Wpłaty na pokrycie kosztów nadzoru

Stosownie do projektowanego rozporządzenia, wysokość wpłaty na pokrycie kosztów nadzoru należnej od pośrednika kredytu hipotecznego za dany rok kalendarzowy, zwanej dalej „należną wpłatą”, podlegać będzie ‒ w dalszym ciągu ‒ obliczeniu jako iloczyn procentowego udziału zaliczek należnych od pośrednika kredytu hipotecznego w danym roku kalendarzowym w ogólnej sumie zaliczek należnych za dany rok kalendarzowy od pośredników kredytu hipotecznego oraz kosztów nadzoru do pokrycia w danym roku kalendarzowym. Koszty nadzoru wyliczane mając być już według (nowość) wzoru wprowadzonego nowym rozporządzeniem.

Każdorazowo jednak, wartość kosztów nadzoru do pokrycia w danym roku przyjęta do wyliczenia należnej wpłaty będzie ustalana w wysokości nieprzekraczającej iloczynu sumy przychodów pośredników kredytu hipotecznego z działalności pośrednictwa kredytu hipotecznego w danym roku kalendarzowym i stawki 0,3%. Przypomnieć należy jedynie w tym miejscu, iż aktualnie obowiązująca stawka wynosi jedynie 0,15%.

Zaliczka na poczet pokrycia kosztów nadzoru

Pośrednicy kredytu hipotecznego zobligowani zostali do ustalania za dany rok kalendarzowy zaliczki na poczet pokrycia kosztów nadzoru w wysokości stanowiącej iloczyn sumy przychodów z działalności pośrednictwa kredytu hipotecznego uzyskanych przez danego pośrednika kredytu hipotecznego (w tym też i przez jego agentów) w roku poprzedzającym rok, za który jest wpłacana zaliczka, i stawki 0,3%.

Zdaniem projektodawców, 2 lata obowiązywania aktualnych przepisów wykonawczych pokazało, że rozkład zadań nadzorczych nad pośrednikami kredytów hipotecznych wymaga wprowadzenia zmian w strukturze finansowania kosztów nadzoru, tak by adekwatnie dostosować obciążenie podmiotów tymi kosztami. Ponadto, ustawowy limit kosztów nadzoru do pokrycia przez pośredników kredytów hipotecznych ustalony na poziomie 0,3% przychodu powoduje, że pokryta jest mniej niż połowa kosztów nadzoru w tym sektorze rynku finansowego. Jednocześnie w chwili obecnej zaliczki (dwie zaliczki półroczne według stawki 0,1%) pobierane od podmiotów stanowią mniej niż 1/3 kosztów nadzoru generowanych przez pośredników kredytów hipotecznych, a co za tym idzie konieczna staje się dopłata przy rozliczeniu rocznym. Podwyższenie stawki, według której wyliczane są kwoty zaliczki, mimo że nie spowoduje co prawda pokrycia całości generowanych przez sektor kosztów, to jednak zmniejszy wysokość straty odpowiadającej kosztom nadzoru nad pośrednikami kredytu hipotecznego.

Należne zaliczki podlegać będą wpłacie przelewem na rachunek bankowy Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, najpóźniej do końca pierwszego kwartału danego roku kalendarzowego. Tym samym, należna wpłata będzie uiszczana już tylko raz w roku, a nie jak dotychczas dwa razy w roku (za każde półrocze do końca drugiego miesiąca danego półrocza).

W odniesieniu zaś do pośredników kredytu hipotecznego podejmujących dopiero działalność, wpłata pierwszej zaliczki przez tych pośredników dokonywana będzie dopiero za rok następujący po roku, w którym dany pośrednik rozpoczął działalność. Obecnie, pośrednik taki wpłaca pierwszą zaliczkę już za półrocze następujące bezpośrednio po półroczu, w którym rozpoczął działalność.

Niezależnie od obowiązku wpłaty samej zaliczki, projektowane rozporządzenia nakłada na pośredników (znany już dotychczas) obowiązek informowania KNF o podstawie naliczenia i okresie, jakiego dotyczy dana zaliczka. Informacja ta przekazywana ma być na formularzu, którego nowy wzór określony został w załączniku nr 1 do projektowanego rozporządzenia. Niezależnie od powyższego wymogu, projekt zachowuje dopuszczalność składania przedmiotowej informacji również w postaci dokumentu elektronicznego w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z 17.2.2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 700 ze zm.; dalej: InformPodPublU).

Deklaracja wpłaty na pokrycie kosztów nadzoru

Projektowane rozporządzenie przewiduje również – stosowany i obecnie – obowiązek składania do KNF deklaracji wpłaty na pokrycie kosztów nadzoru należnej od pośrednika kredytu hipotecznego, w której pośrednik ten zobligowany jest ponadto wykazać kwotę należnej wpłaty oraz kwotę ewentualnej nadpłaty albo niedopłaty. Nowe rozporządzenie wprowadza przy tym nowy termin składania przedmiotowych deklaracji. Deklaracje składane mają być już bowiem do 30 czerwca każdego kolejnego roku kalendarzowego, nie zaś jak przewidują to aktualnie obowiązujące przepisy – w terminie 30 dni od dnia ogłoszenia komunikatu Przewodniczącego KNF w sprawie wysokości kosztów nadzoru obowiązujących w danym roku kalendarzowym oraz należnej sumy zaliczek za dany rok kalendarzowy od wszystkich pośredników kredytu hipotecznego. Nowe rozwiązanie ma umożliwić rozłożenie w czasie czynności związanych z ewidencjonowaniem i weryfikowaniem wpłat przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, w drodze zmniejszenia obciążeń biurokratycznych i obowiązków administracyjnych podmiotów zobowiązanych.

Deklaracja składana będzie zgodnie z nowym jej wzorem, zawartym w załączniku nr 2 do rozporządzenia. Projekt przewiduje przy tym – jak dotychczas – możliwość składania przedmiotowych deklaracji także w postaci dokumentu elektronicznego w rozumieniu przepisów InformPodPublU.

Nadpłaty i niedopłaty wpłat na pokrycie kosztów nadzoru

Z porównania dokonanej przez pośrednika wpłaty na pokrycie kosztów nadzoru z wpłatą należną, może wyniknąć nadpłata bądź niedopłata. Stosownie do § 7 projektowanego rozporządzenia, nadpłata w zakresie uiszczonej opłaty powstawać będzie wówczas, gdy kwota należnej wpłaty będzie niższa niż kwota zaliczek wpłaconych przez danego pośrednika kredytu hipotecznego. W razie zaistnienia takiej sytuacji, kwota równa kwocie nadpłaty zwracana będzie pośrednikowi na dotychczasowych zasadach, tj. w terminie 30 dni od dnia złożenia deklaracji oraz na pisemny wniosek pośrednika i wskazany przez niego numer rachunku bankowego.

Z kolei, w przypadku powstania niedopłaty, pośrednik kredytu hipotecznego zobligowany będzie dokonać wpłaty brakującej części należności na rachunek bankowy Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, w terminie już do 30 czerwca danego roku, nie zaś jak dotychczas w terminie przewidzianym jak dla zwrotu kwoty nadpłaty (tj. w ciągu 30 dni od dnia złożenia deklaracji).

Termin wejścia w życie nowego rozporządzenia

Projekt zakłada, iż nowe rozporządzenie wejdzie w życie z dniem 1.1.2020 r. Z tą też datą utracić ma moc aktualne rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 3.10.2017 r. w sprawie wpłat na pokrycie kosztów nadzoru nad pośrednikami kredytu hipotecznego (Dz.U. z 2017 r. poz. 1914).