Dopuszczalność przeprowadzenia postępowania
Nowa ustawa w rozdziale 5 wprowadza szczególny, wnioskowy tryb rozstrzygania spraw indywidualnych w przedmiocie ponownego wykorzystywania. Znajdzie on zastosowanie w sytuacjach, gdy wnioskodawca żąda przekazania mu informacji sektora publicznego w celu wykorzystywania, ale także gdy już posiada informacje, ale zamierza wykorzystywać je na innych warunkach niż określone przez podmiot zobowiązany lub też warunki te nie zostały określone.
W związku z tym tryb wnioskowy będzie dotyczył sytuacji, gdy zainteresowany wykorzystywaniem informacji sektora publicznego:
1) nie posiada informacji i nie zostały ustalone warunki jej wykorzystywania,
2) posiada informacje, ale nie zostały ustalone warunki jej wykorzystywania (oprócz informacji zamieszczonych w BIP i CRIP),
3) posiada informacje i zostały określone warunki jej wykorzystywania, ale zainteresowany będzie wykorzystywać informacje na innych warunkach.
Upraszczając, można wyróżnić dwa, w pewnym zakresie różne cele złożenia wniosku z punktu widzenia wnioskodawcy. Pierwszy dotyczy sytuacji, gdy przedmiotem wniosku jest zarówno przekazanie informacji, jak i określenie warunków jej ponownego wykorzystywania wraz z ewentualną opłatą z tego tytułu. W takim wypadku złożenie wniosku będzie realizować równocześnie uprawnienie informacyjne oraz prawo do ponownego wykorzystywania. Inny jest natomiast cel postępowania w przypadku, gdy wnioskodawcy już została wcześniej udostępniona informacja, wówczas bowiem jego żądanie dotyczy jedynie warunków ponownego wykorzystywania. W stosunku do obydwu wymienionych powyżej sytuacji odmienny charakter ma udostępnienie informacji publicznej na wniosek (na podstawie art. 10 i n. DostInfPubU), ponieważ w tym postępowaniu jedynym celem postępowanie pozostaje przekazanie żądanej informacji.
W tym miejscu należy jednak zauważyć, że tryb wnioskowy ma w ponownym wykorzystywaniu tylko uzupełniające znaczenie w stosunków do trybów bezwnioskowych. Podstawowe znaczenie ma udostępnienie informacji do ponownego wykorzystywania w systemach teleinformatycznych podmiotów zobowiązanych (przede wszystkim jednostek sektora publicznego). Wraz z udostępnieniem w ten sposób informacji podmiot zobowiązany powinien określić warunki ponownego wykorzystywania informacji, jeżeli takie zostały ustanowione. W przypadku braku zamieszczenia warunków w BIP oraz w CRIP przyjęto domniemanie bezwarunkowego wykorzystania informacji, tj. użytkownik informacji nie jest ograniczony żadnymi warunkami wykorzystywania. Dlatego w takiej sytuacji użytkownik nie musi w ogóle składać wniosku o ponowne wykorzystywanie.
Właściwe przepisy proceduralne
Podobnie jak w przypadku udostępnienia informacji publicznej omawiane postępowanie nie jest typowym postępowaniem administracyjnym, ponieważ przepisy kodeksu postępowania administracyjnego znajdą zastosowanie jedynie w przypadku wydawania decyzji administracyjnej (odmawiającej ponownego wykorzystywania informacji publicznej albo stwierdzającej warunki lub opłatę). Jednak odmiennie niż w przypadku dostępu do informacji publicznej wniosek o ponowne wykorzystywanie ma sformalizowany charakter. Wnosi się go w postaci papierowej albo elektronicznej i powinien on zawierać elementy określone w art. 21 ust. 3 PonWykU. W sytuacji niespełnienia tych warunków podmiot zobowiązany wzywa wnoszącego do ich uzupełnienia pod rygorem pozostawienia podania bez rozpoznania.
W przypadku wniosku wolnego od wad formalnych wynikiem merytorycznego rozpatrzenia wniosku będzie:
1) przekazanie informacji sektora publicznego w celu ponownego wykorzystywania bez określania warunków ponownego wykorzystywania,
2) poinformowanie o braku warunków ponownego wykorzystywania w przypadku posiadania informacji sektora publicznego przez wnioskodawcę,
3) złożenie oferty zawierającej warunki ponownego wykorzystywania lub informację o wysokości opłat za ponowne wykorzystywanie,
4) odmowa, w drodze decyzji, wyrażenia zgody na ponowne wykorzystywanie informacji sektora publicznego.
Należy zwrócić uwagę na różne prawne formy działania podmiotu zobowiązanego. Odmowa dokonywana jest w drodze decyzji administracyjnej, określenie warunków i opłaty następuje zaś w ofercie, która stanowi czynność prawa cywilnego, i jej przyjęcie przez wnioskodawcę skutkuje zawarciem umowy w przedmiocie ponownego wykorzystywania. Zawiadomienia wraz z ewentualnym przekazaniem informacji będą czynnościami faktycznymi na gruncie prawa administracyjnego, natomiast równocześnie będą także czynnościami kreującymi pewien stosunek cywilnoprawny odnoszący się do ponownego wykorzystywania.