Komisja Europejska (KE) 23.1.2019 r. opublikowała projekt decyzji derogacyjnej umożliwiającej Polsce wprowadzenie obowiązkowego mechanizmu split payment (podzielonej płatności) w odniesieniu do wybranych towarów oraz rodzajów prowadzonej działalności gospodarczej. Projekt decyzji jest zgodny z wnioskiem i należy przypuszczać, że decyzja KE będzie korzystna dla Polski. Jeśli tak się stanie polski ustawodawca będzie mógł wprowadzić w określonym czasie obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności do określonych towarów i usług wobec, których istnieje obiektywnie duży problem oszustów podatkowych.
Zgodnie z załącznikiem do projektu decyzji derogacyjnej KE mechanizm podzielonej płatności obligatoryjnie może być stosowany w odniesieniu do 152 grup towarowych i usługowych określonych zgodnie z PKWiU z 2008 r. Obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności mogą zostać objęte: wyroby ze stali, metale szlachetne, metale kolorowe; odpady, złom, surowce wtórne; elektronika – m.in.: procesory, smartfony, telefony, tablety, notebooki, laptopy, konsole do gier, tusze, tonery, dyski twarde; paliwa do napędu samochodów, oleje opałowe i smarowe; prawa do emisji gazów cieplarnianych; roboty budowlane; węgiel; handel częściami do samochodów i motocykli.
W ocenie Polski aby skutecznie walczyć z oszustwami podatkowymi w ww. sektorach trzeba wprowadzić obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności. To stanowisko uznała KE w uzasadnieniu do projektu podjętej decyzji. Komisja uznała, że w takim zakresie w jakim Polska chce wprowadzić ww. obowiązek zasada proporcjonalności nie jest naruszona.
Obowiązek podzielonej płatności ma mieć zastosowanie do dostaw towarów i świadczenia usług między podatnikami (tj. między przedsiębiorstwami /B2B/), wymienionych w załączniku do projektu decyzji. Będzie obejmował wyłącznie elektroniczne przelewy bankowe – nie będzie więc dotyczył innych form płatności.
Aktualnie w modelu dobrowolnej podzielonej płatności, w przypadku nadwyżki podatku naliczonego w stosunku do podatku należnego, wykazanej przez podatnika w deklaracji VAT jako kwota podlegająca zwrotowi, zwrot taki następuje standardowo w ciągu 60 dni na zwykły rachunek podatnika. Polska zadeklarowała jednak we wniosku do KE, że w przypadku transakcji objętych modelem obowiązkowej podzielonej płatności na wniosek podatnika posiadającego zablokowany rachunek VAT zwrot zostanie dokonany w ciągu 25 dni.
Po zatwierdzeniu decyzji KE, które może nastąpić w najbliższym czasie ministerstwo finansów zacznie zapewne szybkie prace nad przygotowaniem przepisów wprowadzających obowiązkowy split payment. Należy się więc spodziewać, że takie przepisy mogą zacząć obowiązywać już w drugiej połowie roku. Decyzja derogacyjna daje możliwość obowiązywania w Polsce przepisów dotyczących obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności w okresie od 1.3.2019 r. do 28.2.2022 r.
