1. Stan faktyczny
Pod działką na której w miejscowości M. dwoje współwłaścicieli prowadziło wspólnie – jako spółka cywilna – hotel znajdował się podziemny gazociąg.
Właściciel gazociągu, spółka P. nie dysponowała żadnym tytułem prawnym do zajęcia fragmentu nieruchomości. Gazociąg został wybudowany pod koniec lat 1980-tych i od tej pory był użytkowany przez kolejne przedsiębiorstwa i spółki gazownicze.
Współwłaściciele działki i hotelu w październiku 2012 r. złożyli do sądu pozew o zapłatę łącznie blisko 30,5 tys. zł z tytułu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości. Wspomniane roszczenie obejmowało okres od 2002 r. do 2012 r., czyli 10 lat.
W toku procesu spółka podniosła zarzut przedawnienia części roszczeń, obejmujących okres przed październikiem 2009 r. Zdaniem spółki działka jest wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej – hotelu. Termin przedawnienia roszczeń powinien być jedynie 3-letni, jak dla roszczeń z działalności gospodarczej, zgodnie z art. 118 ustawy z 23.4.1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 459 ze zm.; dalej: KC).
2. Stanowisko Sądu Najwyższego
Ponieważ w sprawie powstał problem prawny, SN musiał go rozstrzygnąć uchwałą, w której uznał, że roszczenia osób fizycznych – wspólników spółki cywilnej prowadzących hotel o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z ich nieruchomości przedawniają się z upływem 3 lat.
Zdaniem SN działalność powodów jest działalnością gospodarczą. Ma ona charakter stały, jest podporządkowana regułom ekonomii – w tym zysku i jest prowadzona na własny rachunek. Pozostaje więc tylko określić, czy istnieje związek ich roszczenia dotyczącego nieruchomości z prowadzeniem działalności gospodarczej. Ten związek – zdaniem SN -istnieje, jako związek funkcjonalny z prowadzonym przedsiębiorstwem. Wynika to z faktu, że gazociąg w istotny sposób ogranicza użytkowanie nieruchomości przez przedsiębiorców (np. blokując rozbudowę hotelu czy zagospodarowanie okolicznego terenu).
