Chodzi o prezydencki projekt zmian w Kodeksie pracy i niektórych innych ustawach (dalej: projekt).

Ułatwienia dla obojga rodziców

W myśl proponowanych przez prezydenta zmian pracodawca będzie miał obowiązek uwzględnić wniosek pracownika wychowującego dziecko do lat 14 lub sprawującego opiekę nad osobą dorosłą, dotyczący zmiany organizacji czasu pracy (zmniejszenia wymiaru czasu pracy, indywidualnego rozkładu czasu pracy, ruchomego czasu pracy, skróconego tygodnia pracy), chyba że nie będzie to możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika. Odmowę uwzględnienia wniosku pracodawca zatrudniający co najmniej 20 osób będzie uzasadniał na piśmie.

Pracodawcy będą mieli obowiązek informować pracowników o uprawnieniach związanych z obowiązkami rodzinnymi, w tym rodzicielstwem. Aby realizacja tego obowiązku nie przysparzała pracodawcom nadmiernych trudności, Państwowa Inspekcja Pracy będzie umieszczać na swojej stronie internetowej informacje dotyczące aktualnego stanu prawnego w tym zakresie.

Rodzice uprawnieni do urlopów rodzicielskich i wychowawczych będą mogli z nich skorzystać do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat, a zatem również w pierwszym okresie rozpoczęcia przez dziecko nauki w szkole.

Rodzice, którzy wrócą do pracy przed ukończeniem przez dziecko 1 roku życia, będą mogli wykorzystać pozostałą część urlopu rodzicielskiego (do 16 tygodni, w 2 częściach) w okresie późniejszym – do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat.

Rodzice będą mogli łączyć urlop rodzicielski z pracą w niepełnym wymiarze maksymalnie przez 64 tygodnie (a nie jak dotychczas przez 32 tygodnie).

W zakładach pracy, w których pracodawca porozumie się ze związkami zawodowymi lub przedstawicielami pracowników, 2 dni zwolnienia od pracy, przysługujące rodzicom wychowującym dzieci do lat 14, będzie można wykorzystywać w wymiarze godzinowym.

Uproszczenia dla ojców

Ojcowie będą mogli wykorzystywać urlopy ojcowskie w dwóch częściach, do ukończenia przez dziecko 2 lat, a nie jak dotychczas do ukończenia przez dziecko 1 roku życia. Dzięki temu rodzice będą mieli do dyspozycji łącznie dłuższy okres urlopów, a ojcowie będą mogli opiekować się dzieckiem wtedy, gdy matka dziecka zdecyduje się wrócić do pracy.

Rodzice, z których jedno jest pracownikiem, a drugie prowadzi działalność gospodarczą, będą mogli wymieniać się opieką nad dzieckiem i przysługującym z tego tytułu urlopem lub zasiłkiem. Ojcowie prowadzący działalność gospodarczą, w sytuacji gdy matka jest zatrudniona w oparciu o umowę o pracę, uzyskają prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego, jeżeli będą opiekować się dzieckiem. Analogicznie ojcowie zatrudnieni w oparciu o umowę o pracę, w sytuacji gdy matka prowadzi działalność gospodarczą, uzyskają prawo do urlopu rodzicielskiego.

Propozycje zmian dla pracodawców

Projekt przewiduje ujednolicenie systemu urlopów związanych z wychowywaniem dziecka, przez włączenie dodatkowego urlopu macierzyńskiego do urlopu rodzicielskiego (urlop rodzicielski będzie wynosił 32 tygodnie) i ujednolicenie zasad dotyczących urlopu rodzicielskiego i urlopu wychowawczego.

Wydłużeniu ma ulec okres na złożenie przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu rodzicielskiego i urlopu wychowawczego z 14 do 21 dni.

Pracownicy będą mogli zrezygnować z urlopu przed terminem jego zakończenia wskazanym we wniosku i powrócić wcześniej do pracy, jedynie za zgodą pracodawcy.

Omawiany projekt nowelizacji Kodeksu pracy i niektórych innych ustaw trafi teraz do pierwszego czytania w Sejmie.

Podstawa prawna:

  • prezydencki projekt zmian w Kodeksie pracy i niektórych innych ustawach