Coraz więcej pracowników jest kierowanych na kwarantannę i izolację domową, co powoduje nie tylko coraz większą dezorganizację pracy w zakładach pracy, ale i niezadowolenie samych pracowników, którzy w czasie kwarantanny i takiej izolacji otrzymują niepełne wynagrodzenie, tj. wynagrodzenie lub zasiłek chorobowy, w wysokości co do zasady 80% wynagrodzenia (tj. podstawy wymiaru zasiłku), mimo że nie są zakażeni wirusem SARS-CoV-2 (kwarantanna), bądź wprawdzie są zakażeni wirusem SARS-CoV-2, ale nie mają żadnych objawów chorobowych (izolacja domowa).

Kwarantanną jest odosobnienie osoby zdrowej, która była narażona na zakażenie,
w celu zapobieżenia szerzeniu się chorób szczególnie niebezpiecznych i wysoce zakaźnych. Kwarantannie są zatem poddawani pracownicy, którzy (jeszcze) nie chorują i czują się dobrze.

Natomiast izolacja w warunkach domowych to odosobnienie osoby chorej z przebiegiem choroby zakaźnej niewymagającej bezwzględnej hospitalizacji ze względów medycznych w jej miejscu zamieszkania lub pobytu, w celu zapobieżenia szerzenia się chorób szczególnie niebezpiecznych i wysoce zakaźnych. Niejednokrotnie jednak zakażenie ww. wirusem nie daje żadnych objawów chorobowych.

W związku z tym nowelizacja specustawy covidowej, tj. ustawy z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID­­‑19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, dokonana ustawami:

  • z 28.10.2020 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID­­‑19 (Dz.U. z 2020 r. poz. 2112), 
  • z 27.11.2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych
     z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 2157)

wprowadzają prawną dopuszczalność, aby pracownik, który przebywa na kwarantannie, a także w izolacji domowej, mógł świadczyć pracę zdalną.

W tym celu do ustawy z 2.3.2020 r. wprowadzone zostały art. 4h, art. 4ha i art. 4hb,
z których wynika, że:

  • w okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, pracownicy i inne osoby zatrudnione, poddane obowiązkowej kwarantannie/izolacji domowej, mogą, za zgodą pracodawcy albo zatrudniającego, świadczyć w trybie pracy zdalnej pracę określoną w umowie i otrzymywać z tego tytułu wynagrodzenie,
  • do warunków świadczenia pracy zdalnej w czasie kwarantanny/izolacji domowej stosuje się przepisy art. 3 ust. 3–8,
  • w przypadku świadczenia pracy zdalnej w trakcie kwarantanny/izolacji domowej nie przysługuje wynagrodzenie chorobowe (z art. 92 KP), ani świadczenie pieniężne z tytułu choroby (tj. zasiłek chorobowy) – wówczas bowiem pracownikowi przysługuje po prostu wynagrodzenie za pracę (art. 80 KP zdanie pierwsze). Wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek chorobowy przysługują natomiast za okresy pozostawania pracownika na kwarantannie/w izolacji domowej bez świadczenia pracy zdalnej.
Ważne

Obecnie z przepisów wynika, że inicjatorem świadczenia pracy zdalnej może być tylko pracownik (lub inna osoba zatrudniona). Jeżeli pracownik jest taką pracą zainteresowany, to może (nie musi) zwrócić się do pracodawcy o polecenie/umożliwienie mu wykonywania pracy zdalnej, a pracodawca może (nie musi) wyrazić na to zgodę. Jeżeli pracodawca wyrazi zgodę, to pracownik będzie świadczył pracę zdalną i otrzymywał za nią swoje (normalne) wynagrodzenie za pracę – a nie wynagrodzenie chorobowe albo zasiłek chorobowy.

Zasady wykonywanie pracy zdalnej

Do wykonywania pracy zdalnej w trakcie kwarantanny/izolacji domowej stosowane są ogólne zasady wykonywania pracy zdalnej, określone w art. 3 ustawy z 2.3.2020 r., tj.:

  • wykonywanie pracy zdalnej może zostać polecone, jeżeli pracownik ma umiejętności
     i możliwości techniczne oraz lokalowe do wykonywania takiej pracy i pozwala na to rodzaj pracy. W szczególności praca zdalna może być wykonywana przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość lub dotyczyć wykonywania części wytwórczych lub usług materialnych,
  • narzędzia i materiały potrzebne do wykonywania pracy zdalnej oraz obsługę logistyczną pracy zdalnej zapewnia pracodawca, 
  • przy wykonywaniu pracy zdalnej pracownik może używać narzędzi lub materiałów niezapewnionych przez pracodawcę pod warunkiem, że umożliwia to poszanowanie
     i ochronę informacji poufnych i innych tajemnic prawnie chronionych, w tym tajemnicy przedsiębiorstwa lub danych osobowych, a także informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę, 
  • na polecenie pracodawcy, pracownik wykonujący pracę zdalną ma obowiązek prowadzić ewidencję wykonanych czynności, uwzględniającą w szczególności opis tych czynności, a także datę oraz czas ich wykonania, 
  • pracownik sporządza ewidencję wykonywanych czynności w formie i z częstotliwością określoną w poleceniu pracodawcy, 
  • pracodawca może w każdym czasie cofnąć polecenie wykonywania pracy zdalnej. 

Jeżeli pracodawca cofnie pracownikowi polecenie pracy zdalnej (czy też w tym przypadku raczej zgodę na pracę zdalną), to oczywiście ze względu na kwarantannę lub izolację domową pracownik nie będzie mógł świadczyć pracy w swoim stałym miejscu pracy, np. w siedzibie pracodawcy, ale będzie kontynuował kwarantannę lub izolacje domową z prawem do wynagrodzenia chorobowego/zasiłku chorobowego.

Przepisy obowiązują od…

Ustawa z 28.10.2020 r. (dotycząca pracy zdalnej w trakcie kwarantanny) weszła w życie z dniem 29.11.2020 r., natomiast ustawa z dnia 27.11.2020 r. (dotycząca pracy zdalnej w trakcie izolacji domowej) weszła w życie z dniem 5.12.2020 r.