Stan faktyczny
Zgodnie z przepisami art. 32 ust. 1-2 ustawy z 23.5.1991 r. o związkach zawodowych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1881 ze zm. – dalej: ZwZawU), ochrona stosunku pracy przysługuje przez okres określony uchwałą zarządu związku, a po jego upływie – dodatkowo przez czas odpowiadający połowie okresu określonego uchwałą, nie dłużej jednak niż rok po upływie terminu wskazanego w uchwale. W taki sposób uzyskał ochronę Paweł D., będący wcześniej działaczem jednego ze związków zawodowych (zasiadał we władzach międzyzakładowej organizacji związkowej), jednak ochronę tą otrzymał na mocy kilku następujących po sobie uchwał zarządu związku zawodowego. Ostatnia uchwała ustalała okres jego ochrony na 6 miesięcy.
Po zakończeniu tej ochrony i upływie niewiele ponad 3 miesięcy Paweł D. został zwolniony z pracy za wypowiedzeniem, w związku z likwidacją jego stanowiska pracy. Od tego wypowiedzenia odwołał się do sądu, twierdząc, że okres dodatkowej ochrony jeszcze nie upłynął, ponieważ łączny okres ochronny wynikający z uchwał związkowych przekraczał 2 lata, a więc powinien podlegać dodatkowej ochronie po wygaśnięciu ostatniej uchwały związku jeszcze przez rok.
Rozstrzygnięcia sądów
Sądy I i II instancji powództwo o przywrócenie do pracy oddaliły, ale SN uwzględnił skargę kasacyjną i nakazał ponowne rozpoznanie sprawy.
Uzasadniając wyrok SN wskazał, że okresy ochronne działaczy wprowadzone kolejno następującymi po sobie uchwałami zarządu związku zawodowego, powinny być sumowane. I od tej sumy należy proporcjonalnie ustalić okres ochrony dodatkowej, trwającej po wygaśnięciu uchwały związku zawodowego. Powinien on wynosić 1/2 łącznego okresu ochronnego wynikającego z wcześniejszych uchwał, nie więcej jednak niż rok. Uchwał kolejno następujących po sobie nie można traktować jako autonomicznych bytów prawnych.
Konsekwencje dla pracodawcy
Przepis art. 32 ust. 2 ZwZawU stanowi, że ochrona stosunku pracy przysługuje działaczowi związkowemu po zakończeniu pełnienia funkcji w związku zawodowym przez okres określony uchwałą zarządu tego związku, a po jego upływie – dodatkowo przez czas odpowiadający połowie okresu określonego uchwałą, nie dłużej jednak niż rok po jego upływie. Sąd Najwyższy uznał, że okres określony uchwałą należy rozumieć jako łączny okres wszystkich uchwał podjętych w tej samej kwestii – ochrony danego pracownika. Argumentem może być uznanie, że zakończenie obowiązywania np. pierwszej uchwały, gdyby uznać rozłączność tych uchwał, spowodowałoby konieczność uznania, że ochrona trwa za każdym razem przez dodatkowy okres równy 1/2 okresu ustalonego uchwałą. Tymczasem w sytuacji podjęcia przez zarząd związku kolejnej uchwały w tym samym przedmiocie skutkuje wykluczeniem zastosowania okresu ochronnego dodatkowego. Nadal obowiązuje okres podstawowy, teraz już wynikający z kolejnej uchwały. To stanowi argument za tym, by okresy ochronne sumować.
