Z uzasadnienia:

Wyrokiem z 11.6.2015 r. WSA w Warszawie oddalił skargę E.S. na zmianę interpretacji indywidualnej Ministra Finansów w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Ze stanu faktycznego sprawy wynika, że E.S. wnioskiem z 25.6.2010 r. uzupełnionym 6.8.2010 r. zwróciła się o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób fi­zycznych.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynikało, że podatniczka prowadzi działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej i rozlicza się na zasadach ogólnych. Od stycznia 2011 r. planuje wystąpić z wnioskiem o umożliwienie rozliczania się kartą podatkową na podstawie ustawy z 20.11.1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. Nr 144, poz. 930 ze zm.; dalej: RyczałtU). Strona wyjaśniła, że od 1.1.2011 r. zamierza prowadzić wyłącznie działalność usługową i wytwórczo-usługową określoną w art. 23 ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy, opisaną bliżej w części I tabeli stanowiącej załącznik nr 3 do ustawy, w zakresie wymienionym w załączniku nr 4 do ustawy – przy zatrudnieniu nieprzekraczającym stanu określonego w tabeli, a w szczególności określone w pkt 70 Tabeli usługi w zakresie robót budowlanych związanych ze wznoszeniem budowli. Skarżąca zamierza prowadzić działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej sklasyfikowanej w PKD pod pozycjami:

– 41.10.Z (PKD 2007) Realizacja projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków,

– 70.11.Z (PKD 2004) Zagospodarowanie i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek.

(…) W szczególności oferowane usługi budowlane polegałyby na usługach remontowych oraz budowie na gruncie klienta domów jednorodzinnych, altanek, domków sezonowych lub na budowie na gruncie podatnika budynków wielorodzinnych i przeniesieniu własności wyodrębnionych w tych budynkach lokali na rzecz klientów, dla których zostały wytworzone na podstawie umowy o wybudowanie mieszkania. Przy wykonywaniu ww. usług skarżąca zamierza zatrudnić do pięciu pracowników budowlanych. (…)

W związku z tak przedstawionym opisem zdarzenia przyszłego zadała pytanie:

1. Czy osiągając z ww. działalności gospodarczej przychody, może opłacać od 2011 r. zryczałtowany podatek dochodowy w formie karty podatkowej?

2. Czy chcąc rozliczać się na zasadach karty podatkowej, może łącznie prowadzić działalność opisaną w pkt 70 oraz 88 w art. 23 ust. 1 pkt 1 RyczałtU, opisaną bliżej w części I tabeli stanowiącej załącznik nr 3 do ustawy (nie przekraczając maksymalnej liczby osób zatrudnionych)?

Zdaniem skarżącej odpowiedź na wszystkie pytania jest twierdząca, bowiem zamierza ona prowadzić działalność określoną w art. 23 ust. 1 pkt 1 RyczałtU przy zatrudnieniu pięciu osób.

Dyrektor IS w Katowicach działający z upoważnienia Ministra Finansów w interpretacji indywidualnej z 6.9.2010 r. uznał stanowisko podatniczki za prawidłowe, stwierdzając m.in., że planowana działalność gospodarcza mieści się w katalogu działalności kwalifikujących się do rozliczania podatku dochodowego w formie karty podatkowej (…) , jeżeli w wymaganym ustawowym terminie strona złoży wniosek o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej (…) i spełni określone w art. 25 ust. 1 ww. ustawy warunki (…).

