Zmiany proponowane w Programie przez projektodawców obejmują:

  • doprecyzowanie i rozszerzenie katalogu zadań objętych Programem,
  • włączenie organizacji społecznych do realizacji niektórych zadań Programu,
  • wprowadzenie możliwości finansowania przez gminę kosztów identyfikacji zwierząt,
  • przyspieszenie prac nad projektem Programu,
  • zwiększenie wpływu Inspekcji Weterynaryjnej na treści Programu,
  • wprowadzenie sprawozdawczości z realizacji zadań w Programie z obowiązkiem informacyjnym wobec powiatowego lekarza weterynarii,
  • zwiększenie kontroli nad działaniami wójtów/burmistrzów/prezydentów miast nad zadaniami wykonywanymi w ramach Programu,
  • wprowadzenie minimalnych warunki utrzymywania psów i kotów w schroniskach dla zwierząt.

1. Zmiany zadań objętych Programem

Program jest i nadal pozostanie narzędziem zapewniania opieki bezdomnym zwierzętom, która należy do zadań własnych gminy, określonych w art. 11 ust. 1 ustawy z 21.8.1997 r. o ochronie zwierząt (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1840 ze zm.; dalej: OchrZwierzU).

Planowane zmiany w jego treści określonej art. 11a ust. 2 OchrZwierzU obejmują:

  • zobowiązanie gminy do wskazania w Programie minimalnej stawki dziennej przeznaczonej na utrzymanie zwierzęcia w schronisku, w którym zapewnia się miejsce bezdomnym zwierzętom;
  • rozszerzenie zakresu koniecznych działań opiekuńczych wobec wolno żyjących kotów (po nowelizacji wolno bytujących), poza kontynuacją dokarmiania o sterylizację albo kastrację, po których ma następować powrót kotów do ich naturalnego środowiska;
  • zamianę dotychczasowego obowiązku przeprowadzania sterylizacji lub kastracji zwierząt przebywających w schroniskach na taki obowiązek wobec zwierząt wyłapanych na terenie gminy;
  • wprowadzenie nowego zadania w postaci planu identyfikacji psów w gminie;
  • zamianę zadania polegającego na wskazaniu gospodarstwa rolnego w celu zapewnienia miejsca dla zwierząt gospodarskich na obowiązek zapewnienia miejsca w gospodarstwie rolnym dla zwierząt gospodarskich;
  • rozszerzenie dotychczasowego obowiązku zapewnienia całodobowej opieki weterynaryjnej w przypadkach zdarzeń drogowych z udziałem zwierząt na inne zdarzenia losowe, których skutkiem są obrażenia wymienionych w projekcie nowelizacji zarówno zwierząt domowych, gospodarskich jak i dzikich;
  • wprowadzenie nowego zadania polegającego na zapewnieniu w schronisku dla zwierząt świadczeń wolontariuszy na rzecz bezdomnych zwierząt.

Poza obligatoryjnymi zadaniami gminy w ramach Programu projektodawcy chcą usankcjonować możliwość ujęcia w Programie planu identyfikacji kotów.

Projektowane zmiany należy ocenić jako korzystnie wpływające na ograniczanie problemu bezdomności zwierząt domowych i bardziej odpowiadającego ich potrzebom sposobu zapewniania opieki. Realizacja Programu w rozszerzonym i dopracowanym katalogu zadań będzie wymagała zwiększenia zaangażowania gmin, także finansowego, w jego realizację .

2. Zmiany w zakresie delegowania i finansowania zadań

Projektodawcy proponują wprowadzenie możliwości ponoszenia przez gminę opłat za identyfikację psów lub kotów na swoim terenie, co należy rozumieć jako możliwość przeniesienia kosztów tych działań z właścicieli (posiadaczy) zwierząt na gminę.

Projektodawcy zamierzają wprowadzenie zakazu wykorzystywania hoteli dla zwierząt do zapewniania opieki nad bezdomnymi zwierzętami.

Dzięki jednej z projektowanych zmian gmina będzie mogła powierzyć niektóre zadania ujęte w Programie (wyłapywanie, sterylizację lub kastrację, identyfikację, poszukiwanie nowych domów, usypianie ślepych miotów) już nie tylko podmiotowi prowadzącemu schronisko, ale także organizacji społecznej, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt.

3. Zmiany w trybie przygotowania Programu

Projektodawca chce przyspieszenia o miesiąc prac nad projektem Programu, tak aby najpóźniej do 1 stycznia był przekazany do opiniowania podmiotom współdziałającym. Rozszerza przy tym katalog podmiotów współdziałających o właściwego miejscowo regionalnego dyrektora ochrony środowiska. Jednocześnie Projektodawca zamierza uznać opinię powiatowego lekarza weterynarii o Programie za wiążącą, co w praktyce można uznać za uzgodnienie projektu programu z właściwym reprezentantem Inspekcji Weterynaryjnej.

4. Nowe obowiązki gmin powiązane z Programem

Projektodawcy nowelizacji chcą zobowiązać gminy do corocznego informowania powiatowych lekarzy weterynarii o:

  • podmiotach, z którymi podpisane są umowy na wyłapywanie i pobyt w schronisku dla zwierząt, gospodarstwie rolnym oraz o organizacjach społecznych, realizujących niektóre zadania Programu,
  • liczbie zwierząt wyłapanych i miejscach, do których zostały przekazane,
  • liczbie zwierząt przekazanych do adopcji, padłych i uśpionych,
  • liczbie zwierząt, biorących udział w zdarzeniach losowych, w tym drogowych, w których odniosły one obrażenia, poddanych opiece weterynaryjnej.

Na wójta/burmistrza/prezydenta miasta projektodawcy zamierzają nałożyć liczne zadania, eliminujące lub przynajmniej ograniczające wady obecnego systemu przeciwdziałania bezdomności zwierząt poprzez następujące obowiązki:

  • zawarcie odrębnych umów na wyłapywanie bezdomnych zwierząt i na ich utrzymywanie w schronisku,
  • wyłapanie każdego zgłoszonego bezdomnego zwierzęcia,
  • prowadzenia ewidencji zwierząt wyłapanych na terenie gminy obejmującej w szczególności: nr transpondera zwierzęcia, jego fotografię, inne dane służące identyfikacji zwierzęcia (wiek, płeć, maść, wielkość, datę wyłapania zwierzęcia, datę umieszczenia zwierzęca w schronisku, datę adopcji wraz z kserokopią dokumentacji adopcyjnej, datę zgonu zwierzęcia wraz z kserokopią zaświadczenia lekarskiego o zgonie zwierzęcia),
  • uiszczanie stawki dziennej za utrzymywanie zwierząt w schronisku,
  • identyfikację psa lub kota w ciągu doby po jego wyłapaniu,
  • sterylizację lub kastrację psa lub kota w ciągu 3 dni po odbytej kwarantannie, a jeżeli stan zdrowia zwierzęcia na to nie pozwala – niezwłocznie po ustąpieniu tych przyczyn,
  • kontrolę warunków bytowych zwierząt w schronisku oraz weryfikację dokumentacji znajdującej się w schronisku z ewidencją, co najmniej raz na kwartał.

W zakresie warunków koniecznych do zapewnienia zwierzętom bezdomnym podczas opieki nad nimi mają obowiązywać minimalne warunki utrzymania zwierząt gospodarskich, a w przypadku zwierząt domowych minimalne warunki utrzymywania psów i kotów w schroniskach dla zwierząt, które zostaną określone w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw rolnictwa.