gospodarczej wynosi 30 dni.

Z kolei maksymalny okres zawieszenia jeszcze do niedawna wynosił 24 miesiące. Od 30 kwietnia 2018 r. obowiązują jednak zmienione przepisy wprowadzone tzw. Konstytucją Biznesu. Zgodnie z nowymi przepisami, działalność gospodarczą można zawiesić na dowolnie długi okres.

Znowelizowane przepisy wprowadzają również możliwość bezterminowego zawieszenia działalności, tj. bez wskazania konkretnego terminu, do którego działalność ma pozostać zawieszona.

Wniosek o zawieszenie działalności można złożyć w dniu rozpoczęcia zawieszenia, ale nie jest to wymagane. Wskazana we wniosku data rozpoczęcia zawieszenia może być bowiem późniejsza lub wcześniejsza od daty złożenia wniosku.

Jak złożyć wniosek o zawieszenie działalności gospodarczej?

Wniosek o zawieszenie działalności gospodarczej składa się na formularzu CEiDG-1. Jest to jedyny formularz, jaki musimy wypełnić w tym celu. Formularz CEIDG składa się w urzędzie gminy lub elektronicznie.

Po złożeniu wniosku, Centralna Ewidencja Działalności Gospodarczej powiadamia o fakcie zawieszenia działalności, urząd skarbowy oraz ZUS. Dlatego też nie musimy składać żadnych dodatkowych dokumentów w tych urzędach.

Formularz CEIDG jest standardowym dokumentem służącym również do rejestracji działalności. Jeśli chcemy zgłosić na nim zawieszenie działalności, musimy zaznaczyć znak „x” w rubryce 01.3.

Jakie korzyści daje zawieszenie działalności gospodarczej?

Przedsiębiorca zawieszający działalność nie musi odprowadzać zaliczek na podatek dochodowy ani składać deklaracji VAT-7 za okres zawieszenia.

Ponadto, w okresie zawieszenia działalności, ustaje obowiązek opłacania składek ZUS. Należy przy tym rozróżnić składki na ubezpieczenie społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne.

Jeśli chodzi o składki na ubezpieczenie społeczne, to oszczędności obejmują cały okres zawieszenia, proporcjonalnie do ilości dni, na jakie działalność została zawieszona. Każdy dzień zawieszenia oznacza zatem oszczędność na składkach.

Inaczej jest w przypadku składki zdrowotnej. Tej składki nie płacimy jedynie wtedy, gdy okres zawieszenia obejmuje pełen miesiąc kalendarzowy. Wówczas nie płacimy składki za każdy pełen miesiąc zawieszenia. W sytuacji jednak gdy zawieszenie obejmuje niepełny miesiąc kalendarzowy, składkę zdrowotną za ten miesiąc należy uiścić w pełnej wysokości.

Przykład

Ze względu na przejściowe trudności finansowe, Pani Anna zawiesiła działalność gospodarczą na okres od 1 czerwca do 31 lipca.

W normalnej sytuacji (bez zawieszenia), pełne miesięczne składki ZUS wyniosłyby 1431,48 zł, w tym:

  • ubezpieczenie społeczne oraz Fundusz Pracy: 992,30 zł + 76,84 zł = 1069,14 zł
  • ubezpieczenie zdrowotne: 362,34 zł

Pani Anna będzie zwolniona z opłacania składek na ubezpieczenie społeczne za wszystkie dni czerwca oraz wszystkie dni lipca.

W związku z tym, iż zawieszenie objęło okres dwóch pełnych miesięcy kalendarzowych, Pani Anna będzie zwolniona również z opłacania składki zdrowotnej za czerwiec i lipiec.

W czerwcu i lipcu Pani Anna nie zapłaci więc żadnych składek ZUS.

Oszczędności Pani Anny wyniosą:

2 x 1431,48 = 2862,96 zł

Przykład

Z powodu wyjazdu za granicę, Pan Jerzy zawiesił działalność gospodarczą na okres od 11 lipca do 25 sierpnia.

Pan Jerzy będzie mógł zatem pomniejszyć składki ZUS należne za lipiec (za 21 dni zawieszenia) oraz sierpień (za 25 dni zawieszenia). Pan Jerzy będzie jednak zobowiązany do zapłaty składek na ubezpieczenie społeczne za pozostałe 10 dni lipca oraz 6 dni sierpnia.

Składki za 10 dni lipca:

992,30 / 31 x 10 = 320,10 zł

Składki za 6 dni sierpnia:

992,30 / 31 x 6 = 192,06 zł

Odpowiednich korekt wysokości składek Pan Jerzy dokona na formularzu ZUS DRA.

Ponadto, w obu miesiącach, do powyższych kwot Pan Jerzy musi dodać składkę na ubezpieczenie zdrowotne (2 x 362,34 zł), gdyż okres zawieszenia nie objął żadnego pełnego miesiąca kalendarzowego.