W dniu 10.7.2014 r. w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z 6.9.2010 r. Minister Finansów zmienił ją i uznał stanowisko podatniczki za nieprawidłowe. W uzasadnieniu powołał się na art. 2 ust. 1, art. 23 ust. 1 pkt 1, art. 25 ust. 1, ust. 3 RyczałtU. Wskazał, że charakterystykę działalności usługowej i wytwórczo-usługowej dotyczącą zakresu usług budowlanych zawiera poz. 70 załącznika nr 4 do powołanej ustawy. Minister zauważył, że zakres robót budowlanych wymienionych w załączniku nr 4 w poz. 70 nie obejmuje usług opisanych we wniosku polegających na budowie na gruncie wnioskodawczyni budynków wielorodzinnych i przeniesieniu własności wyodrębnionych w tych budynkach lokali na rzecz klientów, dla których zostały wytworzone na podstawie umowy o wybudowanie mieszkania. Minister wskazał, że zakres działalności podany we wniosku wykracza poza roboty budowlane opisane w podanej wyżej charakterystyce działalności usługowej i wytwórczo-usługowej. Opisane przez skarżącą usługi w zakresie działalności deweloperskiej nie mieszczą się również w innej kategorii działalności usługowej i wytwórczo-usługowej podlegającej opodatkowaniu w formie karty podatkowej, gdyż nie zostały wymienione w załączniku Nr 4 do RyczałtU. W konsekwencji świadczenie takich usług wyłącza opodatkowanie w formie karty podatkowej.

Skarżąca po wezwaniu Ministra Finansów do usunięcia naruszenia prawa wystąpiła ze skargą na dokonaną zmianę interpretacji indywidualnej do WSA w Warszawie. (…)

Oddalając przedmiotową skargę, WSA w Warszawie wskazał, że w zaskarżonej zmianie interpretacji indywidualnej z 10.7.2014 r. Minister Finansów w sposób wyczerpujący uzasadnił przyczyny dokonania zmiany interpretacji indywidualnej z 6.9.2010 r. oraz prawidłowo pod względem prawnym wykazał, że stanowisko wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego w kwestii dotyczącej opodatkowania w formie karty podatkowej, dochodów (przychodów) z prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie robót budowlanych i usług kosmetycznych, na zasadach określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 RyczałtU osoby fizyczne osiągające przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej mogą opłacać zryczałtowany podatek dochodowy w formie karty podatkowej. Opodatkowanie w tej formie przysługuje, jeżeli zostaną jednak spełnione warunki określone w tej ustawie. Na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, zryczałtowany podatek dochodowy w formie karty podatkowej mogą płacić podatnicy prowadzący działalność usługową lub wytwórczo-usługową, określoną w części I tabeli stanowiącej załącznik nr 3 do ustawy, w zakresie wymienionym w załączniku nr 4 do ustawy – przy zatrudnieniu nieprzekraczającym stanu określonego w tabeli.

Stosownie do art. 25 ust. 1 wymienionej ustawy podatnicy prowadzący działalność, o której mowa w art. 23, podlegają opodatkowaniu w formie karty podatkowej, jeżeli:

1) złożą wniosek o zastosowanie opodatkowania w tej formie,

2) we wniosku, o którym mowa w pkt 1, zgłoszą prowadzenie działalności wymienionej w jednej z 12 części tabeli,

3) przy prowadzeniu działalności nie korzystają z usług osób niezatrudnionych przez siebie na podstawie umowy o pracę oraz z usług innych przedsiębiorstw i zakładów, chyba że chodzi o usługi specjalistyczne,

4) nie prowadzą, poza jednym z rodzajów działalności wymienionej w art. 23, innej pozarolniczej działalności gospodarczej,

5) małżonek podatnika nie prowadzi działalności w tym samym zakresie,

6) nie wytwarzają wyrobów opodatkowanych, na podstawie odrębnych przepisów, podatkiem akcyzowym,

