Projekt specustawy w związku z kryzysem w Ukrainie w aspekcie zamówień publicznych

W zakresie związanym z zamówieniami publicznymi istotne znaczenie ma projektowany art. 9 ust. 5. Wprowadza on wyłączenie zastosowania przepisów PrZamPubl do zamówień niezbędnych do zapewnienia pomocy obywatelom Ukrainy, o której mowa w art. 9 ust. 1–3, 15 i 16, przez wojewodę, inne organy administracji publicznej, jednostki podległe lub nadzorowane przez organy administracji publicznej, jednostki sektora finansów publicznych oraz inne organy władzy publicznej, jednostki samorządu terytorialnego, związki jednostek samorządu terytorialnego lub związki metropolitalne. Przywołany w wyłączeniu spod stosowania PrZamPubl art. 9 ust. 1 określa, że wojewoda może zapewnić pomoc obywatelom Ukrainy polegającą na:

1) zakwaterowaniu;

2) zapewnieniu całodziennego wyżywienia zbiorowego;

3) zapewnieniu transportu do miejsc zakwaterowania, o którym mowa w pkt 1, między nimi lub do ośrodków prowadzonych przez Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców na podstawie przepisów ustawy z 13.6.2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub miejsc, w których obywatelom Ukrainy udzielana jest opieka medyczna;

4) finansowaniu przejazdów środkami transportu publicznego do miejsc lub pomiędzy miejscami, o których mowa w pkt 3;

5) zapewnieniu środków czystości i higieny osobistej oraz innych produktów.

Na mocy z kolei art. 9 ust. 2 projektu ustawy, inne organy administracji publicznej, jednostki podległe lub nadzorowane przez organy administracji publicznej, jednostki sektora finansów publicznych oraz inne organy władzy publicznej, w ramach posiadanych środków własnych, mogą zapewnić pomoc, o której mowa w art. 9 ust. 1. W tych celach organy lub jednostki, o których mowa w zdaniu pierwszym, mogą wykorzystywać nabyte lub powierzone tym organom lub jednostkom mienie Skarbu Państwa. Ponadto – jak wynika z art. 9 ust. 3 projektu ustawy – także jednostka samorządu terytorialnego, związek jednostek samorządu terytorialnego lub związek metropolitalny, z własnej inicjatywy i w zakresie posiadanych środków, może zapewnić pomoc obywatelom Ukrainy.

W autopoprawce do projektu ustawy zawarto propozycję rozszerzenia możliwości pomocy o podmioty z dodawanych w art. 9 projektu ustawy ust. 15 i 16, które mają możliwość udzielania specyficznych form pomocy. Dotyczy to ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego oraz jednostek jemu podległych.

Projektowane regulacje prawne zakładają, że do zamówień publicznych niezbędnych do zapewnienia przez wojewodę oraz pozostałe wskazane wyżej organy i jednostki opisanej wyżej pomocy, nie stosuje się przepisów PrZamPubl. W uzasadnieniu do projektu ustawy podkreślono, że wyłączenie stosowania PrZamPubl wynika ze szczególnej sytuacji, która wymaga natychmiastowego zapewnienia obywatelom Ukrainy zakwaterowania, zapewnienia im transportu, wyżywienia, czy opieki medycznej, a zatem konieczne jest nie tylko udzielenie, ale też wykonanie zamówienia, co uniemożliwiałoby zachowanie terminów koniecznych dla przeprowadzenia postępowania w trybie podstawowym. Dodatkowo sytuacja w Ukrainie ma charakter nieprzewidywalny, prowadzone na jej terytorium działania zbrojne niosą ryzyko wygenerowania znaczącej skali migracji i wiążą się z dodatkowymi okolicznościami zaburzenia porządku publicznego i bezpieczeństwa państwa, co – zdaniem projektodawcy – zgodnie z art. 12 PrZamPubl umożliwia zastosowanie wyłączenia stosowania PrZamPubl z uwagi na istotny interes bezpieczeństwa państwa.

W projekcie ustawy przewidziano ponadto odrębną podstawę do wyłączenia ze stosowania przepisów PrZamPubl, którą ma stanowić art. 7c ustawy z 26.4.2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (wprowadzany w art. 72 projektu ustawy). W nowym art. 7c ust. 1 przewiduje się wyłączenie stosowania przepisów PrZamPubl do zamówień na usługi lub dostawy niezbędne do realizacji poleceń, o których mowa w art. 7a ust. 1 ustawy o zarządzaniu kryzysowym (tj. poleceń wydawanych przez Prezesa Rady Ministrów, które mają obowiązywać m.in. organy JST, samorządowe osoby prawne oraz samorządowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej). Wyłączenie nie obejmuje zamówień na roboty budowlane. Warto przy tym zwrócić uwagę, że w dodawanym art. 7c ust. 2 ustawy o zarządzaniu kryzysowym określono, że zamawiający, w terminie 7 dni od dnia udzielenia zamówienia, o którym mowa w art. 7c ust. 1, zamieszcza w BZP informację o udzieleniu tego zamówienia, w której podaje:

1) nazwę (firmę) i adres siedziby zamawiającego;

2) datę i miejsce zawarcia umowy lub informację o zawarciu umowy drogą elektroniczną;

3) opis przedmiotu umowy, z wyszczególnieniem odpowiednio ilości rzeczy lub innych dóbr oraz zakresu usług;

4) cenę albo cenę maksymalną, jeżeli cena nie jest znana w chwili zamieszczenia ogłoszenia;

5) wskazanie okoliczności faktycznych uzasadniających udzielenie zamówienia bez zastosowania przepisów PrZamPubl;

6) nazwę (firmę) podmiotu albo imię i nazwisko osoby, z którymi została zawarta umowa.