Ostatni taki rok w PPE 

Rok 2020 był ostatnim rokiem, w którym część pracodawców mogła tworzyć PPE, które zwalniało z obowiązku tworzenia PPK. Przypomnijmy, że PPE na specjalnych warunkach (składka podstawowa musi w takim PPE wynosić co najmniej 3,5% a partycypacja być na poziomie co najmniej 25%) musiało funkcjonować u pracodawcy na dzień objęcia obowiązkiem tworzenia PPK. W przypadku najmniejszych podmiotów musiało zostać utworzone do końca 2020 r., a w przypadku największych podmiotów do połowy 2019 r. Na koniec 2020 r. instytucje finansowe zarządzały łącznie 2110 PPE, z czego część PPE była międzyzakładowa, w związku z tym faktyczna liczba pracodawców prowadzących PPE jest nieco wyższa. 

Od początku 2021 r. należało się spodziewać, że rynek PPE przestanie się rozwijać tak jak do tego czasu. Fakt, że nie ma już prawnej możliwości utworzenia PPE, które zwolni pracodawcę z obowiązku tworzenia PPK powoduje, że niewiele podmiotów będzie się decydowało na utworzenie programu emerytalnego. Można przypuszczać, że pracodawcy będą tworzyli nowe PPE przede wszystkim w ramach swoich grup kapitałowych, ewentualnie ponownie PPE staną się benefitem, jak to miało miejsce przed erą PPK (może to mieć miejsce szczególnie w momencie, gdy skończy się kryzys i niepewna sytuacja związana z pandemią COVID-19). Zmiany na rynku PPE częściej będą polegały na modyfikacji formy lub zamianie instytucji finansowej zarządzającej PPE. Można przypuszczać, że w kolejnych latach część pracodawców zgodnie z trendami rynkowymi będzie się decydowała na zmianę formy z ubezpieczeniowej na fundusze inwestycyjne, dzięki czemu TFI będą mogły pozyskać nowych pracodawców.

Ponad 17 mld zł aktywów w PPE

PPE jest obecnie prowadzone w trzech formach, tj. z zakładami ubezpieczeń (ZU), z towarzystwami funduszy inwestycyjnych (TFI) a także z pracowniczym funduszem emerytalnym (PFE). W ramach ZU na koniec 2019 r. zgromadzono około 3,3 mld zł, natomiast na koniec 2020 r. było mniej około 3,2 mld zł. W formie TFI nastąpił znaczny wzrost z około 9,4 mld zł na koniec 2019 r. do około 11,8 mld zł na koniec 2020 r. Natomiast w formie PFE minimalny wzrost z około 1,9 mld zł na koniec 2019 r. do około  2 mld zł na koniec 2020 r. Łącznie na koniec 2020 r. w PPE zgromadzono nieco ponad 17 mld zł wobec około 14,5 mld zł na koniec 2019 r. 

Składki podstawowe i składki dodatkowe w PPE

W 2019 r. do PPE wpłacono około 1,8 mld zł w ramach składek podstawowych, natomiast w 2020 r. wpłacono około 1,6 mld składek podstawowych. W 2019 r. do PPE wpłacono około 65 mln składek dodatkowych w porównaniu do około 59 mln składek dodatkowych w 2020 r. Łącznie do PPE w 2019 r. wpłacono około 1,9 mld zł, a w 2020 r. było to około 1,66 mld zł, spadek ten jest spowodowany przede wszystkim pandemią i faktem, że wielu pracodawców, zwłaszcza dużych pracodawców decydowało się w 2020 r. na jednostronne zawieszenie finasowania składek podstawowych do PPE. w związku z tym przez 3 miesiące mogli nie finansować w ogóle PPK, a przez inne miesiące mogli korzystać z prawa do obniżenia składki podstawowej w PPE, np. z 7% do 3,5%. 

Nie wszyscy uczestniczą czynnie w PPE 

Najnowsze dane przedstawione przez KNF pokazują, że w 2019 r. w PPE uczestniczyło 612 tys. osób z czego około 527 tys. osób było czynnymi uczestnikami. Natomiast w 2020 r. liczba uczestników w PPE wzrosła do 631 tys. z czego 530 tys. było czynnymi uczestnikami. Dla porównania w PPK obecnie uczestniczy około 2,3 mln osób.  

Ustawa nowelizująca ustawę o PPE

Warto przypomnieć, że obecnie w trakcie konsultacji społecznych jest ustawa nowelizująca ustawę o PPE między innymi w zakresie obowiązków związanych z raportowaniem przez pracodawców do PFR spełnienia warunków umożliwiających prowadzenie PPE zwalniającego z obowiązku tworzenia PPK, czyli przede wszystkim poziomu partycypacji na dzień 1 stycznia i dzień 1 lipca. Ustawa powinna wejść w życie od 1.4.2022 r., czyli pierwszy obowiązek pojawi się w lipcu 2022 r.