Określenie ewentualnych form wsparcia przez samorządy uchodźców z Ukrainy

Według projektowanego zapisu:

3. Jednostka samorządu terytorialnego, związek jednostek samorządu terytorialnego lub związek metropolitalny, z własnej inicjatywy i w zakresie posiadanych środków, może zapewnić pomoc obywatelom Ukrainy, o których mowa w art. 1 ust. 1.

Zakres ewentualnej pomocy projektodawca dookreślił poprzez odesłanie do ust. 1 gdzie przewiduje się następujące formy pomocy:

1. zakwaterowanie,
2. zapewnienie całodziennego wyżywienia zbiorowego;
3. zapewnienie transportu do miejsc zakwaterowania, między nimi lub do ośrodków prowadzonych przez Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub miejsc, w których obywatelom Ukrainy udzielana jest opieka medyczna;
4. finansowanie przejazdów środkami transportu publicznego oraz specjalistycznego transportu przeznaczonego dla osób z niepełnosprawnością w szczególności do miejsc lub pomiędzy miejscami, o których mowa w pkt 1–3;
5. zapewnienie środków czystości i higieny osobistej oraz innych produktów.

W tym miejscu warto także odnotować, że stosowanie ww. form wsparcia ma być możliwe po przyjęciu przez organ stanowiący danej jednostki samorządu terytorialnego specjalnej uchwały, która ma określać zakres pomocy (ust. 4). Natomiast według projektodawcy – formy i tryb udzielania pomocy określić ma właściwy organ wykonawczy danej jednostki lub związku.

Z powyższego należy więc wnioskować, że projektodawca przewiduje pewien dualizm decyzyjny w ww. zakresie przedmiotowym. Z jednej strony bowiem organ stanowiący samorządu (np. rada gminy) ma określić ogólny zakres pomocy, z drugiej zaś strony organ wykonawczy samorządu (np. wójt gminy) ma konkretyzować ww. pomoc poprzez ustalenie form i trybu jej udzielania.

Podsumowując, wydaje się, że projektowane rozwiązanie legislacyjne jest słuszne. W praktyce gmina, czy powiat, uzyska w pełni legalne możliwości np. zakwaterowania uchodźców, czy zapewnienia całodziennego wyżywienia albo zapewnienia środków czystości i higieny osobistej oraz innych produktów. Inna sprawa to praktyczna realizacja tych form wsparcia. W każdym razie jest to przepis fakultatywny, więc każdy samorząd samodzielnie zadecyduje – czy, i w jakim zakresie będzie w stanie podołać finansowo i organizacyjnie wskazanym formom pomocy dla obywateli Ukrainy.