• Omówienie przepisów ustawy z 27.3.2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1073 ze zm.) odnoszących się do procedury sporządzania studium, z szczegółowym uwzględnieniem zasad określonych w koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, ustalenia strategii rozwoju, planu zagospodarowania przestrzennego województw oraz strategii rozwoju gmin.
  • Komentarz zawiera również zestawienie orzecznictwa oraz najczęściej zadawanych pytań, dotyczących tematyki zagospodarowania przestrzennego gmin.
  • Publikacja stanowi praktyczną pomoc dla wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, odpowiedzialnych za prowadzenie polityki przestrzennej gmin, a także dla osób zajmujących się procesem rewitalizacji gminnych programów zagospodarowania przestrzennego.

Fragment tekstu z poradnika:

Art. 27 [Tryb zmiany studium]
Zmiana studium lub planu miejscowego następuje w takim trybie, w jakim są one uchwalane.

I. Komentarz

1. Zmiana obowiązującego studium lub uchwalonego planu zagospodarowania przestrzennego może być dokonana tylko z zachowaniem trybu ich uchwalania.

2. Procedurę zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy rozpoczyna podjęcie przez radę gminy uchwały w sprawie przystąpienia do zmiany studium. Co do zasady, inicjatywa w sprawie podjęcia uchwały o przystąpieniu do zmiany studium przysługiwać będzie wójtowi, burmistrzowi (prezydentowi miasta).

3. Przedmiotowa regulacje wskazuje na konieczność odpowiedniego stosowania powołanych regulacji dotyczących trybu sporządzania studium (tj. art. 9–13 PlanZagospU). Niniejszy przepis odnosi się do trybu, a nie do przedmiotu rozstrzygnięcia rady gminy. W konsekwencji zmiana studium nie będzie oznaczać nowelizacji wszystkich merytorycznych treści studium.

4. Zgodnie z orzecznictwem każda wprowadzona przez gminę zmiana w studium musi być czytelnie wyróżniona dla jego odbiorców, aby nie budziła wątpliwości, co do jej treści, z uwagi na wpływ studium na kształt późniejszego zagospodarowania przestrzennego gminy (zob. wyrok NSA z 14.3.2013 r., II OSK 2727/12, Legalis).

II. Tezy z orzecznictwa

1. Naruszenie procedury poprzez przeprowadzenie w ramach procedury „zmiany studium” uchwalenia nowego aktu
Naruszenie procedury poprzez przeprowadzenie w ramach procedury „zmiany studium” uchwalenia aktu będącego w istocie całkowicie nowym studium – jest istotnym naruszeniem trybu sporządzania studium w rozumieniu art. 28 ust. 1 PlanZagospU, skutkującym konieczność orzeczenia przez sąd o nieważności zaskarżonej uchwały (wyrok WSA w Bydgoszczy z 16.12.2014 r., II SA/Bd 1216/14, Legalis).

2. Interes wierzyciela prowadzącego egzekucję z nieruchomości do zaskarżania zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, która powoduje że jedna z nieruchomości znajdzie się na terenach użytków ekologicznych z ograniczonym prawem zabudowy, nie daje podstaw wierzycielowi, który skierował egzekucję do tej nieruchomości, do żądania uchylenia lub zmiany studium na podstawie art. 101 ust. 1 SamGminU.

Interes wierzyciela prowadzącego egzekucję z nieruchomości w przeciwieństwie do interesu właściciela tej nieruchomości nie jest w postępowaniu planistycznym chroniony. Tylko właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości, a nie jego wierzyciel, może wykazywać, że obiektywnie rozumiany interes prawny został naruszony ustaleniami uchwały.

Interes prawny w zaskarżaniu uchwały gminy posiadają właściciele nieruchomości istniejący w dacie podjęcia kwestionowanej uchwały (wyrok WSA w Poznaniu z 28.2.2013 r., II SA/Po 4/13, Legalis).

III. Z praktyki

1. Obligatoryjne podjęcie uchwały w sprawie zmiany studium
Pytanie: Czy PlanZagospU przewiduje sytuacje, w których podjęcie uchwały w sprawie przystąpienia do zmiany studium jest obowiązkowe?

Odpowiedź: Tak, ustawa przewiduje takie sytuacje.

Uzasadnienie: Podjęcie uchwały w sprawie przystąpienia do zmiany studium jest obowiązkowe w sytuacji, o której mowa w art. 32 ust. 2 PlanZagospU. Zgodnie z nim rada gminy podejmuje uchwałę w sprawie aktualności studium i planów miejscowych, a w przypadku uznania ich za nieaktualne, w całości lub w części, podejmuje działania, o których mowa w art. 27 PlanZagospU. Zgodnie z dyspozycją powołanego przepisu, w przypadku uznania przez radę gminy studium za nieaktualne w całości lub części rada gminy podejmuje działania w celu jego zmiany.

Ponadto, konieczność zmiany studium, a w konsekwencji obowiązek podjęcia uchwały w sprawie przystąpienia do jego zmiany wynikać może również ze zmiany ustaw (zob. art. 33 PlanZagospU).

Zobacz także:

Więcej o zagospodarowaniu przestrzennym znajdziesz w module Budownictwo, architektura i urbanistyka >>