Zgodnie z założeniami nowe regulacje mają przyczynić się do ograniczenia barier w pozyskiwaniu przez inwestorów nieruchomości na cele mieszkaniowe lub inne cele inwestycyjne towarzyszące realizacji polityki mieszkaniowej państwa i zwiększania liczby mieszkań dostępnych na rynku nieruchomości (https://bip.kprm.gov.pl/kpr/bip-rady-ministrow/prace-legislacyjne-rm-i/prace-legislacyjne-rady/wykaz-praclegislacyjny/r47930970504494,Projekt-ustawy-o-rozliczaniu-ceny-lokali-w-cenie-nieruchomosci-zbywanych-zgminn.html).
Główną istotą projektu jest prawne uregulowanie sytuacji, w której w odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność publicznoprawną zostanie dopuszczona możliwość nabywania nieruchomości gminnych z przeznaczeniem na szeroko rozumiane cele inwestycyjne z rozliczeniem w cenie tych nieruchomości ceny lokali/budynków mieszkalnych lub użytkowych przekazywanych gminie przez nabywcę nieruchomości. Oznaczałoby to, że nabywca nieruchomości od gminy byłby zobowiązany do budowy na gruncie lub też remontu istniejącego budynku i przekazania jej części mieszkań z przeznaczeniem na lokale komunalne. Wartość przekazanych mieszkań byłaby rozliczana z nabywcą nieruchomości. Taki model wyeliminowałby gminę z procesu inwestorsko-budowlanego.
Jak wskazuje Ministerstwa projektowana ustawa dopuszcza również inne formy inwestowania, np. uzyskiwanie przez gminy mieszkań położonych w innych lokalizacjach lub uzyskiwanie powierzchni niemieszkalnych (np. pod działalność wychowawczą, zdrowotną, kulturalną itp.). Poprzez występowanie w danym budynku mieszkań o różnym charakterze (na sprzedaż, najem komercyjny, najem społeczny, najem komunalny) uzyskiwano by na danym obszarze korzystny social mix i zapobiegano by tworzeniu się zjawiska gettoizacji, współistniejącego często na obszarach z budynkami stricte komunalnymi.
Ponadto ustawa ma określać zasady zbywania nieruchomości z gminnego zasobu nieruchomości z rozliczaniem w cenie tych nieruchomości ceny lokali/budynków przekazywanych gminie przez nabywcę nieruchomości, w tym zasady kwalifikowania nieruchomości do zbycia w przetargu nieograniczonym z rozliczeniem „lokal za grunt”, tryb zbywania nieruchomości i zasady rozliczenia „lokal za grunt”.