7) pozarolnicza działalność gospodarcza zgłoszona we wniosku, o którym mowa w pkt 1, nie jest prowadzona poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Działalność usługowa oraz wytwórczo-usługowa w zakresie robót budowlanych została wymieniona w poz. 70 części I Tabeli miesięcznych stawek podatku dochodowego w formie karty podatkowej, stanowiącej załącznik nr 3 do RyczałtU (…). Charakterystykę działalności usługowej i wytwórczo-usługowej dotyczącą zakresu usług budowlanych: murarskich, ciesielskich, dekarskich, posadzkarskich, malarskich, związanych z wykładaniem i tapetowaniem ścian, izolatorskich, związanych ze wznoszeniem i montażem konstrukcji stalowych zawiera poz. 70 załącznika nr 4 do powołanej ustawy, przedstawiony w nim zakres robót budowlanych, upoważniał organ do stwierdzenia, że nie obejmuje on innych usług opisanych we wniosku z 25.6.2010 r., tj. polegających na budowie na gruncie podatnika budynków wielorodzinnych i przeniesieniu własności wyodrębnionych w tych budynkach lokali na rzecz klientów, dla których zostały wytworzone na podstawie umowy o wybudowanie mieszkania. Z powołanych przepisów wynika wprost, że skoro zakres działalności wskazany we wniosku wykracza poza roboty budowlane opisane w charakterystyce działalności usługowej i wytwórczo-usługowej w poz. 70 załącznika nr 4 do ustawy oraz opisane przez wnioskodawczynię usługi w zakresie działalności deweloperskiej nie mieszczą się w innej kategorii działalności usługowej i wytwórczo-usługowej wymienionej w załączniku Nr 4 do ustawy, to świadczenie takich usług wyłącza opodatkowanie w formie karty podatkowej.

Wojewódzki Sąd Administracyjny podkreślił, że Minister Finansów, wydając przedmiotową interpretację, bazował na podanym we wniosku o interpretację stanie faktycznym, który jest dla organu podatkowego wiążący, a więc zobowiązany był przy jej wydawaniu uwzględnić okoliczność, że zakres usług budowlanych obejmuje także usługi polegające na budowie na gruncie podatnika budynków wielorodzinnych i przeniesieniu własności wyodrębnionych w tych budynkach lokali na rzecz klientów, dla których zostały wytworzone na podstawie umowy o wybudowanie mieszkania, a co przesądza o prawnopodatkowej zmianie dotychczasowego stanowiska wyrażonego w interpretacji z 6.9.2010 r.

Od wyroku WSA w Warszawie podatniczka wywiodła skargę kasacyjną (…).

Na podstawie art. 174 pkt 1 i 2 ustawy z 30.8.2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm., dalej: PostSądAdmU) rozstrzygnięciu sądu I instancji zarzuciła:

I) naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie; a to:

1) art. 23 ust. 1 pkt 1 RyczałtU poprzez jego błędną interpretację;

2) art. 25 ust. 1 pkt 2 RyczałtU poprzez jego błędną interpretację;

3) art. 25 ust. 3 RyczałtU poprzez jego błędną interpre­tację;

4) art. 40 ust. 2 pkt 1 RyczałtU poprzez jego zastoso­wanie;

5) art. 14k § 1 OrdPU poprzez jego niezastosowanie.

II. naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik sprawy, a to przepisu:

a) art.145 § 1 pkt 1 lit. a) i c) PostSądAdmU (…);

b) art. 141 § 4 PostSądAdmU (…).

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga jest niezasadna.

(…) Skarga kasacyjna w rozstrzyganej sprawie nie może odnieść zamierzonego przez jej autora skutku, ponieważ sformułowane w niej zarzuty nie zostały w zasadzie w ogóle uzasadnione, tym samym większość z nich wymyka się spod kontroli sądu odwoławczego.

