Liczne proponowane zmiany przepisów mają na celu zwiększenie efektywności selektywnego zbierania odpadów i całego gminnego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi z uwzględnieniem poprawy jego efektywności ekonomicznej.

Zmiany w zakresie zbierania odpadów

W projekcie uwzględniono ustawowy obowiązek zapewnienia przez gminy selektywnego zbierania odpadów komunalnych stanowiących co najmniej: papier, metal, tworzywa sztuczne, szkło, odpady opakowaniowe wielomateriałowe oraz bioodpady. Zaproponowano również rozszerzenie podstawowej listy odpadów przyjmowanych w punktach selektywnego zbierania m.in. o odpady środków medycznych takie jak igły i strzykawki, tekstylia i odzież oraz odpady niebezpieczne. W projekcie uwzględniono swobodę gmin w zakresie łącznego lub rozdzielnego zbierania odpadów zielonych z kuchennymi.

Gminy mają zostać uprawnione do tworzenia punktów napraw, dzięki czemu ma być możliwe wydłużenie użytkowania poszczególnych produktów a wskutek tego ograniczenie ilości wytwarzanych odpadów.

Modyfikacji mają ulec obowiązki gminy w zakresie informowania mieszkańców o funkcjonowaniu punktów selektywnego zbierania odpadów, sposobów pozbywania się typowych odpadów powstających w gospodarstwach rolnych oraz funkcjonowania gminnego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi.

Projektowane zmiany obejmują gromadzenie odpadów komunalnych nie tylko w pojemnikach ale także w workach. Gromadzone przez właściciela nieruchomości odpady niesegregowane mają być przekazywane podmiotom zbierającym wyłącznie z miejsc ich wytworzenia. W przepisach dotyczących kształtowania treści regulaminu utrzymania czystości i porządku mają zostać uszczegółowione kwestie minimalnej ilości pojemników i worków. Selektywne zbieranie odpadów ma być też prowadzone w sposób ułatwiający to działanie osobom niepełnosprawnym. W projekcie uwzględniono wpływ posiadania kompostownika przez właściciela nieruchomości w zabudowie jednorodzinnej na obowiązek posiadania pojemnika lub worków na bioodpady oraz wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Zmiany w zakresie organizacji systemu i nadzoru gmin 

Przepisy zawarte w projekcie umożliwiają budowę, rozbudowę, modernizację, utrzymanie i eksploatację przez gminę lub wspólnie z inną gminą lub gminami, instalacji do przetwarzania odpadów powstałych z przetworzenia odpadów komunalnych, zgodnie z hierarchią sposobów postępowania z odpadami i zasadą bliskości, jeżeli na lokalnym rynku brakuje takich instalacji lub ich moce przerobowe są niewystarczające.

Projekt uwzględnia zmiany polegające na odejściu od ryczałtowego rozliczania się podmiotów odbierających odpady komunalne z gminą.

W projekcie uregulowano obowiązki w zakresie kontroli umów i dowodów uiszczania opłat za pozbywanie się z terenu nieruchomości nieczystości ciekłych oraz za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Projektowane zmiany obejmują zmianę sposobu obliczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi dla domków letniskowych i innych nieruchomości wykorzystywanych na cele rekreacyjno-wypoczynkowe.

Prawodawca zaproponował możliwość wyłączenia się właściciela nieruchomości niezamieszkałej z gminnego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi.

Projektowane zmiany obejmują też treść deklaracji, w której dopuszcza się uwzględnienie częstotliwości odbierania poszczególnych frakcji odpadów komunalnych dla nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy. Zaproponowano też możliwość wskazania okresów korzystania z nieruchomości, na której znajdują się domki letniskowe, lub innej wykorzystywanej na cele rekreacyjno-wypoczynkowe. Deklaracja będzie mogła również zawierać informację dotyczącą posiadania przez właściciela przydomowego kompostownika i kompostowania w nim bioodpadów. Zmiany uwzględniają także kwestię składania odrębnych deklaracji o wysokości opłaty w przypadku nieruchomości zabudowanych budynkiem wielolokalowym lub budynkami wielolokalowymi, z przyporządkowanymi im oddzielnymi miejscami gromadzenia odpadów komunalnych.

Zmiany w zakresie opłat 

Projektowane zmiany obejmują zmianę sposobu obliczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi dla domków letniskowych i innych nieruchomości wykorzystywanych na cele rekreacyjno-wypoczynkowe. W uchwale rady gminy ma zostać określona maksymalna stawki opłaty ryczałtowej dla tego typu nieruchomości.

Dookreślono też kwestie opłat w przypadku rodzinnych ogrodów działkowych, w przypadku których mają być stosowane przepisy dotyczące ustalania wysokości opłaty za odbieranie odpadów z nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy. Wysokość stawki opłaty ma być określona dla całego ogrodu działkowego, a nie dla pojedynczej działki wchodzącej w skład danego ogrodu działkowego.

W projekcie określono wartość maksymalnej stawki opłaty za odbieranie odpadów z nieruchomości, na której nie zamieszkują mieszkańcy.

Przepisy zawarte w projekcie upoważniają radę gminy do podjęcia uchwały o rozliczeniu środków pozyskanych ze sprzedaży surowców wtórnych i produktów przygotowanych do ponownego użycia na pokrycie kosztów funkcjonowania systemu gospodarowania w gminie, co ma umożliwić obniżenie wysokości opłat. Obniżenie obciążeń mieszkańców będzie również możliwe poprzez zwolnienie z części opłaty właścicieli nieruchomości, którzy będą zagospodarowywać bioodpady stanowiące odpady komunalne w przydomowych kompostownikach.

Projektowane zmiany obejmują wprowadzenie dwukrotnie wyższej opłaty za niesegregowanie odpadów.