W kontekście podanej problematyki warto w pierwszej kolejności przytoczyć regulacje PrOchrŚrod, szczególnie art. 17 ust. 1 w zw. z art. 18 ust. 1–2. Wynika z ich treści, że organ wykonawczy województwa, powiatu i gminy, w celu realizacji polityki ochrony środowiska, sporządza odpowiednio wojewódzkie, powiatowe i gminne programy ochrony środowiska, uwzględniając cele zawarte w strategiach, programach i dokumentach programowych, o których mowa w art. 14 ust. 1. Nadto, programy, o których mowa w art. 17 ust. 1, uchwala odpowiednio sejmik województwa, rada powiatu albo rada gminy. Z wykonania programów organ wykonawczy województwa, powiatu i gminy sporządza co 2 lata raporty, które przedstawia się odpowiednio sejmikowi województwa, radzie powiatu lub radzie gminy.

W związku z poruszonym zagadnieniem warto odnotować stanowisko wyrażone w rozstrzygnięciu nadzorczym Wojewody Wielkopolskiego z 1.7.2022 r. (Nr NP.-II.4131.1.180.2022.3; opubl. w dzienniku urzędowym 8.7.2022 r.). Organ nadzoru zakwestionował zapisy uchwały rady gminy w sprawie przyjęcia programu ochrony środowiska dla gminy, ze względu na naruszenie przepisów AktyNormU, tj. art. 4 ust. 1, art. 13 pkt 2 i pkt 10. Wadliwy zapis stanowił treść: Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Wielkopolskiego.

W ocenie prawnej organ nadzoru zwrócił uwagę na kilka kwestii:

1) określenie takiego terminu wejścia w życie oznacza, iż rada zakwalifikowała przedmiotową uchwałę do kategorii prawa miejscowego, którego wejście w życie uzależnione jest od ogłoszenia w wojewódzkim dzienniku urzędowym. W ocenie organu nadzoru zapis ten stanowi przekroczenie ustawowego upoważnienia zawartego w art. 4 ust. 1 AktyNormU, z którego wynika, że akty normatywne, zawierające przepisy powszechnie obowiązujące, ogłaszane w dziennikach urzędowych wchodzą w życie po upływie czternastu dni od dnia ich ogłoszenia, chyba że dany akt normatywny określi termin dłuższy;

2) katalog aktów prawnych podlegających ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku urzędowym określony został w art. 13 AktyNormU i jest to katalog zamknięty, który obejmuje wiele rodzajów aktów prawnych, jednakże, zdaniem organu nadzoru, wspomniana uchwała nie jest aktem prawa miejscowego, nie jest również takim aktem, którego obowiązek ogłoszenia w wojewódzkim dzienniku urzędowym wynika z przepisów szczególnych.

Jednocześnie podkreślono, że ww. program ochrony środowiska, jest odrębnym rodzajowo dokumentem od programu ochrony środowiska, o którym mowa w art. 84 ww. ustawy. Dla przypomnienia, z tej regulacji wynika, że w celu doprowadzenia do przestrzegania standardów jakości środowiska w przypadkach wskazanych ustawą lub przepisami szczególnymi, w drodze aktu prawa miejscowego, tworzone są programy. Programy są publikowane w wojewódzkich dziennikach urzędowych. W programie ustala się m.in.:

1) obszar objęty zakresem jego obowiązywania;

2) naruszone standardy jakości środowiska wraz z podaniem zakresu naruszenia;

3) podstawowe kierunki i zakres działań niezbędnych do przywracania standardów jakości środowiska;

4) harmonogram rzeczowo-finansowy planowanych działań;

5) podmioty, do których skierowane są obowiązki ustalone w programie.

Podsumowując, rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody jest prawnie uzasadnione, bowiem pozostawiono w mocy jedynie frazę „Uchwała wchodzi w życie” (….). Nie każdy program ochrony środowiska przyjmowany przez radę gminy jest aktem prawa miejscowego publikowanym w wojewódzkim dzienniku urzędowym. Programy podejmowane na podstawie art. 17 w zw. z art. 18 PrOchrŚrod są programami ogólnymi i nie podlegają ww. regułom publikacji, a wchodzą w życie z dniem podjęcia.

Źródło: http://edziennik.poznan.uw.gov.pl