Od 1.1.2016 r. obowiązuje nowelizacja ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.; dalej: VATU), zakładająca istotne ograniczenie prawa do odliczenia podatku naliczonego poprzez uregulowanie zasad stosowania proporcji.
Nowe przepisy dotyczą podatników, którzy nabyte towary i usługi wykorzystują jednocześnie do wykonywanej przez nich działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza i nie jest możliwe przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej, a którzy to podatnicy chcieliby skorzystać z przysługującego im prawa do odliczenia. Podatnicy tacy będą zobowiązani, na podstawie art. 86 ust. 2a VATU, do stosownego obliczenia kwoty podatku naliczonego.
W nowym rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 86 ust. 22 VATU Minister Finansów zaproponował szczegółowe przepisy dotyczące zalecanych sposobów określania proporcji w przypadku niektórych podatników.
W rozporządzeniu dla niektórych podatników wskazane są sposoby określania proporcji uznane za najbardziej odpowiadające specyfice wykonywanej działalności i dokonywanych przez nich nabyć.
Regulacje dotyczą jednostek samorządu terytorialnego, samorządowych jednostek budżetowych, państwowych jednostek budżetowych, uczelni publicznych i instytutów badawczych.
Podatnicy ci nie będą jednak musieli korzystać ze wskazanych sposobów określania proporcji – jeśli uznają, że inny sposób jest w ich ocenie bardziej adekwatny. Równocześnie jednak nie będą mieć wtedy pewności prawa gwarantowanej rozporządzeniem.
Rozporządzenie weszło w życie 1.1.2016 r.