Zmiany w prawie pracy zbyt rewolucyjne

Ostatnie dni to ogromna ilość komentarzy związanych z projektami Kodeksu pracy i Kodeksu zbiorowego prawa pracy, będącymi owocami pracy Komisji Kodyfikacyjnej.

Już teraz wiadomo, że projekty prawdopodobnie nigdy nie staną się przedmiotem procesu legislacyjnego. Zgodnie z doniesieniami medialnymi projekty jako całość nie będą dalej procedowane. W ocenie Rządu projekty dzielą opinię publiczną, a tak duże zmiany nie powinny być przyjmowane wbrew woli pracowników i pracodawców. Rząd nie chce rozwiązań, które spowodują wyprowadzanie ludzi na ulicę. Natomiast w ocenie wiceministra rodziny, pracy i polityki społecznej do końca kadencji Rządu jest zbyt mało czasu na odbycie poważnej debaty nad wszystkimi kontrowersyjnymi propozycjami.

Jednakże zgodnie z zapewnieniami dorobek Komisji Kodyfikacyjnej nie zostanie schowany do szuflady i zostaną podjęte prace nad niektórymi propozycjami, np. regulacjami dotyczącymi czasu pracy. Zdaniem Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zaproponowane projekty są niezwykle cennym dorobkiem, który zawiera wiele interesujących rozwiązań. Minister wskazała, że dalsze prace nad zmianami do Kodeksu pracy będą prowadzone z większą ostrożnością, z uwzględnieniem konsultacji. Prawdopodobnie niektóre z propozycji będą przedmiotem prac jeszcze w tej kadencji Rządu.

Finalizacja ustawy o ochronie danych osobowych zgodnej z RODO coraz bliżej

Projekt ustawy 11.4.2018 r. skierowano do I czytania na posiedzeniu Sejmu. Prace nad ustawą nie zwalniają tempa, gdyż na 25.5.2018 r. polskie przepisy w tym zakresie powinny być już zgodne z RODO. I takie jest też zamierzenie ustawodawcy, gdyż w projekcie czytamy, iż ustawa wchodzi w życie właśnie w tym terminie.

Projekt ustawy reguluje kwestię wyznaczania inspektora ochrony danych, który zastąpi administratora bezpieczeństwa informacji oraz tryb zawiadamiania o jego wyznaczeniu. Zgodnie z jego treścią podmiot, który wyznaczył inspektora, zawiadamia Prezesa Urzędu o jego wyznaczeniu w terminie 14 dni od dnia wyznaczenia, wskazując imię, nazwisko, adres poczty elektronicznej lub numer telefonu inspektora.

Projekt przewiduje też odpowiedzialność cywilną za naruszenie przepisów o ochronie danych osobowych. Będzie to odpowiedzialność dodatkowa, poza możliwością żądania odszkodowania przewidzianą przez RODO i polegać będzie na możliwości żądania zaniechania działania lub dopełnienia czynności potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia. Zdecydowano się na wprowadzenie takiej regulacji, aby dać wyraźną cywilnoprawną podstawę do wysuwania roszczeń o charakterze niemajątkowym, poza możliwością wysuwania ich na podstawie przepisów o ochronie dóbr osobistych przewidzianych w Kodeksie cywilnym.

Projekt ustawy reguluje też takie kwestie, jak postępowanie w sprawie naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych czy chociażby tryb kontroli przestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych.

W projekcie, który został skierowany do prac w Sejmie, nie ma już wyłączenia dla pracodawców zatrudniających poniżej 250 pracowników m.in. odnośnie do niektórych obowiązków informacyjnych przewidzianych przez RODO. Takie wyłączenie znajdowało się w projekcie z 8.2.2018 r.

Prace nad projektem ustawy o związkach zawodowych w toku

Proponowane zmiany są konsekwencją wyroku TK z 2.6.2015 r. (K 1/13, Dz.U. z 2015 r. poz. 791), w którym stwierdza się, że art. 2 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych, w zakresie, w jakim ogranicza wolność tworzenia i wstępowania do związków zawodowych osobom wykonującym pracę zarobkową niewymienionym w tym przepisie (a więc w szczególności osobom zatrudnionym na podstawie umów cywilnoprawnych), jest niezgodny z Konstytucją. Zakres proponowanych zmian jest bardzo obszerny i nie tylko przyznaje osobom wykonującym pracę zarobkową na innej podstawie niż stosunek pracy prawo tworzenia i wstępowania do związków zawodowych, ale także wiele innych uprawnień wynikających z członkostwa w związku zawodowym, które dotychczas były zastrzeżone wyłącznie dla pracowników (np. przyznanie prawa do zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia czy objęcie takich osób szczególną ochroną zatrudnienia).

Projekt zakłada też, że organizacje będą przedstawiać pracodawcy informacje o liczbie członków co sześć miesięcy – według stanu na dzień 30 czerwca i 31 grudnia – w terminie do 10. dnia miesiąca następującego po tym okresie. W przypadku gdy organizacja została utworzona w ciągu sześciomiesięcznego okresu sprawozdawczego, przedstawia pracodawcy pierwszą informację o liczbie członków według stanu na dzień złożenia informacji w terminie dwóch miesięcy od dnia utworzenia tejże organizacji.

Projekt znajduje się w Sejmie, a 11.4.2018 r. opublikowano sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.

r.pr. Łukasz Chruściel, partner kierujący biuremkancelarii Raczkowski Paruchw Katowicach

r.pr. Sandra Szybak-Bizacka, prawnik w kancelarii Raczkowski Paruch