Projekt zmiany ustawy o gospodarce nieruchomościami w zakresie wywłaszczania nieruchomości

Proponowane zmiany dotyczą przepisów regulujących zasady zwrotów wywłaszczonych nieruchomości na rzecz byłych właścicieli lub ich następców prawnych.

Dotychczas przepisy ustawy z 21.8.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 121 ze zm.; dalej: GospNierU) w zakresie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości przewidywały, że zwrot jej jest możliwy, jeśli podstawą jej wywłaszczenie była jedynie decyzja administracyjna. Zaproponowana zmiana (druk nr 2798) nowelizuje przepisy w tym zakresie, w ten sposób, że zwrot nieruchomości będzie możliwy, jeśli wywłaszczenie nastąpiło właśnie na podstawie umowy cywilnej. Zmiana jest następstwem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 12.12.2017 r. (SK 39/15, Dz.U. poz. 2375). W wyroku tym Trybunał orzekł, że przepis art. 136 ust. 3 zdanie pierwsze GospNierU w zakresie, w jakim wyłącza prawo do żądania przez poprzedniego właściciela lub jego spadkobiercę zwrotu nieruchomości nabytej przez Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego w drodze umowy, o której mowa w art. 114 ust. 1 GospNierU, gdy nieruchomość stała się zbędna na cel publiczny uzasadniający jej nabycie, jest niezgodny z Konstytucją.

W drugim przypadku zmian także w wyniku wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 14.7.2015 roku (SK 26/14), w zakresie orzeczenia o niekonstytucyjności art. 136 ust. 3 zdanie pierwsze GospNierU w zakresie, w jakim uzależnia przewidziane w nim żądanie byłego współwłaściciela wywłaszczonej nieruchomości lub jego spadkobierców od zgody pozostałych byłych współwłaścicieli nieruchomości lub ich spadkobierców.

Zgodnie z uzasadnieniem, celem projektu jest umożliwienie byłemu współwłaścicielowi wywłaszczonej nieruchomości lub jego spadkobiercy żądania zwrotu wywłaszczonej nieruchomości lub jej części, jeżeli stała się ona zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu, niezależne tego czy wniosek taki złożyli też pozostali byli współwłaściciele lub ich spadkobiercy. Ponadto wnioskodawcy proponują, by zwrot wywłaszczonych nieruchomości był możliwy także do nieruchomości nabytych w drodze umowy,

Oba projekty skierowano do I czytania w komisjach.