Pełne oskładkowanie umów zlecenia od 1 stycznia 2022 roku? Termin jest zagrożony

Projekt ustawy dotyczący (nie)pełnego oskładkowania umów zlecenia miał zostać opublikowany i przyjęty podczas jesiennych prac nad projektami ustaw w ramach Polskiego Ładu. Pierwsze zapowiedzi wskazywały, że zmiany będą obowiązywały od 1.1.2022 r. Do dnia przygotowania artykułu, ustawa nie została zaprezentowana i skierowana do konsultacji społecznych, co może spowodować opóźnienie wejścia w życie przepisów.

W odpowiedzi z 29.10.2021 r. na interpelację poselską (nr 27454) w sprawie założeń Polskiego Ładu w zakresie ograniczenia umów cywilnoprawnych resort pracy wskazał, że temat oskładkowania umów zlecenia nie jest tematem nowym. Jest on dyskutowany już od wielu lat i był ujęty w różnych dokumentach, między innymi, w Przeglądzie emerytalnym. Temat ten wielokrotnie też był poruszany na forum Rady Dialogu Społecznego (RDS). Obecnie nadal trwają prace analityczne w zakresie oskładkowania umów cywilnoprawnych. Określenie zakresu zmian oraz przyjęcie konkretnych rozwiązań w tym zakresie będzie możliwe po zakończeniu prac.

Celem projektu jest uporządkowanie systemu ubezpieczeń społecznych, jego racjonalizacja, w tym ujednolicenie zasad podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz wprowadzenie jednolitych rozwiązań w zakresie przyznawania i wypłaty świadczeń, a także usprawnienie funkcjonowania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w kontekście gospodarki finansowej, oraz rozliczeń z płatnikami składek. W praktyce z perspektywy pracodawcy pod względem kosztów nastąpi zrównanie umowy zlecenia z umową o pracę, przez co umowa zlecenia nie będzie już tak konkurencyjna. Obecnie obowiązkiem pracodawcy jest oskładkowanie umowy zlecenia do wysokości minimalnego wynagrodzenia (2800 zł w 2021 r., od stycznia 2022 r. będzie to 3010 zł). Jeżeli projektowane zmiany wejdą w życie, to od każdej umowy, bez względu na jej wysokość pracodawca będzie musiał finansować składki na ubezpieczenia społeczne. W związku z obowiązującym już rejestrem umów o dzieło, które pracodawcy mają obowiązek zgłaszać do ZUS od stycznia 2021 r., należy pamiętać, że ZUS mając większą wiedzę o takich umowach może łatwiej kontrolować pracodawców, którzy będą próbowali traktować umowę o dzieło jako alternatywę dla oskładkowanego zlecenia. 

Zgodnie z informacjami pojawiającymi się w ostatnim czasie w ramach reformy pełnego oskładkowania umów zlecenia mogą się pojawić wyjątki: 

Warto podkreślić, że umowa zlecenia po zmianach jakie zostały wprowadzone w ramach ustawy z 29.10.2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, nie jest już tak konkurencyjna, przede wszystkim dlatego, że osoby zarabiające na jej podstawie nie będą mogły skorzystać z ulgi dla klasy średniej. 

W konsekwencji wprowadzonych zmian w ramach tzw. Polskiego Ładu zmianie ulegną wynagrodzenia zleceniobiorców. Wyższa kwota wolna i wyższy próg podatkowy wpłyną pozytywnie na wysokość wynagrodzenia. Jednak brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej od PIT oraz brak ulgi dla klasy średniej dla zleceniobiorców oznaczać będzie, że wynagrodzenie ze zlecenia będzie niższe.