Wprowadzenie

Co do zasady, zgodnie z art. 66 ust. 1 ustawy z 14.12.2012 r. o odpadach (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 701 ze zm.; dalej: OdpadyU), posiadacz odpadów jest obowiązany do prowadzenia na bieżąco ich ilościowej i jakościowej ewidencji. Obowiązek ten nie dotyczy wytwórców odpadów komunalnych (art. 66 ust. 4 pkt 1 lit a OdpadyU).

Odpadami komunalnymi są odpady powstające w gospodarstwach domowych, z wyłączeniem pojazdów wycofanych z eksploatacji, a także odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych (art. 3 ust. 1 pkt 7 OdpadyU). Zarówno więc mieszkańców tworzących gospodarstwa domowe jak i innych wytwórców odpadów komunalnych (w tym przypadku o ile nie są tą odpady niebezpieczne) nie obejmuje obowiązek prowadzenia ewidencji takich odpadów.

Nie oznacza to jednak, że przekazywaniu odpadów komunalnych nie towarzyszą dokumenty ewidencyjne. Właściwym dokumentem jest w tym przypadku KPOK, do której stosowania zostali zobowiązani:
a) podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości,
b) posiadacz odpadów prowadzący zbieranie lub przetwarzanie odpadów komunalnych,
c) transportujący odpady komunalne (art. 67 ust. 1 pkt 3 lit. a‒c OdpadyU).

Dokumenty ewidencji odpadów, w tym KPOK, sporządza się za pośrednictwem indywidualnego konta w BDO (art. 67 ust. 6 OdpadyU).

Obowiązek stosowania KPOK zastępuje obowiązek stosowania kart przekazywania odpadów, które obowiązują przy przekazywaniu odpadów innych niż komunalne.

Obieg dokumentów

Obieg KPOK w systemie BDO jest następujący:

1) kartę przekazania odpadów komunalnych sporządza podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości (wytwórców odpadów komunalnych) przed rozpoczęciem odbierania tych odpadów, odrębnie dla każdego ładunku transportowanych odpadów komunalnych danego rodzaju przekazywanych do:
• następnego posiadacza odpadów albo
• prowadzonej przez siebie stacji przeładunkowej,
• miejsca zbierania odpadów komunalnych lub
• miejsca przetwarzania odpadów komunalnych (art. 71a ust. 1 OdpadyU);

2) w przypadku transportu odpadów komunalnych z:
• prowadzonej przez siebie stacji przeładunkowej,
• miejsca zbierania odpadów komunalnych lub
• miejsca przetwarzania odpadów komunalnych,
– podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości sporządza KPOK przed rozpoczęciem transportu tych odpadów do następnego posiadacza odpadów (art. 71a ust. 2 OdpadyU). Niezwłocznie, każdorazowo po przekazaniu odpadów do tych miejsc podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, dodaje w BDO in-formacje o masie odpadów komunalnych oraz o dacie i godzinie ich przekazania (art. 71a ust. 5 OdpadyU);

3) kierujący środkiem transportu, którym transportowane są odpady komunalne do posiadacza odpadów prowadzącego zbieranie odpadów komunalnych lub przetwarzanie odpadów komunalnych, jest obowiązany posiadać w trakcie transportu potwierdzenie wygenerowane z BDO, umożliwiające weryfikację informacji zawartych w karcie przekazania odpadów komunalnych ze stanem rzeczywistym (art. 71a ust. 3 OdpadyU). Podmiot transportujący odpady komunalne, inny niż podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, potwierdza transport odpadów komunalnych w BDO, niezwłocznie po zakończeniu transportu (art. 71a ust. 6 OdpadyU);

4) posiadacz odpadów prowadzący:
• zbieranie odpadów komunalnych, w tym w stacji przeładunkowej prowadzonej przez podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, lub
• przetwarzanie odpadów komunalnych,
– niezwłocznie, każdorazowo po ich przejęciu, jest obowiązany potwierdzić ich przejęcie w BDO oraz dodać w niej informacje o masie odpadów komunalnych, a także o dacie i godzinie przejęcia tych odpadów (art. 71a ust. 4 OdpadyU).

Kto wbrew obowiązkowi nie prowadzi ewidencji odpadów albo prowadzi tę ewidencję w sposób nieterminowy lub niezgodnie ze stanem rzeczywistym, podlega karze grzywny (art. 180 ust. 1 OdpadyU).