Skarżąca w ogóle nie wskazała, jak jej zdaniem należy wyłożyć art. 23 ust. 1 pkt 1 art. 25 ust. 1 pkt 2 i art. 25 ust. 3 RyczałtU, których błędną interpretację zarzuciła sądowi I instancji. Wobec powyższego kierując się wytycznymi wynikającymi z przywołanej uchwały NSA z 26.10.2009 r., wskazać jedynie wypada, że wykładnia powołanych przepisów dokonana w rozstrzyganej sprawie przez sąd I instancji jest prawidłowa. Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 1 RyczałtU zryczałtowany podatek dochodowy w formie karty podatkowej mogą płacić podatnicy prowadzący działalność usługową lub wytwórczo-usługową, określoną w części I tabeli stanowiącej załącznik nr 3 do ustawy, w zakresie wymienionym w załączniku nr 4 do ustawy – przy zatrudnieniu nieprzekraczającym stanu określonego w tabeli. W rozstrzyganej sprawie organ interpretacyjny porównał zakres usług budowalnych wskazanych przez podatniczkę we wniosku o interpretację z charakterystyką działalności usługowej i wytwórczo-usługowej dotyczącą zakresu usług budowlanych zawartą w poz. 70 załącznika nr 4 do powołanej ustawy, i prawidłowo stwierdził, że w zakresie robót budowlanych nie mieszczą się opisane we wniosku skarżącej usługi o charakterze deweloperskim polegające na wznoszeniu na gruncie podatniczki budynków wielorodzinnych i przeniesieniu wyodrębnionych w nich lokali na rzecz klientów skarżącej. Wykonywanie zaś przez stronę innych usług niż opisane w części I tabeli stanowiącej załącznik nr 3 do ustawy, w zakresie wymienionym w załączniku nr 4 do ustawy, wyklucza możliwość opodatkowania kartą podatkową.

Prawidłowość wykładni art. 23 ust. 1 pkt 1 RyczałtU dokonanej w rozstrzyganej sprawie przez Ministra Finansów potwierdza także pogląd wyrażony w wyroku tutejszego sądu z 15.3.2017 r., II FSK 563/17 (dostępny w bazie CBOIS http://orzeczenia.nsa.gov.pl/) wydanym w innej sprawie skarżącej, zgodnie z którym w art. 25 ust. 1 pkt 4 RyczałtU wyraźnie sformułowano przesłankę negatywną zastosowania karty podatkowej. W świetle tego przepisu z opodatkowania w formie karty mogli skorzystać ci przedsiębiorcy, którzy prowadzili wyłącznie działalność określoną w art. 23 tej ustawy – czyli działalność wymienioną w załączniku nr 3 do ustawy. A contrario, ci podatnicy, którzy oprócz działalności wymienionej w załączniku nr 3 prowadzili inną działalność, nie mogli podlegać opodatkowaniu w formie karty podatkowej.

Podobne stanowisko zajął NSA w wyrokach z 7.10.2015 r., II FSK 1663/13 oraz 23.8.2016 r., II FSK 1545/14. Pogląd ten aprobuje również doktryna: Opodatkowanie w formie karty podatkowej ogranicza swobodę prowadzenia działalności przez danego podatnika. Z komentowanego artykułu wynika bowiem, że jednym z warunków opodatkowania w formie karty podatkowej jest brak prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej innej niż ta, z której przychody mogą być opodatkowane kartą podatkową. Podatnik opodatkowany w formie karty podatkowej może prowadzić tylko te rodzaje działalności, które są wymienione w art. 23 ustawy. Nie może wykonywać innego rodzaju aktywności gospodarczej (w innym szerszym zakresie).

Skoro podatniczka w swoim wniosku o interpretację wskazała, że poza działalnością wymienioną w części I Tabeli w załączniku nr 3 do ustawy w postaci usług w zakresie robót budowlanych scharakteryzowanych bliżej w załączniku nr 4 do ustawy znalazła się także sprzedaż nieruchomości na własny rachunek, tj. budowa na gruncie podatnika budynków wielorodzinnych i przeniesieniu wyodrębnionych w tych budynkach lokali na rzecz klientów, dla których zostały wytworzone na podstawie umowy o wybudowanie mieszkania, to prawidłowo Minister Finansów uznał, że działalność ta nie mieści się w zakresie działalności określonej w art. 23 ust. 1 pkt 1, a zatem podatniczce nie przysługuje uprawnienie do opodatkowania w formie karty podatkowej.

