Stan faktyczny
Cypryjska fundacja na rzecz ochrony tradycyjnego cypryjskiego sera o nazwie Halloumi, (dalej jako: Fundacja) zarejestrowała nazwę HALLOUMI jako unijny znak wspólny odnoszący się do sera. Powołując się na ten znak usiłowała zapobiec w uzyskaniu przez bułgarską spółkę, również dla sera, graficznego znaku towarowego zawierającego słowo BBQLOUMI.
Odwołanie
W odwołaniu Fundacja wnosiła o uchylenie wyroku Sądu Unii Europejskiej Foundation for the Protection of the Traditional Cheese of Cyprus named Halloumi/EUIPO – M.J. Dairies (BBQLOUMI) (T-328/17; dalej jako: zaskarżony wyrok), na mocy którego Sąd oddalił jej skargę na decyzję Czwartej Izby Odwoławczej Urzędu Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO) z 2017 r. (sprawa R 497/2016‑4) dotyczącą postępowania w sprawie sprzeciwu (dalej jako: sporna decyzja). Wnosząca odwołanie podnosiła, że Sąd nie uwzględnił kryteriów, w świetle których należy oceniać istnienie prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd w rozumieniu art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Rady (WE) Nr 207/2009 z 26.2.2009 r. w sprawie znaku towarowego Unii Europejskiej (Dz.Urz. L Nr 78 z 2009 r., s. 1).
Stanowisko TS
Prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd
W przypadku braku odmiennych postanowień art. 67–74 rozporządzenia Nr 207/2009 przepis art. 8 ust. 1 lit. b) tego rozporządzenia jest stosowany do unijnych znaków wspólnych na podstawie art. 66 ust. 3 tego rozporządzenia (wyrok The Tea Board/EUIPO, od C-673/15 P do C-676/15 P, pkt 46). Zgodnie z art. 8 ust. 1 lit. b) w wyniku sprzeciwu właściciela wcześniejszego znaku towarowego zgłoszonego znaku towarowego nie rejestruje się, jeżeli z powodu identyczności lub podobieństwa towarów lub usług oznaczanych zgłoszonym znakiem towarowym i znakiem wcześniejszym istnieje prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd odbiorców na terytorium, na którym wcześniejszy znak towarowy jest chroniony.
Rozpatrując sprawy dotyczące sprzeciwów opartych na wcześniejszych indywidualnych znakach towarowych, Trybunał wielokrotnie orzekał, że prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd należy rozumieć jako prawdopodobieństwo, iż odbiorcy mogą uznać, że towary lub usługi oznaczone wcześniejszym znakiem towarowym oraz towary lub usługi oznaczone zgłoszonym znakiem towarowym pochodzą z tego samego przedsiębiorstwa lub ewentualnie z przedsiębiorstw powiązanych gospodarczo (wyroki: Bimbo/OHIM, C-591/12 P, pkt 19; Hansson, C-705/17, pkt 40). Niniejsza sprawa dotyczy wspólnego znaku towarowego, którego podstawową funkcją jest, zgodnie z art. 66 ust. 1 rozporządzenia Nr 207/2009, odróżnianie towarów lub usług członków organizacji, która jest właścicielem znaku, od towarów lub usług innych przedsiębiorstw (wyrok Der Grüne Punkt/EUIPO, C-143/19 P, pkt 52). Zatem prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd w rozumieniu art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Nr 207/2009 należy postrzegać jako prawdopodobieństwo, iż odbiorcy mogą uznać, że towary lub usługi oznaczane zarówno wcześniejszym znakiem towarowym, jak i zgłoszonym znakiem towarowym pochodzą od członków organizacji, która jest właścicielem znaku wcześniejszego lub ewentualnie z przedsiębiorstw powiązanych gospodarczo z tymi członkami lub z samą organizacją. Jednakże TS stwierdził, że orzecznictwo ustanawiające kryteria, na podstawie których należy konkretnie oceniać, czy takie prawdopodobieństwo istnieje, może być stosowane na gruncie spraw dotyczących wcześniejszego znaku wspólnego.
Trybunał podkreślił, że prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd należy oceniać całościowo, biorąc pod uwagę wszystkie czynniki mające znaczenie w danej sprawie (wyrok Calvin Klein Trademark Trust/OHIM, C-254/09 P, pkt 44). Ocenę tę – w zakresie, w jakim dotyczy ona wizualnego, fonetycznego lub konceptualnego podobieństwa kolidujących ze sobą znaków – należy oprzeć na całościowym wrażeniu wywieranym przez te znaki na właściwym kręgu odbiorców (wyrok Bimbo/OHIM, pkt 21). Ponadto ta ocena zakłada pewną współzależność branych pod uwagę czynników, w szczególności między podobieństwem znaków towarowych a podobieństwem oznaczanych nimi towarów lub usług. Stąd niski stopień podobieństwa oznaczanych towarów lub usług może być kompensowany wysokim stopniem podobieństwa znaków towarowych i odwrotnie (wyrok Hansson, C-705/17, pkt 43). Trybunał stwierdził, że stopień charakteru odróżniającego wcześniejszego znaku towarowego, który określa zakres przyznanej przez ten znak ochrony, jest jednym z czynników mających znaczenie w sprawie. W przypadku gdy charakter odróżniający wcześniejszego znaku towarowego jest znaczny, okoliczność taka może zwiększyć prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd. Z orzecznictwa TS wynika, że istnienie prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd nie jest jednak wykluczone w przypadku słabo odróżniającego charakteru wcześniejszego znaku towarowego (wyrok BSH/EUIPO, C-43/15 P, pkt 61, 62).