Łącznie składki ZUS za lipiec i sierpień wyniosą więc:

320,10 zł + 192,06 zł + 2 x 362,34 zł = 1236,84 zł

Oszczędności wynikłe z zawieszenia wyniosą:

2 x 1431,48 – 1236,84 = 1626,12 zł

Pan Jerzy zaoszczędzi zatem na zawieszeniu znacznie mniej niż Pani Anna. W głównej mierze miała na to wpływ składka zdrowotna, którą Pan Jerzy musiał zapłacić w każdym z miesięcy. Oszczędności Pana Jerzego byłyby dużo większe, gdyby okres zawieszenia objął pełne miesiące kalendarzowe.

Czego nie wolno przedsiębiorcy podczas zawieszenia działalności?

W okresie zawieszenia, przedsiębiorca, co do zasady, nie może wykonywać działalności gospodarczej oraz uzyskiwać bieżących dochodów z tego tytułu.

Jednak, zgodnie z ustawą, przedsiębiorca w okresie zawieszenia ma prawo do:

  • wykonywania wszelkich czynności niezbędnych do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, 
  • przyjmowania należności i regulowania zobowiązań, powstałych przed datą zawieszenia, 
  • zbywania własnych środków trwałych i wyposażenia, 
  • uczestniczenia w postępowaniach sądowych, podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed zawieszeniem, 
  • wykonywania wszelkich obowiązków nakazanych przepisami prawa, 
  • osiągania przychodów finansowych. 

W praktyce więc w okresie zawieszenia, przedsiębiorca nie może sprzedawać towarów i świadczyć usług, ani wystawiać z tego tytułu żadnych faktur. Może jednak podejmować szereg czynności związanych z utrzymaniem działalności. W ramach tego może m.in. regulować płatności i generować koszty stałe, takie jak np. czynsze, abonamenty, itp.

Przedsiębiorca w okresie zawieszenia nie może jednak naliczać odpisów amortyzacyjnych.

Ubezpieczenie zdrowotne wygasa po 30 dniach

Jak wspomnieliśmy wcześniej, w sytuacji gdy okres zawieszenia będzie trwać dłużej i obejmie pełne miesiące kalendarzowe, przedsiębiorca przestaje płacić również składkę zdrowotną.

W tym przypadku należy pamiętać, iż prawo do korzystania ze świadczeń zdrowotnych wygasa po 30 dniach od dnia wygaśnięcia obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego.

Jeśli tak się wydarzy, warto pomyśleć o zapewnieniu sobie ubezpieczania zdrowotnego w tym czasie. W tym przypadku, przedsiębiorca ma zasadniczo trzy możliwości:

  • Zgłosić się do ubezpieczenia zdrowotnego jako członek rodziny. Zgłoszenia takiego dokonuje np. pracujący małżonek przedsiębiorcy. Za osobę zgłoszoną w taki sposób do ubezpieczenia zdrowotnego nie opłaca się dodatkowej składki zdrowotnej. 
  • Zarejestrować się w urzędzie pracy i podlegać ubezpieczeniu zdrowotnemu jako osoba bezrobotna. 
  • Przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego, co jednak wiąże się z opłacaniem dodatkowej składki zdrowotnej. 

Zawieszenie działalności a zdolność kredytowa

Musimy również pamiętać, iż zawieszenie działalności gospodarczej może mieć wpływ na ustalenie zdolności kredytowej w przypadku chęci wnioskowania w przyszłości o kredyt bankowy. Niektóre banki mogą bowiem potraktować takie zawieszenie jako przerwę w prowadzeniu działalności, a co za tym idzie – na potrzeby kalkulacji zdolności kredytowej przyjąć okres prowadzenia firmy dopiero od daty ostatniego odwieszenia działalności. Inne banki przy udzielaniu kredytu wymagają z kolei tzw. okresu karencji, czyli upływu np. 12 miesięcy od daty ostatniego odwieszenia działalności.

Podejście do kwestii zawieszenia działalności może jednak różnić się w zależności od konkretnego banku i okresu, w którym zaciągamy kredyt. W przypadku zatem gdy rozważamy zaciągnięcie w przyszłości jakiegokolwiek kredytu, warto sprawdzić podejście naszego banku do kwestii krótkotrwałych zawieszeń działalności i dopiero po zasięgnięciu takiej informacji podjąć ewentualną decyzję o zawieszeniu własnej firmy.

Jak odwiesić działalność gospodarczą?

Wznowienie wykonywania działalności może nastąpić na dwa sposoby.

Jeśli we wniosku o zawieszenie wskazaliśmy konkretny termin zawieszenia, to wznowienie działalności następuje automatycznie, po upływie wskazanego terminu.

Jeśli jednak działalność została zawieszona bezterminowo, to wznowienie nastąpi dopiero na wniosek przedsiębiorcy. Odwieszenie działalności gospodarczej odbywa się wówczas w taki sam sposób, jak jej zawieszenie – poprzez formularz CEIDG. Tym razem, poprzez zaznaczenie znaku „x” w rubryce 01.4.

O odwieszeniu działalności nie informujemy urzędu skarbowego ani ZUS. Urzędy te otrzymają informację z Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej. Co istotne, wniosek o wznowienie wykonywania działalności musimy złożyć co najmniej jeden dzień przed planowaną datą odwieszenia.

Źródło:

www.zus.pl