Projekt przewiduje m.in.: zastąpienie części postępowań administracyjnych procedurą zgłoszenia zamiaru podejmowania działań dotyczących zabytku (https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12349463/12806097/12806098/dokument514801.pdf).

Projekt zakłada m.in., że trwały zarządca nieruchomości będzie mógł wystąpić do wojewódzkiego konserwatora zabytków z wnioskiem o wpisanie zabytku nieruchomego do rejestru zabytków. Precyzuje on także, iż stronami postępowania w sprawie wpisu do rejestru zabytku nieruchomego są: właściciel nieruchomości, użytkownik wieczysty, trwały zarządca. Wnioskodawca precyzuje tzw. ochronę tymczasową zabytku nieruchomego, która po zmianie będzie obowiązywać od dnia wszczęcia postępowania w sprawie wpisu zabytku do rejestru do dnia, w którym decyzja w tej sprawie stanie się̨ ostateczna, przy zabytku, którego dotyczy postępowanie. W tym czasie zabrania się prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich, robot budowlanych i podejmowania innych działań, które mogłyby prowadzić do naruszenia substancji lub zmiany wyglądu zabytku.

W zakresie podziałów geodezyjnych nieruchomości objętych wpisem do rejestru zabytków wnioskodawca proponuje by z tej procedury wyłączyć system pozwoleń konserwatorskich i objęcie ich procedurą zgłoszenia. Takim samym obowiązkiem zgłoszenia zamiast pozwolenia objęte zostaną czynności polegające na wykonywanie robót budowlanych w otoczeniu zabytku; zmiana przeznaczenia zabytku wpisanego do rejestru lub sposobu korzystania z tego zabytku. 

Wojewódzki konserwator zabytków (minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego) będzie miał nieodpłatny dostęp do danych ewidencji gruntów i budynków dotyczących właścicieli nieruchomości.

Organy ochrony zabytków będą mogły wystąpić o zgodę do Ministra Sprawiedliwości na wielokrotne, nieograniczone w czasie wyszukiwanie ksiąg wieczystych w centralnej bazie danych ksiąg wieczystych mogą wystąpić.

Ustawa ma wejść w życie po upływie sześciu miesięcy od jej publikacji. 

Projekt został skierowany do konsultacji społecznych.