W przypadku gdy organizacja zgłasza do rejestracji w charakterze unijnego znaku wspólnego oznaczenie mogące wskazywać pochodzenie geograficzne, należy do niej upewnienie się, że oznaczenie to zawiera elementy umożliwiające konsumentowi odróżnienie towarów lub usług jej członków od towarów lub usług innych przedsiębiorstw. Trybunał wskazał, że nawet przy założeniu, iż unijny znak wspólny HALLOUMI odsyła w sposób dorozumiany, jak twierdzi Fundacja, do cypryjskiego pochodzenia geograficznego oznaczanych nim towarów, ten znak towarowy musi pełnić swoją podstawową funkcję, czyli pozwalać na odróżnienie towarów lub usług członków organizacji, która jest jego właścicielem, od towarów lub usług innych przedsiębiorstw. Ponadto, stopień charakteru odróżniającego tego znaku stanowi czynnik istotny dla oceny, czy w przypadku tego znaku i zgłoszonego znaku towarowego BBQLOUMI istnieje prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd w rozumieniu art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Nr 207/2009. Wynika z tego zdaniem Trybunału, że Sąd nie naruszył prawa, dokonując oceny stopnia charakteru odróżniającego wcześniejszego znaku towarowego HALLOUMI i uwzględniając ten czynnik w swojej ocenie istnienia prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd.
Kryterium współzależności istotnych czynników
Sąd stwierdził w pkt 70 zaskarżonego wyroku, że wcześniejszy znak towarowy HALLOUMI ma charakter słabo odróżniający, natomiast w pkt 71 tego wyroku, że towary oznaczane kolidującymi ze sobą znakami towarowymi są w części identyczne, a w części do pewnego stopnia podobne. Ponieważ te różne czynniki zostały w ten sposób ocenione przez Sąd, zdaniem TS, powinien był wziąć je pod uwagę przy dokonywaniu całościowej oceny uwzględniającej wzajemną zależność między tymi czynnikami, w szczególności zaś między podobieństwem znaków towarowych a podobieństwem oznaczanych nimi towarów lub usług, przy czym niski stopień podobieństwa między oznaczonymi towarami lub usługami mógłby być kompensowany wysokim stopniem podobieństwa znaków towarowych i odwrotnie. Wynika z tego, że Sąd powinien był przynajmniej zbadać, czy okoliczność, że znak towarowy HALLOUMI i zgłoszony znak towarowy BBQLOUMI są, zgodnie z jego oceną, jedynie w niewielkim stopniu podobne pod względem wizualnym, fonetycznym i konceptualnym, jest kompensowana w szczególności identycznością towarów oznaczanych przez każdy z tych znaków, tj. serów. Trybunał podkreślił, że należy przeprowadzić ocenę uwzględniającą współzależność między istotnymi czynnikami, zatem takie badanie było konieczne do celów ustalenia, czy zachodzi prawdopodobieństwo, że szeroki krąg odbiorców mógłby błędnie uznać, iż towary lub usługi oferowane pod znakiem towarowym BBQLOUMI pochodzą z przedsiębiorstwa zrzeszonego w organizacji będącej właścicielem znaku towarowego HALLOUMI. Trybunał uznał, że z zaskarżonego wyroku nie wynika, aby Sąd należycie zbadał współzależność istotnych czynników.
Z pkt 71 zaskarżonego wyroku wynika, że Sąd oparł się na założeniu, iż w przypadku słabo odróżniającego charakteru wcześniejszego znaku towarowego istnienie prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd należy wykluczyć z chwilą, gdy zostanie stwierdzone, że samo podobieństwo kolidujących ze sobą znaków towarowych nie pozwala na ustalenie takiego prawdopodobieństwa. Trybunał podkreślił, że takie założenie jest błędne, ponieważ okoliczność, że wcześniejszy znak towarowy ma charakter słabo odróżniający, nie wyklucza zaistnienia prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd. W celu ustalenia, czy takie prawdopodobieństwo istnieje w świetle wskazanego w orzecznictwie kryterium współzależności, konieczne było zbadanie, czy niski stopień podobieństwa kolidujących ze sobą znaków jest kompensowany wyższym stopniem podobieństwa, a wręcz identycznością towarów oznaczanych tymi znakami. Tymczasem ocena, której dokonał Sąd, zdaniem TS, nie zawiera w tym względzie żadnych konkretnych rozważań. Reasumując TS orzekł, że dokonana przez Sąd analiza nie spełnia wymogu całościowej oceny uwzględniającej współzależność istotnych czynników. Zatem Sąd nie zastosował się do kryteriów, w świetle których należy przeprowadzić badanie zaistnienia prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd w rozumieniu art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Nr 207/2009, i w ten sposób naruszył prawo.
Trybunał uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi do ponownego rozpoznania.