Odnośnie zarzutu naruszenia art. 40 ust. 2 pkt 1 RyczałtU wskazać należy, że przepis ten w ogóle nie podlegał interpretacji w kontrolowanym postępowaniu stąd zarzut jego błędnego zastosowanie sformułowany w skardze kasacyjnej jest niezrozumiały.

W rozstrzyganej sprawie nie mieliśmy także do czynienia z naruszeniem zawartej w art. 14k–14n OrdPU zasady ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się przez podatniczkę do wydanej korzystnej interpretacji podatkowej. Ochrona ta bowiem powstaje od momentu zastosowania się przez podatnika do wydanej dla niego interpretacji i trwa do momentu jej zmiany bądź uchylenia. Skarżąca zaś w istnieniu ochrony, o której mowa w art. 14k i art. 14m OrdPU zdaje się upatrywać braku możliwości dokonania zmiany interpretacji, do której podatnik się zastosował. Wykładnia ta stoi w oczywistej sprzeczności z art. 14e § 1 OrdPU statuującym kompetencje dla Ministra Finansów do zmiany wadliwej interpretacji indywidualnej. Zgodnie z art. 14e § 1 OrdPU minister właściwy do spraw finansów publicznych może z urzędu zmienić wydaną interpretację (ogólną lub indywidualną), jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Dokonując zmiany interpretacji, Minister Finansów powinien wskazać w sposób wyraźny, że treść wcześniejszej interpretacji pozostaje w wyraźnej i oczywistej sprzeczności z treścią interpretowanych przepisów, a charakter tego naruszenia powoduje, iż rozstrzygnięcie takie nie może być akceptowane jako akt wydany przez organ ­praworządnego państwa (por. wyrok NSA z 17.6.2011 r., II FSK 1568/10, dostępny w CBOSA). W ten właśnie sposób prawidłowo w rozstrzyganej sprawie postąpił Minister Finansów.

Powyższe przesądza także o braku naruszenia zasady wyrażonej w art. 121 § 1 OrdPU. O uchybieniu zasadzie pogłębiania zaufania do organów państwa nie stanowi bowiem podjęcie przez organ rozstrzygnięcia odmiennego od oczekiwanego przez podatnika, w sytuacji gdy organ interpretacyjny prawidłowo ocenił przedstawione we wniosku o interpretację zdarzenie oraz wyjaśnił prawidłowo zastosowaną podstawę prawną. Wbrew twierdzeniom zawartym w skardze kasacyjnej korzystna dla skarżącej interpretacja podatkowa została prawidłowo w sposób wskazany w art. 14e § 1 OrdPU wyeliminowana z obrotu prawnego przez upoważniony do tego organ. Z kolei brak reakcji ze stron organu interpretacyjnego na wezwanie skarżącej do usunięcia naruszenia prawa również nie stanowi o naruszeniu zasady zaufania do organów państwa. Odpowiedź na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, sporządzana przez organ podatkowy, który wydał zaskarżoną interpretację, stwarza temu organowi możliwość samodzielnej weryfikacji wydanego rozstrzygnięcia, w sytuacji gdy adresat interpretacji sygnalizuje zamiar skorzystania ze skargi do sądu administracyjnego. Sąd I instancji nie może rozpoznać skargi, która nie została poprzedzona wyczerpaniem przez stronę skarżącą właściwego trybu zaskarżenia interpretacji w administracyjnym toku instancji, jednak w przypadku interpretacji tryb ten zostaje wyczerpany już przez samo wezwanie organu do usunięcia naruszenia prawa. (…)

Wobec wykazania, że żaden z zarzutów skargi kasacyjnej nie okazał się uzasadniony, na podstawie art. 184 ­PostSądAdmU, Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji.